| Περίληψη: | Σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και εντός των ελληνικών συνόρων κερδίζει συνεχώς έδαφος η άποψη, τόσο από το καταναλωτικό κοινό όσο και από την πλευρά των πολιτικών παραγόντων, ότι οι τιμές της λιανικής βενζίνης δεν αντανακλούν το κόστος του αργού πετρελαίου. Συγκεκριμένα υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση ότι οι τιμές της βενζίνης αποκρίνονται ασύμμετρα στις μεταβολές της τιμής του αργού πετρελαίου-ενώ δηλαδή οι αυξήσεις περνούν άμεσα στις τιμές, δεν ισχύει το ίδιο και στην περίπτωση μείωσης των τιμών του αργού πετρελαίου. Με αφορμή αυτήν την άποψη, ελέγξαμε για ύπαρξη ασύμμετρων αποκρίσεων της τιμής της βενζίνης με δεδομένα για την Ελλάδα από την περίοδο 30 Σεπτεμβρίου του 2002 έως τις 15 Απριλίου του 2009. Βρήκαμε ότι, θετικές ασυμμετρίες στην τιμή ισορροπίας (όταν η τιμή της αμόλυβδης είναι πάνω από την τιμή ισορροπίας όπως αυτή ορίζεται από την τιμή του πετρελαίου) εμμένουν και δεν τείνουν να εξαλειφθούν, ενώ αντιθέτως, αρνητικές αποκλίσεις της τιμής της αμόλυβδης από την «δίκαιη» τιμή της τείνουν να εξαλειφθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η διαπίστωση αυτή μπορεί να ερμηνευτεί από τα χαρακτηριστικά που διέπουν την ελληνικά αγορά πετρελαιοειδών και περιορίζουν την ανάπτυξη του ανταγωνισμού-ο εφοδιασμός των επιχειρήσεων λιανικής εμπορίας γίνεται για παράδειγμα με την χρήση συμβάσεων εμπορικής συνεργασίας μεταξύ πρατηριούχων και εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών-που περιλαμβάνουν περιοριστικούς του ανταγωνισμού όρους στη διακίνηση των εμπορευμάτων.
Αναφορικά με τους λόγους της ασύμμετρης απόκρισης των τιμών λιανικής βενζίνης, εκτός από τις αιτίες που αναφέρονται στην κλασσική Βιβλιογραφία (Δύναμη της αγοράς, δαπανηρή προσαρμογή της παραγωγής και των αποθεμάτων, κόστη έρευνας κτλ) αναφερθήκαμε και σε δευτερεύουσες αιτιάσεις οι οποίες μπορεί να αποδειχθούν εξίσου σημαντικές (η ύπαρξη μελλοντικών συμβολαίων, η σχετική ζήτηση, η επιλογή λογιστικών πρακτικών, η επίδραση των οικονομικών κύκλων και των δομικών αλλαγών). Επιπλέον, αναφερθήκαμε στις κυριότερες από την πληθώρα των σχετικών μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί παγκοσμίως και ειδικότερα στα υποδείγματα που έχουν προταθεί ως καταλληλότερα για την ανάλυση του ζητήματος της ασύμμετρης απόκρισης των λιανικών τιμών της βενζίνης αλλά και στους λόγους για τους οποίους αυτά δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα.
|
|---|
