| Περίληψη: | Οι ασθένειες που προκαλούνται από το νύγμα εντόμων είναι υπεύθυνες για την ασθένεια ή και τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων κάθε χρόνο. Για το λόγο αυτό , γίνονται όλο και περισσότερες προσπάθειες για την ανακάλυψη νέων ακόμη πιο αποτελεσματικών εντομοαπωθητικών προϊόντων.
Παρά το γεγονός ότι τα κλασικά εντομοαπωθητικά, όπως για παράδειγμα το DEET και η IR3535, παρέχουν υψηλό βαθμό προστασίας , εμφανίζουν ωστόσο υψηλό βαθμό τοξικότητας στον ανθρώπινο οργανισμό. Κατά συνέπεια η έρευνα έχει στραφεί στα φυτικά εντομοαπωθητικά τα οποία περιέχουν είτε εκχυλίσματα είτε αιθέρια έλαια φυτών που έχουν μελετηθεί για την εντομοαπωθητική τους δράση. Το μειονέκτημα των συστατικών αυτών είναι η πτητικότητά τους που έχει ως συνέπια το μικρό διάστημα δράσης τους.
Η νανοτεχνολογία, ο κλάδος της επιστήμης που μελετά υλικά με μέγεθος σωματιδίων της νανοκλίμακας έχει βοηθήσει στην παραγωγή ακόμη πιο αποτελεσματικών εντομοαπωθητικών προϊόντα. Ειδικότερα, τα νανογαλακτώματα αιθέριων ελαίων με εντομοαπωθητική δράση, εμφανίζουν πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τα αντίστοιχα συμβατικά καθώς αυξάνουν τη διάρκεια δράσης τους αλλά και τη σταθερότητα τους.
Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η παρασκευή νανογαλακτωμάτων στα οποία ενσωματώθηκε μίγμα αιθέριων ελαίων με εντομοαπωθητική δράση, η μελέτη φυσικής σταθερότητας τους, καθώς της συγκράτησης του αιθέριου ελαίου.
Παρασκευάστηκαν συμβατικά γαλακτώματα και νανογαλακτώματα, τύπου o/w στα ενσωματώθηκε μίγμα αιθερίων ελαίων, ενώ τα αντίστοιχά τους κενά συμβατικά γαλακτώματα και νανογαλακτώματα χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες. Ακολούθησε ο φυσικοχημικός χαρακτηρισμός των νανογαλακτωμάτων καθώς και η μελέτη σταθερότητας τους. Η κατανομή του μεγέθους και το ζ-δυναμικό των σωματιδίων της διεσπαρμένης φάσης στα νανογαλακτώματα, μετρήθηκε με δυναμική και ηλεκτροφορητική σκέδαση του φωτός (Dynamic and Electrophoretic Light Scattering). Το μέσο μέγεθος και το ζ-δυναμικό των σταγονιδίων βρέθηκαν περίπου 130 nm ±10,7 (PdI 0,26) και -68 mV ± 2,2 αντίστοιχα. Η σταθερότητα των νανογαλακτωμάτων κατά την αποθήκευση στους θερμοκρασία των 4°C μελετήθηκε, ενώ παράλληλα υποβλήθηκαν σε επιταχυνόμενη γήρανση (τρεις κύκλοι θερμοκρασιακής εναλλαγής μεταξύ Τ=45 °C και Τ= 25 °C) και φυγοκέντρηση (2000 rpm, 30 min). Η αξιολόγηση της σταθερότητας τους, επιτεύχθηκε με χαρακτηρισμό της κατανομής του μεγέθους και του ζ-δυναμικού των σταγονιδίων της διεσπαρμένης φάσης σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα (1, 8, 15, 30, 60 και 90 ημέρες).
Στην συνέχεια, πραγματοποιήθηκε η ταυτοποίηση των συστατικών του μίγματος αιθέριου ελαίου καθώς και ο ποσοτικός του προσδιορισμός του ενσωματωμένου συστατικού με Αέρια Χρωματογραφία- Φασματομετρία Μαζών (GasChromatography - Mass Spectrometry, GC- MS). Ο προσδιορισμός πραγματοποιήθηκε την ημέρα παρασκευής τους και σε προκαθορισμάνα χρονικά διαστήματα (30, 60, 90 ημερών) τόσο στα συμβατικά γαλακτώματα όσο και στα νανογαλακτώματα. Η περιεκτικότητα του μίγματος αιθερίων ελαίων στα συμβατικά γαλακτώματα και στα νανογαλακτώματα την ημέρα της παρασκευής τους, ήταν 8,36 mg/ml και 7,74 mg/ml αντίστοιχα.
Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα έδειξαν πως η ενσωμάτωση του μίγματος αιθερίων ελαίων δεν επηρέασε της σταθερότητα των συμβατικών γαλακτωμάτων και των νανογαλακτωμάτων. Τα νανογαλακτώματα όμως συγκρατούν πιο αποτελεσματικά τα συστατικά του μίγματος αιθερίων ελαίων. Τέλος, ο μέσος χρόνος προστασίας που υπολογίσθηκε ότι παρέχει το νανογαλάκτωμα στα οποίο ενσωματώθηκε το μίγμα των αιθερίων ελαίων ήταν 35.0 ± 2.2 min.
|
|---|
