Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή
Η ραγδαία και συνεχώς αυξανόμενη τεχνολογική ανάπτυξη με την εμφάνιση ψηφιακών τεχνολογιών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης έθεσε τα θέματα της προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων υγείας του ατόμου σε άμεση προτεραιότητα και αδήριτη αναγκαιότητα. Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπ...
| Κύριος συγγραφέας: | |
|---|---|
| Άλλοι συγγραφείς: | |
| Γλώσσα: | Greek |
| Έκδοση: |
2022
|
| Θέματα: | |
| Διαθέσιμο Online: | https://hdl.handle.net/10889/23806 |
| id |
nemertes-10889-23806 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| institution |
UPatras |
| collection |
Nemertes |
| language |
Greek |
| topic |
Νομική προστασία προσωπικών δεδομένων υγείας Ατομικός ηλεκτρονικός φάκελος υγείας Legal protection of personal health data Electronic personal health record |
| spellingShingle |
Νομική προστασία προσωπικών δεδομένων υγείας Ατομικός ηλεκτρονικός φάκελος υγείας Legal protection of personal health data Electronic personal health record Οικονομοπούλου, Σοφία Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| description |
Η ραγδαία και συνεχώς αυξανόμενη τεχνολογική ανάπτυξη με την εμφάνιση ψηφιακών τεχνολογιών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης έθεσε τα θέματα της προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων υγείας του ατόμου σε άμεση προτεραιότητα και αδήριτη αναγκαιότητα.
Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό, αφού γίνει μια εκτενής παρουσίαση σε τι συνίστανται τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα υγείας του ατόμου, να αναλύσει το νομοθετικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία και προάσπιση των δικαιωμάτων του ατόμου σε αυτό το επίπεδο και στη συνέχεια να μελετήσει τους προβληματισμούς που αναφύονται κατά την εποχή μας, μια εποχή με τεράστια κυριαρχία της τεχνολογίας στον χώρο της υγείας .Επίσης εξετάζει τις προκλήσεις που τίθενται και τις δικλείδες ασφαλείας που θέτει το νομικό οπλοστάσιο για την σωστή και λελογισμένη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών υγείας με στόχο την προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων .Ιδιαίτερα μας απασχόλησε και η πανδημία του Covid-19 που συνεχίζει ακόμη και σήμερα μετά την πάροδο ενάμιση έτους να στέκεται απειλητικά απέναντι σε ανθρώπινες ζωές και πώς η πανδημία επηρέασε τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες υγείας αλλά και τις καινοφανείς διακινδυνεύσεις της ιδιωτικότητας που αυτή επέφερε .
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Αρχικά έγινε αναζήτηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τα προσωπικά δεδομένα της υγείας και την προστασία αυτών.Περαιτέρω επιχειρήθηκε ανασκόπηση των βιβλιογραφικών πηγών που στηρίχθηκε στη μέθοδο PRISMA. Έγινε αναζήτηση σε δευτερογενείς ερευνητικές πηγές στις μηχανές PubMed και Google Scholar στην αγγλική, γαλλική και ισπανική γλώσσα και χρησιμοποιήθηκαν όροι όπως: Δεδομένα υγείας, γενετικά δεδομένα, ψηφιακή υγεία, Kανονισμός Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ,ηλεκτρονική υγεία,ατομικός φάκελος υγείας,προσωπικός φάκελος υγείας .Έγινε διαχωρισμός των άρθρων και συγκεντρώθηκαν συνολικά (133) άρθρα στα οποία επικεντρώθηκε η έρευνα .Παράλληλα διενεργήθηκε και έρευνα με ερωτηματολόγιο σε γενικό πληθυσμό άνω των 18 ετών που αφορούσε τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας και τη γνώση και στάση των πολιτών απέναντι σε αυτόν.Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε κατά το χρονικό διάστημα από 14-4-2021 έως και 31-5-2021 τόσο σε ηλεκτρονική μορφή μέσω μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως facebook,messenger,viber,καθώς και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όσο και σε χειρόγραφη μορφή σε ευρύτερο φιλικό, κοινωνικό, οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον. Συνολικά συγκεντρώθηκαν 581 ερωτηματολόγια ,εκ των οποίων 455 ερωτηματολόγια ηλεκτρονικής μορφής και 126 ερωτηματολόγια έντυπης μορφής.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Ο νέος Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα που τέθηκε σε ισχύ άμεσα από το Μάιο του 2018 σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσπίστηκε προκειμένου να κατοχυρώσει τα θεμελιώδη δικαιώματα του εκάστοτε πολίτη κράτους –μέλους (υποκειμένου) ,ιδιαίτερα δε αυτά που σχετίζονται με την υγεία του, τα γενετικά χαρακτηριστικά και τα βιομετρικά δεδομένα που χρήζουν και μεγαλύτερης προστασίας. Παρά την ανάδυση πρόσθετων προκλήσεων όπως η κυριαρχία της τεχνολογίας στην υγεία ,αλλά και της ψηφιακής εποχής που διανύουμε ,τρία χρόνια μετά φαίνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση να βρίσκει τον προσανατολισμό της και να σηματοδοτεί θετικές εξελίξεις για το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων .Η σημασία του Κανονισμού αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο στην τρέχουσα κατάσταση της παγκόσμιας πανδημίας του Covid-19 που ταλανίζει ακόμη και σήμερα την ανθρωπότητα, δεδομένων των νέων συνθηκών περιορισμού ατομικών ελευθεριών που υιοθετήθηκαν προσωρινά προς όφελος της δημόσιας υγείας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ο Κανονισμός δεν αποτελεί μόνο ένα νομικό κείμενο που θέτει ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο αλλά διαμορφώνει μια νέα κουλτούρα ευθύνης και συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς. Η εφαρμογή του συνιστά μια δυναμική διαδικασία ,όχι μόνο ελεγκτικού και ενημερωτικού έργου και καθοδήγησης αλλά παράλληλα εγκαθιδρύει τα θεμέλια μιας μεθοδικής και διαρκούς διαδικασίας κατοχύρωσης και προάσπισης των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η προσήλωση στη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα στον συνεχή κυκεώνα της τεχνολογικής έξαρσης και των προκλήσεων που αυτή θέτει,συνιστά έναν διαρκή αγώνα που όμως βρίσκεται στον πυρήνα των αξιακών αρχών της Ευρωπαικής Ένωσης και μένει να δούμε πώς θα λειτουργήσουν οι σύγχρονες δημοκρατίες στο λυκαυγές της νέας «κανονικότητας»που διαμορφώνεται στο σύγχρονο κόσμο της ψηφιακής εποχής .
Λέξεις –κλειδιά : Δεδομένα υγείας, γενετικά δεδομένα, ψηφιακή υγεία, Kανονισμός Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ,ηλεκτρονικός φάκελος υγείας,προσωπικός φάκελος υγείας. |
| author2 |
Oikonomopoulou, Sofia |
| author_facet |
Oikonomopoulou, Sofia Οικονομοπούλου, Σοφία |
| author |
Οικονομοπούλου, Σοφία |
| author_sort |
Οικονομοπούλου, Σοφία |
| title |
Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| title_short |
Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| title_full |
Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| title_fullStr |
Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| title_full_unstemmed |
Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| title_sort |
η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του gdpr και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή |
| publishDate |
2022 |
| url |
https://hdl.handle.net/10889/23806 |
| work_keys_str_mv |
AT oikonomopoulousophia ēnomikēprostasiatōnprosōpikōndedomenōnygeiasypotoprismatougdprkaioiproklēseisstēsynchronēpsēphiakēepochē AT oikonomopoulousophia thelegalprotectionofpersonalhealthdatathroughtheprismofgdprandthechallengesonthemoderndigitalera |
| _version_ |
1771297272110252032 |
| spelling |
nemertes-10889-238062022-11-10T04:36:47Z Η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων υγείας υπό το πρίσμα του GDPR και οι προκλήσεις στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή Τhe legal protection of personal health data through the prism of GDPR and the challenges on the modern digital era Οικονομοπούλου, Σοφία Oikonomopoulou, Sofia Νομική προστασία προσωπικών δεδομένων υγείας Ατομικός ηλεκτρονικός φάκελος υγείας Legal protection of personal health data Electronic personal health record Η ραγδαία και συνεχώς αυξανόμενη τεχνολογική ανάπτυξη με την εμφάνιση ψηφιακών τεχνολογιών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης έθεσε τα θέματα της προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων υγείας του ατόμου σε άμεση προτεραιότητα και αδήριτη αναγκαιότητα. Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό, αφού γίνει μια εκτενής παρουσίαση σε τι συνίστανται τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα υγείας του ατόμου, να αναλύσει το νομοθετικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία και προάσπιση των δικαιωμάτων του ατόμου σε αυτό το επίπεδο και στη συνέχεια να μελετήσει τους προβληματισμούς που αναφύονται κατά την εποχή μας, μια εποχή με τεράστια κυριαρχία της τεχνολογίας στον χώρο της υγείας .Επίσης εξετάζει τις προκλήσεις που τίθενται και τις δικλείδες ασφαλείας που θέτει το νομικό οπλοστάσιο για την σωστή και λελογισμένη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών υγείας με στόχο την προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων .Ιδιαίτερα μας απασχόλησε και η πανδημία του Covid-19 που συνεχίζει ακόμη και σήμερα μετά την πάροδο ενάμιση έτους να στέκεται απειλητικά απέναντι σε ανθρώπινες ζωές και πώς η πανδημία επηρέασε τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες υγείας αλλά και τις καινοφανείς διακινδυνεύσεις της ιδιωτικότητας που αυτή επέφερε . ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Αρχικά έγινε αναζήτηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τα προσωπικά δεδομένα της υγείας και την προστασία αυτών.Περαιτέρω επιχειρήθηκε ανασκόπηση των βιβλιογραφικών πηγών που στηρίχθηκε στη μέθοδο PRISMA. Έγινε αναζήτηση σε δευτερογενείς ερευνητικές πηγές στις μηχανές PubMed και Google Scholar στην αγγλική, γαλλική και ισπανική γλώσσα και χρησιμοποιήθηκαν όροι όπως: Δεδομένα υγείας, γενετικά δεδομένα, ψηφιακή υγεία, Kανονισμός Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ,ηλεκτρονική υγεία,ατομικός φάκελος υγείας,προσωπικός φάκελος υγείας .Έγινε διαχωρισμός των άρθρων και συγκεντρώθηκαν συνολικά (133) άρθρα στα οποία επικεντρώθηκε η έρευνα .Παράλληλα διενεργήθηκε και έρευνα με ερωτηματολόγιο σε γενικό πληθυσμό άνω των 18 ετών που αφορούσε τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας και τη γνώση και στάση των πολιτών απέναντι σε αυτόν.Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε κατά το χρονικό διάστημα από 14-4-2021 έως και 31-5-2021 τόσο σε ηλεκτρονική μορφή μέσω μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως facebook,messenger,viber,καθώς και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όσο και σε χειρόγραφη μορφή σε ευρύτερο φιλικό, κοινωνικό, οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον. Συνολικά συγκεντρώθηκαν 581 ερωτηματολόγια ,εκ των οποίων 455 ερωτηματολόγια ηλεκτρονικής μορφής και 126 ερωτηματολόγια έντυπης μορφής. ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο νέος Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα που τέθηκε σε ισχύ άμεσα από το Μάιο του 2018 σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσπίστηκε προκειμένου να κατοχυρώσει τα θεμελιώδη δικαιώματα του εκάστοτε πολίτη κράτους –μέλους (υποκειμένου) ,ιδιαίτερα δε αυτά που σχετίζονται με την υγεία του, τα γενετικά χαρακτηριστικά και τα βιομετρικά δεδομένα που χρήζουν και μεγαλύτερης προστασίας. Παρά την ανάδυση πρόσθετων προκλήσεων όπως η κυριαρχία της τεχνολογίας στην υγεία ,αλλά και της ψηφιακής εποχής που διανύουμε ,τρία χρόνια μετά φαίνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση να βρίσκει τον προσανατολισμό της και να σηματοδοτεί θετικές εξελίξεις για το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων .Η σημασία του Κανονισμού αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο στην τρέχουσα κατάσταση της παγκόσμιας πανδημίας του Covid-19 που ταλανίζει ακόμη και σήμερα την ανθρωπότητα, δεδομένων των νέων συνθηκών περιορισμού ατομικών ελευθεριών που υιοθετήθηκαν προσωρινά προς όφελος της δημόσιας υγείας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ο Κανονισμός δεν αποτελεί μόνο ένα νομικό κείμενο που θέτει ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο αλλά διαμορφώνει μια νέα κουλτούρα ευθύνης και συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς. Η εφαρμογή του συνιστά μια δυναμική διαδικασία ,όχι μόνο ελεγκτικού και ενημερωτικού έργου και καθοδήγησης αλλά παράλληλα εγκαθιδρύει τα θεμέλια μιας μεθοδικής και διαρκούς διαδικασίας κατοχύρωσης και προάσπισης των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η προσήλωση στη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα στον συνεχή κυκεώνα της τεχνολογικής έξαρσης και των προκλήσεων που αυτή θέτει,συνιστά έναν διαρκή αγώνα που όμως βρίσκεται στον πυρήνα των αξιακών αρχών της Ευρωπαικής Ένωσης και μένει να δούμε πώς θα λειτουργήσουν οι σύγχρονες δημοκρατίες στο λυκαυγές της νέας «κανονικότητας»που διαμορφώνεται στο σύγχρονο κόσμο της ψηφιακής εποχής . Λέξεις –κλειδιά : Δεδομένα υγείας, γενετικά δεδομένα, ψηφιακή υγεία, Kανονισμός Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ,ηλεκτρονικός φάκελος υγείας,προσωπικός φάκελος υγείας. The rapid and gradually increasing technological progress with the apparition of digital technologies and social media have taken into account the matters of protection of fragile health data . The herein master thesis has as main objective to present the meaning of fragile personal health data ,to analyze the legislative framework of European Union for the protection and advocacy of personal rights on this level and furthermore to focus on the preoccupations which arise nowadays , on the era of total domination of technology on the domain of health. Ιt also examines the challenges that are raised and the safety measures that poses the legal panoply for the accurate and rational usage of electronic health services in order to protect the main fundamental human rights.In particular we focused on Covid-19 pandemic which one and a half year after its apparition continues to threaten human lives and how this pandemic had influenced electronic health services .We have also studied the obvious hazards of personalization that the pandemic has introduced. METHODS First of all a research of legislation that exists towards personal health data and their protection has taken place.Moreover we made an attempt to find relevant concise literature review which was based on PRISMA method on secondary sources on searching machines like PubMed and Google Scholar on English ,French and Spanish languages through Boolean operators with the key-words:Health data,genetic data,digital health,General Data Protection Regulation, electronic health,personal health record,electronic health record. There has been a classification and segregation of articles and we have totally concentrated ( 133 )articles on which the study was focused.In parallel a survey has taken place for the general public over 18 years old concerning the knowledge and belief of greek citizens on electronic personal health record.A google-form questionnaire was distributed from 14-4-2021 until 31-5-2021 on electronic form through social media ,such as facebook,messenger, viber etc and e-mails and on document form to the wider inner family circle,domestic and social environment,office and working environment .In total we concentrated 581 questionnaires (455 questionnaires on electronic form and 126 questionnaires on document form). DISCUSSION-RESULTS The General Data Protection Regulation (GDPR)which went directly into effect on May 2018 in all European Union Member-States aims to strengthen the rights of individuals of every European citizen (“subject”), particularly those concerning health data, generic data and biometric data that need greater protection .Despite the emerging new challenges that arise such as the domination of technology in health and the digital era that we are living into, three years later European Union seems to have found its orientation and marks the beginning of positive effects on the right of protection of personal data .The meaning of the Regulation is pointed out even more in the current situation of global Covid-19 pandemic which afflicts even nowadays humanity. CONCLUSIONS The GDPR doesn’t constitute only a legal document which puts a legislative framework,but also configures a new culture of responsibility and compliance for enterprises and organizations. Its implementation consists of a dynamic procedure, not only with controlling and informative –guiding work but in parallel lays the foundation of a methodic and continuous procedure of consolidation and protection of fundamental freedoms and human rights.The focusing on the assurance of human rights during the constant turmoil of technological achievements and the challenges that are arised consists of a persistent struggle which stands on the cοre of fundamental ethical beliefs and principles of European Union .It is left to foresee how modern current democracies will function at the dawn of the new “normality”which is elaborated on the current digital era. Keywords: HealthData, generic data, digital health,General Data Protection Regulation,electronic health data,personal health data. 2022-11-09T07:47:40Z 2022-11-09T07:47:40Z 2021-10-22 https://hdl.handle.net/10889/23806 gr application/pdf |
