| Περίληψη: | Η Φαρμακογονιδιωματική είναι ένας αναπτυσσόμενος τομέας που στοχεύει μέσω γενετικών ελέγχων να καθορίσει τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων παρενεργειών που μπορεί να επιφέρει η λήψη ενός συγκεκριμένου φαρμάκου, μέσω της πρόβλεψης του ποσοστού μεταβολισμού του. Παράλληλα, εκτός από το ρυθμό μεταβολισμού των φαρμάκων, εστιάζει πλέον και σε όλο το φάσμα της φαρμακοκινητικής, συμπεριλαμβανομένου τη μελέτη πρωτεϊνών-μεταφορέων που επηρεάζουν την απορρόφηση την κατανομή και την απέκκριση φαρμάκων. Επομένως, μέσω της φαρμακογονιδιωματικής, μελετάται το γονιδίωμα ενός ατόμου και γίνεται προσπάθεια συσχέτισης των γενετικών παραλλαγών που εντοπίζονται (είτε κληρονομικές είτε επίκτητες) με την ανταπόκρισή του σε μια συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή. Ιδιαίτερα την τελευταία εικοσαετία, όπου οι έρευνες έχουν στραφεί από μελέτες υποψήφιων γονιδίων (candidate-gene approach) σε μελέτες συσχέτισης ολόκληρου του γονιδιώματος (genome-wide association studies, GWAS), έχει εδραιωθεί η ταχεία αξιολόγηση της γενετικής ενδοατομικής διαφοροποίησης, φέρνοντας στην επιφάνεια λειτουργικά σημαντικές παραλλαγές. Μέσω αυτής της εξέλιξης, παρέχεται η δυνατότητα μιας ομαλής ένταξης των φαρμακογονιδιωματικών ελεγχών στην κλινική πρακτική, με απώτερο σκοπό τη ριζική βελτίωση των θεραπειών των ασθενών με την ευρεία εφαρμογή της εξατομικευμένης ιατρικής. Η χρήση τέτοιων φαρμακογονιδιωματικών ελεγχών έχει αποφέρει ένα τεράστιο όγκο δεδομένων τα οποία είναι διαθέσιμα στην ερευνητική κοινότητα προς περαιτέρω ανάλυση για την ενσωμάτωση της νέας γνώσης που θα ληφθεί στις νέες μεθόδους φαρμακοθεραπείας. Στα πλαίσια της καινοτόμου αυτής θεραπευτικής προσέγγισης, υλοποιήθηκε η παρούσα διπλωματική εργασία που στοχεύει στην ανάπτυξη ενός υπολογιστικού εργαλείου το οποίο εκτελεί ανάλυση κατανομής φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών και των συσχετιζόμενων φαινοτύπων τους, εστιάζοντας σε 11 ευρέως μελετημένα γονίδια (CYP2B6, CYP2C19, CYP2C9, CYP2D6, CYP3A5, F5, SLCO1B1, TPMT, UGT1A1, DPYD, VKORC1), με εδραιωμένη εμπλοκή στη φαρμακευτική απόκριση. Σε μια πιο συστηματική προσπάθεια εξαγωγής νέας φαρμακογονιδιωματικής γνώσης,, για περαιτέρω ανάπτυξη του συγκεκριμένου φαρμακευτικού κλάδου, το υπολογιστικό εργαλείο αυτοματοποιείται μέσω της δημιουργίας μιας on line εφαρμογής, εύκολα διαχειρίσιμης από οποιονδήποτε χρήστη που θέλει να εκτελέσει περιγραφική ανάλυση σε γονοτυπικά και φαινοτυπικά δεδομένα, χωρίς την πρόσθετη ανάγκη γνώσεων προγραμματισμού.
|
|---|
