Η πολιτική των μερισμάτων των τραπεζών την τελευταία 10ετία

• Κύριοι συγγραφείς: Μάνεσης, Σωτήριος, Αλαφογιάννης, Παναγιώτης
• Άλλοι συγγραφείς: Manesis, Sotirios
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2022
• Θέματα: Μερισματική πολιτική; Μέτοχοι τραπεζών

Η μερισματική πολιτική μιας εταιρείας αναφέρεται γενικά σε μια σειρά αποφάσεων που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο μια εταιρεία διαχειρίζεται τις διανομές κερδών στους μετόχους της. Η πολιτική των μερισμάτων είναι σημαντική επειδή περιγράφει το μέγεθος, τη μέθοδο, τον τύπο και τη συχνότητα των κατανομών των μερισμάτων. Στο υψηλότερο επίπεδο λήψης αποφάσεων, οι εταιρείες έχουν δύο βασικές επιλογές όσον αφορά το τι πρέπει να κάνουν με τα κέρδη τους, να τα διατηρήσουν ή να τα διανείμουν. Η διατήρηση των κερδών επιτρέπει τη χρήση τους για διάφορες επιχειρηματικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της πρόσθετης επένδυσης στην επέκταση και την ανάπτυξη. Η κατανομή των πλεονασματικών κερδών στους μετόχους μπορεί να λάβει διάφορες μορφές, ενώ μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως ένα ισχυρό εργαλείο για την προσέλκυση νέων επενδυτών. Για να επιτύχουν αυτούς τους στόχους, οι εταιρείες θα πρέπει να εξετάσουν διάφορες πτυχές και περιορισμούς στην διανομή μερισμάτων, πριν καταρτίσουν και εφαρμόσουν μια συγκεκριμένη πολιτική. Κάποιοι από τους παράγοντες που καθορίζουν την μερισματική πολιτική μπορεί να είναι η φορολογία, τυχόν συμβατικοί περιορισμοί, πιθανά νομικά και κανονιστικά κωλύματα, μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στις ταμειακές ροές κλπ. Η πολιτική διανομής μερισμάτων του τραπεζικού τομέα είναι ελαφρώς διαφορετική από εκείνη των άλλων οικονομικών οργανισμών στους οποίους καταβάλλονται μερίσματα καθώς οι μελλοντικές επενδυτικές ανάγκες μπορεί να καλύπτονται από τη συγκέντρωση περισσότερων καταθέσεων από εξωτερικούς δανειστές. Ως εκ τούτου, όταν χρησιμοποιείται η χρηματοδότηση μέσω των καταθέσεων ο κίνδυνος μεταφέρεται στα χρήματα των καταθετών, ενώ τα μερίσματα διανέμονται στους ιδιοκτήτες (Rahman et al., 2017). Επίσης στον τραπεζικό κλάδο οι ρυθμιστικές αρχές διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην λειτουργία και τις στρατηγικές αποφάσεις των εμπορικών τραπεζών. Οι ρυθμιστικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να περιορίζουν ή να σταματούν τις διανομές μερισμάτων συνολικά ή σε ασθενέστερες τράπεζες. Το γεγονός αυτό σε δεύτερο χρόνο μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην σηματοδότηση της αγοράς καθώς η διανομή μερίσματος, μετά από κάποιον περιορισμό θα δημιουργήσει θετικές εντυπώσεις στην αγορά για την υγεία της τράπεζας. Σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία για την χώρα, την τελευταία δεκαετία στον τραπεζικό κλάδο στην Ελλάδα έχουν συντελεστεί σημαντικές μεταβολές τόσο στην κεφαλαιακή διάρθρωση των εμπορικών τραπεζών όσο και στον βαθμό συγκέντρωσης του κλάδου. Οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις ήταν σημαντικές σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο με άμεσο αλλά και έμμεσο αντίκτυπο στην μερισματική πολιτική των συστημικών τραπεζών. Στην παρούσα εργασία μελετάται το πλαίσιο της μερισματικής πολιτικής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στην χώρα την περίοδο 2009-2018. Πιο συγκεκριμένα μελετώνται οι δυνατότητες και οι καταβολές μερίσματος των τραπεζών Εθνικής, Πειραιώς, Alpha και Eurobank. Εξετάζοντας τις ετήσιες οικονομικές εκθέσεις των τραπεζών εκτός από την μερισματική πολιτική μελετώνται και όλοι οι παράγοντες που μπορούν να την καθορίσουν, όπως η κεφαλαιακή διάρθρωση, τα λειτουργικά έσοδα, τα καθαρά αποτελέσματα και το κανονιστικό πλαίσιο.