| Περίληψη: | Η ελονοσία (malaria) είναι μια θανατηφόρος ασθένεια, η οποία προκαλείται από τα παρασιτικά πρωτόζωα του γένους Plasmodium. Μια από τις πιο σοβαρές μορφές της νόσου, η εγκεφαλική ελονοσία, σχετίζεται με την απόφραξη των μικροαγγείων του εγκεφάλου από τα αιμολυμένα ερυθροκύτταρα, με αποτέλεσμα την πρόκληση ισχαιμίας, οιδήματος και κώματος. Αυτό συνδέεται με τη δέσμευση του μονοξειδίου του αζώτου (NO), κυρίως από τις προκαλούμενες λόγω της αιμόλυσης των ερυθροκυττάρων, υψηλές συγκεντρώσεις οξυαιμοσφαιρίνης στον οργανισμό.
Μόρια όπως η αρτεμισινίνη και τα παράγωγά της χρησιμοποιούνται ως ανθελονοσιακά φάρμακα, ενώ έχουν εμφανίσει και αντικαρκινικές δράσεις. Το κύριο δομικό χαρακτηριστικό των αρτεμισινινών είναι μία γέφυρα υπεροξειδίου, η οποία θεωρείται υπεύθυνη για τις βιολογικές δράσεις τους. Πολλές υβριδικές ενώσεις αρτεμισινινών με άλλα βιοδραστικά μόρια έχουν εμφανίσει αξιόλογες ανθελονοσιακές και αντικαρκινικές ιδιότητες. Παράλληλα, τα χολικά οξέα αποτελούν ελκυστικά μόρια για τον σχεδιασμό υβριδικών ενώσεων, λόγω του αμφιφιλικού χαρακτήρα τους και της εμπλοκής τους σε φυσιολογικές λειτουργίες. Σε πρόσφατες μελέτες, υβριδικά μόρια αρτεμισινίνης-χολικών παραγώγων εμφάνισαν ενδιαφέρουσα in vitro αντιλευχαιμική δράση.
Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας ήταν ο σχεδιασμός και η σύνθεση νέων υβριδικών μορίων αρτεμισινίνης-χολικών παραγώγων που θα έφεραν επιπροσθέτως ένα φουροξανικό τμήμα ως ομάδα δότη ΝΟ. Συγκεκριμένα, σχεδιάστηκαν και συντέθηκαν έξι νέα υβριδικά μόρια, τα οποία περιέχουν έναν φουροξανικό δακτύλιο κι ένα αρτεμισινικό τμήμα, συνδεόμενα μέσω κατάλληλων συνδετών με έναν χολικό πυρήνα. Τα νέα μόρια θα αξιολογηθούν ως προς την in vitro αντιλευχαιμική δραστικότητά τους, ενώ θα εκτιμηθεί η πιθανή συνεισφορά της φουροξανικής ομάδας σε αυτήν.
|
|---|
