Βιοχημική και κυτταρική μελέτη των λειτουργικών ιδιοτήτων και της έκφρασης των γλυπικανών στον καρκίνο του μαστού

• Κύριος συγγραφέας: Τζαφέρη, Κυριακή
• Άλλοι συγγραφείς: Tzaferi, Kyriaki
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2022
• Θέματα: Καρκίνος του μαστού; Οιστρογονοϋποδοχείς; Εξωκυττάριος χώρος; Γλυπικάνες; Μετα-ανάλυση; Breast cancer; Estrogen receptors; Extracellular matrix; Glypicans; Meta-analysis; HA; EGFR; JAK2; STAT3

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί μία από τις πιο συνηθισμένες μορφές καρκίνου στις γυναίκες. Καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη κι εξέλιξή του παρουσιάζουν τα οιστρογόνα και οι αντίστοιχοι υποδοχείς τους, ΕRα και ERβ, οι αλλαγές στη σύνθεση και τη δομή του εξωκυττάριου χώρου (ECM), καθώς και η κυτταρική σηματοδότηση. Μεταξύ των κύριων συστατικών του ECM συμπεριλαμβάνονται οι πρωτεογλυκάνες. Οι γλυπικάνες (GPCs 1-6) είναι πρωτεογλυκάνες θειικής ηπαράνης που βρίσκονται συνδεδεμένες στην επιφάνεια των κυττάρων μέσω GPI-γεφύρωσης και μπορούν να ελέγχουν την κυτταρική σηματοδότηση και να αλληλεπιδρούν με το μικροπεριβάλλον του όγκου, ρυθμίζοντας την ανάπτυξη και την εξέλιξή του. Στον καρκίνο του μαστού η έκφρασή τους φαίνεται να διαφοροποιείται, με αποτέλεσμα να αποτελούν έναν πολλά υποσχόμενο θεραπευτικό στόχο. Σε επίπεδο κυτταρικής σηματοδότησης, η ενεργοποίηση των κινασών Janus (JAK) και του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (EGFR) οδηγεί σε φωσφορυλίωση και ενεργοποίηση του μεταγραφικού παράγοντα (STAT3). Πρόκειται για ένα μεταγραφικό παράγοντα που υπερκεράζεται στον TNBC και συμμετέχει στην εξέλιξη, τον πολλαπλασιασμό, τη μετάσταση και τη χημειοαντίσταση στον καρκίνου του μαστού. Στην παρούσα εργασία, αρχικά, αξιολογήθηκε η προγνωστική αξία των γλυπικανών 1-6 σε διαφορετικές συνθήκες επιβίωσης ασθενών, με διαφορετικούς υπότυπους καρκίνου του μαστού σε σχέση με την έκφραση των ERs, που υποβάλλονται ή όχι σε θεραπεία, με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων μετα-ανάλυσης. Στη συνέχεια, διερευνήθηκε πειραματικά η επίδραση της ενεργοποίησης του STAT3 στις λειτουργικές ιδιότητες των καρκινικών σειρών κυττάρων μαστού με διαφοροποιημένη έκφραση ERs. Δεδομένης της ανασταλτικής δράσης του εξωγενούς ΗΑ μοριακού βάρους 50 kDa και του αντίστοιχου μοριακού βάρους θειωμένου ΗΑ στις λειτουργικές ιδιότητες καρκινικών κυττάρων του μαστού και το προφίλ έκφρασης κομβικών για την εξέλιξη του όγκου μορίων του ECM, εξετάστηκε η πιθανή αλληλεπίδραση μεταξύ του HA και της ενεργοποίησης του STAT3, προκειμένου να διευκρινιστεί η ικανότητα του ΗΑ να επάγει αλλαγές στις οδούς σηματοδότησης που εμπλέκονται ο EGFR και η JAK2 κινάση, των οποίων η αναστολή προκαλεί μειωμένη ενεργοποίηση της STAT3. Τα αποτελέσματα έδειξαν υψηλή προγνωστική αξία για τις γλυπικάνες-1, -3, -4 και -6 στον καρκίνο του μαστού, ενώ πειραματικά παρατηρήθηκε πως τόσο η αναστολή της ενεργοποίησης της STAT3 όσο και η αλληλεπίδρασή της με το ΗΑ επηρεάζει την έκφραση των γλυπικανών στα καρκινικά κύτταρα μαστού. Τέλος, υποδηλώνεται πως η αναστολή της ενεργοποίησης της STAT3 και η έκφραση των γλυπικανών μπορεί να αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία στην αναστολή της εξέλιξης του καρκίνου του μαστού.