Μελέτη της έκφρασης πρωτεολυτικών ενζύμων και λειτουργικών ιδιοτήτων σε καρκινικές σειρές μαστού

• Κύριος συγγραφέας: Μανιάκη, Ευαγγελία-Κωνσταντίνα
• Άλλοι συγγραφείς: Maniaki, Evangelia-Konstantina
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2022
• Θέματα: Καρκίνος του μαστού; Οιστρογονοϋποδοχείς (ERs); Εξωκυττάριος χώρος (ECM); Breast cancer; Estrogen receptors (ERs); Extracellular matrix (ECM)

Στην ανάπτυξη και εξέλιξη του καρκίνου του μαστού σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η έκφραση οιστρογονοϋποδοχέων (ERs), καθώς και συστατικών του εξωκυττάριου χώρου (extracellular matrix, ECM). Τα πρωτεολυτικά ένζυμα του ECM, όπως οι μεταλλοπρωτεϊνάσες (MMPs) και οι καθεψίνες (CTSs), συμμετέχουν στην αναδιαμόρφωση του ECM, ενώ τα αυξημένα επίπεδα έκφρασής τους έχουν συσχετιστεί με αυξημένη επιθετικότητα και κακή πρόγνωση. Επιπλέον, βιομακρομόρια, όπως το υαλουρονικό οξύ (ΗΑ), αλληλεπιδρούν με υποδοχείς της κυτταρικής επιφάνειας, ρυθμίζοντας την ενδοκυττάρια σηματοδότηση, την κυτταρική απόκριση και τις λειτουργικές ιδιότητες των καρκινικών κυττάρων. Ανάλογα με το μοριακό του βάρος και τις χημικές τροποποιήσεις που μπορεί να φέρει, το HA παρουσιάζει διαφορετικές δράσεις και οδηγεί σε διαφορετικές κυτταρικές αποκρίσεις. Η αναδιαμόρφωση του ECM συνδέεται με την ενεργοποίηση σηματοδοτικών μονοπατιών που επηρεάζουν το μεταστατικό δυναμικό των καρκινικών κυττάρων. Στο πλαίσιο αυτό, υπερέκφραση και αυξημένη ενεργοποίηση της STAT3 συμβάλλει στον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, τη μετάσταση και τη χημειοαντίσταση που αναπτύσσουν ασθενείς με καρκίνο του μαστού. Στην παρούσα εργασία διερευνήθηκε αρχικά η έκφραση των MMPs και CTSs και συγκεκριμένα των ΜΜΡ-2, ΜΜΡ-9, ΜΜΡ-14, CTSB και CTSD σε συνδυασμό με τα επίπεδα έκφρασης των ERs, με τη χρήση των εργαλείων μετα-ανάλυσης (Kaplan-Meier Ρlotter, Pancancer και ΤΝΜ Ρlotter). Σε επόμενο στάδιο, μελετήθηκε πειραματικά σε κυτταρικό επίπεδο η επίδραση της αναστολής STAT3, καθώς και η πιθανή αλληλεπίδραση της ανασταλτικής δράσης μορίων ΗΑ με την αναστολή της STAT3 σε καρκινικά κύτταρα μαστού, διερευνώντας τις λειτουργικές ιδιότητες των κυττάρων και την έκφραση MMPs και CTSs. Τα αποτελέσματα της μετα-ανάλυσης αποδεικνύουν την προγνωστική αξία των MMPs και CTSs στο καρκίνο του μαστού. Επιπρόσθετα αποδεικνύεται πως η STAT3-διαμεσολαβούμενη σηματοδότηση επηρεάζει σημαντικά τις λειτουργικές ιδιότητες καρκινικών κυττάρων μαστού, καθώς και την έκφραση των πρωτεολυτικών ενζύμων, ενώ σε συνδυασμό με τη εξωγενή χορήγηση ΗΑ το αποτέλεσμα είναι συνάρτηση της βιοχημικής τροποποίησης του ΗΑ.