Η επίδραση της άσκησης χαμηλής έντασης τετρακεφάλου με περιορισμό της αιματικής ροής (BFR) στην αίσθηση της δύναμης (δυναμαίσθηση)

• Κύριος συγγραφέας: Κοσμόπουλος, Απόστολος-Στυλιανός
• Άλλοι συγγραφείς: Kosmopoulos, Apostolos-Stylianos
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2023
• Θέματα: Περιορισμός αιματικής ροής; Δυναμαίσθηση; Τετρακέφαλοι; Ισοκινητικά δυναμόμετρα; BFR; Dynamesthesia; Quadriceps; Isokinetic dynamometers

Σκοπός. Ο σκοπός της παρούσας ερευνητικής μελέτης ήταν να διερευνηθεί η επίδραση της άσκησης τετρακεφάλου χαμηλής φόρτισης με τον ταυτόχρονο περιορισμό της αιματικής ροής (BFR), συγκριτικά με ίσο όγκο άσκησης υψηλής φόρτισης χωρίς τον περιορισμό της αιματικής ροής στον τετρακέφαλο, ως προς την αίσθηση της δύναμης. Μέθοδος. Τριάντα (30) υγιείς ενήλικες 18-40 ετών συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Οι δοκιμαζόμενοι συμμετείχαν εθελοντικά στο πρόγραμμα και ήταν φυσικά δραστήρια άτομα. Από την έρευνα αποκλείστηκαν άτομα με τραυματισμό ή πόνο στα κάτω άκρα, Χ/Θ, καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη, προηγούμενη εμπειρία με BFR. Το δείγμα τυχαιοποιήθηκε ως προς την σειρά εκτέλεσης των πρωτοκόλλων άσκησης και ως προς το κυρίαρχο και μη κυρίαρχο άκρο. Για την μέτρηση της αίσθησης της δύναμης το γόνατο τοποθετήθηκε στις 30 μοίρες κάμψης, ενώ η μέτρηση της 1RM έγινε στις 45 μοίρες κάμψης σε ισοκινητικό δυναμόμετρο Biodex System-3. Η μέτρηση πραγματοποιήθηκε πριν και αμέσως μετά το πρόγραμμα άσκησης. Η μέτρηση πραγματοποιήθηκε σε 6 σετ για 6 δευτερόλεπτα και 6 δευτερόλεπτα διάλειμμα ανάμεσα στα σετ. Στα πρώτα 3 σετ υπήρξε ανατροφοδότηση της άσκησης στην οθόνη του Η/Υ και στα επόμενα 3 σετ η μέτρηση πραγματοποιήθηκε χωρίς οπτική ανατροφοδότηση. Κατά την άσκηση σε συνθήκες BFR πραγματοποιήθηκαν 4 σετ σύγκεντρης άσκησης του τετρακεφάλου (30,15,15,15) στο 30% της μέγιστης ισομετρικής (1RM), ενώ στην άσκηση με υψηλά φορτία πραγματοποιήθηκαν 3 σετ των 10 επαναλήψεων σύγκεντρης άσκησης του τετρακεφάλου στο 70% της 1RM. Οι εξαρτημένες μεταβλητές της έρευνας ήταν α) ο μέσος όρος των σφαλμάτων αναπαραγωγής της δύναμης – στόχου (30% της Μέγιστης) και β) ο συντελεστής μεταβλητότητας (CV) των πιο πάνω αποκλίσεων. Οι ανεξάρτητες μεταβλητές ήταν α) η εφαρμογή ή μη του BFR, β) ο χρόνος (πριν και μετά το πρόγραμμα) και γ) τα ανοιχτά ή κλειστά μάτια. Η διερεύνηση της επίδρασης των μεταβλητών «BFR» και «Xρόνος» στον ΜΟ (μέσο όρο) και στη Μεταβλητότητα των σφαλμάτων έγινε με 2 Χ 2 repeated measures ANOVA (Two Within-Subjects Factors). Από τα πρωτογενή δεδομένα της δυναμομέτρησης με δειγματοληψία 100Hz και σε πρώτη φάση αφαιρέθηκαν τα 1,5 πρώτα δευτερόλεπτα, χρόνος που απαιτείται για την σταθεροποίηση της ισομετρικής προσπάθειας. Σε δεύτερη φάση έγινε έλεγχος της διακύμανσης και σε περιπτώσεις που διαπιστώθηκε ότι οι τιμές βρίσκονταν ακόμη στο στάδιο της προσαρμογής, από την ηρεμία μέχρι την επίτευξη και σταθεροποίηση των τιμών της επιθυμητής τάσης, αφαιρέθηκαν δεδομένα έως και 2,5 δευτερόλεπτα συνολικά. Σε περίπτωση που δεν παρουσιάστηκε σταθεροποίηση της ισομετρικής προσπάθειας, εντός αυτού του χρονικού διαστήματος, κόπηκε ολόκληρη η προσπάθεια από την στατιστική ανάλυση. Αποτελέσματα. Συνθήκη ανοιχτά μάτια: σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ της «BFR» και του «ΧΡΟΝΟΥ» μέτρησης (F=10,98, p=0,002) ως προς τον μέσο όρο σφαλμάτων αναπαραγωγής της δύναμης, με μεγάλη συνεπίδραση (27,5%) της συνολικής διασποράς, δίχως σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ τους ως προς την μεταβλητότητα αναπαραγωγής της δύναμης. Συνθήκη κλειστά μάτια: Σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ της χρήσης της «BFR» και του «ΧΡΟΝΟΥ» μέτρησης (F=4,998, p=0,033) στο μέσο όρο των σφαλμάτων αναπαραγωγής της δύναμης με συνεπίδραση των δυο μεταβλητών στο 14,7% της συνολικής διασποράς της, καθώς και παρόμοιο αποτέλεσμα ως προς τον συντελεστή μεταβλητότητας των σφαλμάτων αναπαραγωγής της δύναμης (F=4,754, p=0,037), με συνεπίδραση των δύο μεταβλητών στο 14,1% της συνολικής διασποράς. Συμπεράσμα. Η δυναμαίσθηση αποτελεί ένα από τα στοιχεία της ιδιοδεκτικότητας που ενισχύουν την ακρίβεια της μυϊκής απόδοσης και δυνάμει προστατεύουν από τραυματισμούς. Στην συνθήκη με κλειστά μάτια η δυναμαίσθηση βελτιώθηκε κατά την άσκηση με περιορισμό της αιματικής ροής, σε αντίθεση με την άσκηση με υψηλά φορτία. Επομένως, η άσκηση με BFR μπορεί να έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα σε καταστάσεις όπου δεν είναι δυνατή η χρήση υψηλών φορτίων, ώστε η θετική επίδραση της BFR να συνδυαστεί με θετική επίδραση ως προς τον έλεγχο της μυϊκής συστολής και κατ’ επέκταση την ασφάλεια. Λέξεις κλειδιά: BFR, δυναμαίσθηση, τετρακέφαλος, ισοκινητικό δυναμόμετρο.