Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου
Ο εισβλητικός κοσμοπολίτικος πολύχαιτος Ficopomatus enigmaticus (Fauvel, 1923) θεωρείται “μηχανικός περιβάλλοντος” εξαιτίας της ικανότητάς του να “κατασκευάζει” βιογενείς, μεγάλου μεγέθους, υφάλους σε μεταβατικά παράκτια και λιμνοθαλάσσια οικοσυστήματα. Υπό ευνοϊκές συνθήκες, οι ύφαλοι του πολυχαίτο...
Κύριος συγγραφέας: | |
---|---|
Άλλοι συγγραφείς: | |
Γλώσσα: | Greek |
Έκδοση: |
2023
|
Θέματα: | |
Διαθέσιμο Online: | https://hdl.handle.net/10889/24541 |
id |
nemertes-10889-24541 |
---|---|
record_format |
dspace |
institution |
UPatras |
collection |
Nemertes |
language |
Greek |
topic |
Πολύχαιτος Λιμνοθάλασσα Πρόκοπος Ύφαλος Ficopomatus enigmaticus Serpulidae Reef Lagoon Polychaete |
spellingShingle |
Πολύχαιτος Λιμνοθάλασσα Πρόκοπος Ύφαλος Ficopomatus enigmaticus Serpulidae Reef Lagoon Polychaete Ντζουμάνη, Αθανασία - Βιολέτα Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου |
description |
Ο εισβλητικός κοσμοπολίτικος πολύχαιτος Ficopomatus enigmaticus (Fauvel, 1923) θεωρείται “μηχανικός περιβάλλοντος” εξαιτίας της ικανότητάς του να “κατασκευάζει” βιογενείς, μεγάλου μεγέθους, υφάλους σε μεταβατικά παράκτια και λιμνοθαλάσσια οικοσυστήματα. Υπό ευνοϊκές συνθήκες, οι ύφαλοι του πολυχαίτου επιδρούν καθοριστικά στο υδρολογικό καθεστώς, κυρίως μεταβάλλοντας την κυκλοφορία και ανταλλαγή των υδάτων. Χάρη στη διηθητική του ικανότητα και τη δημιουργία σύνθετων μικροενδιαιτημάτων, όπου φιλοξενεί συνήθως αυξημένο αριθμό ειδών και αφθονία ατόμων, επιδρά καταλυτικά στα τροφικά πλέγματα του οικοσυστήματος. Ωστόσο, η παρουσία και εξάπλωση του στη λιμνοθάλασσα Πρόκοπος (Ν. Αχαΐας) έχει επεκταθεί τα τελευταία 20 έτη, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η αλιευτική δραστηριότητα. Επιπρόσθετα, καταγράφονται ανοξικά φαινόμενα στο τέλος της θερινής περιόδου. Στόχος της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι η μελέτη της ανάπτυξης και εγκατάστασης του πολυχαίτου σε συνδυασμό με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων τους στο οικοσύστημα.
Διεξήχθησαν πειράματα ανάπτυξης και εγκατάστασης του είδους στις δύο λεκάνες (Βόρεια και Νότια) της λιμνοθάλασσας, την περίοδο Σεπτέμβριος 2021 - Οκτώβριος 2022. Η εγκατάσταση των προνυμφών του είδους παρατηρήθηκε τη θερμή περίοδο (Μάιος 2022 - Οκτώβριος 2022), όταν η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 15°C - 29°C και η αλατότητα κυμαίνεται μεταξύ 5 - 42. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη ήταν εντονότερη τους θερμούς μήνες. Η μέγιστη πυκνότητα του F. enigmaticus ήταν 560.000 άτομα/m2 (άτομα ηλικίας 2 μηνών) τον Ιούλιο 2022 στη Βόρεια λεκάνη και 540.000 άτομα/m2 (άτομα ηλικίας 1 μήνα) τον Οκτώβριο 2022 στη Νότια λεκάνη. Η ξηρή βιομάζα των κελυφών που “κατασκευάζει” ο πολύχαιτος έφθασε τα 18.9 kg/m2 σε έντεκα μήνες στη Βόρεια λεκάνη και τα 1.9 kg/m2 σε τέσσερις μήνες στη Νότια λεκάνη. Τα μήκη των ατόμων κυμάνθηκαν από 2 έως 32 χιλιοστά. Τέλος, διεξήχθη στο εργαστήριο πείραμα αναπνοής όπου οι ύφαλοι κατανάλωσαν το διαθέσιμο διαλυμένο οξυγόνο με ρυθμό 70 μgDO2 h-1 ml-1 (υφάλου) σε διάρκεια 6 ωρών. Συμπερασματικά, η εγκατάσταση και ανάπτυξη του πολυχαίτου διαφέρει μεταξύ των δύο λεκανών, όπως ήταν αναμενόμενο, εξαιτίας των διαφορετικών περιβαλλοντικών αβιοτικών παραμέτρων που τις χαρακτηρίζουν. Ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων των χωροχρονικών προτύπων εγκατάστασης και ανάπτυξης, των περιβαλλοντικών συνθηκών και του ρυθμού κατανάλωσης οξυγόνου οδηγούν συνολικά σε μια καλύτερη κατανόηση του ρόλου του είδους στο οικοσύστημα. |
author2 |
Ntzoumani, Athanasia - Violeta |
author_facet |
Ntzoumani, Athanasia - Violeta Ντζουμάνη, Αθανασία - Βιολέτα |
author |
Ντζουμάνη, Αθανασία - Βιολέτα |
author_sort |
Ντζουμάνη, Αθανασία - Βιολέτα |
title |
Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου |
title_short |
Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου |
title_full |
Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου |
title_fullStr |
Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου |
title_full_unstemmed |
Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου |
title_sort |
ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του προκόπου |
publishDate |
2023 |
url |
https://hdl.handle.net/10889/24541 |
work_keys_str_mv |
AT ntzoumanēathanasiabioleta anaptyxētoueisblētikoupolychaitouficopomatusenigmaticusstēnlimnothalassatouprokopou AT ntzoumanēathanasiabioleta growthofinvasivepolychaeteficopomatusenigmaticusinprokoposlagoon |
_version_ |
1771297347284762624 |
spelling |
nemertes-10889-245412023-02-24T04:38:57Z Ανάπτυξη του εισβλητικού πολυχαίτου Ficopomatus enigmaticus στην λιμνοθάλασσα του Προκόπου Growth of invasive polychaete Ficopomatus enigmaticus in Prokopos lagoon Ντζουμάνη, Αθανασία - Βιολέτα Ntzoumani, Athanasia - Violeta Πολύχαιτος Λιμνοθάλασσα Πρόκοπος Ύφαλος Ficopomatus enigmaticus Serpulidae Reef Lagoon Polychaete Ο εισβλητικός κοσμοπολίτικος πολύχαιτος Ficopomatus enigmaticus (Fauvel, 1923) θεωρείται “μηχανικός περιβάλλοντος” εξαιτίας της ικανότητάς του να “κατασκευάζει” βιογενείς, μεγάλου μεγέθους, υφάλους σε μεταβατικά παράκτια και λιμνοθαλάσσια οικοσυστήματα. Υπό ευνοϊκές συνθήκες, οι ύφαλοι του πολυχαίτου επιδρούν καθοριστικά στο υδρολογικό καθεστώς, κυρίως μεταβάλλοντας την κυκλοφορία και ανταλλαγή των υδάτων. Χάρη στη διηθητική του ικανότητα και τη δημιουργία σύνθετων μικροενδιαιτημάτων, όπου φιλοξενεί συνήθως αυξημένο αριθμό ειδών και αφθονία ατόμων, επιδρά καταλυτικά στα τροφικά πλέγματα του οικοσυστήματος. Ωστόσο, η παρουσία και εξάπλωση του στη λιμνοθάλασσα Πρόκοπος (Ν. Αχαΐας) έχει επεκταθεί τα τελευταία 20 έτη, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η αλιευτική δραστηριότητα. Επιπρόσθετα, καταγράφονται ανοξικά φαινόμενα στο τέλος της θερινής περιόδου. Στόχος της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι η μελέτη της ανάπτυξης και εγκατάστασης του πολυχαίτου σε συνδυασμό με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων τους στο οικοσύστημα. Διεξήχθησαν πειράματα ανάπτυξης και εγκατάστασης του είδους στις δύο λεκάνες (Βόρεια και Νότια) της λιμνοθάλασσας, την περίοδο Σεπτέμβριος 2021 - Οκτώβριος 2022. Η εγκατάσταση των προνυμφών του είδους παρατηρήθηκε τη θερμή περίοδο (Μάιος 2022 - Οκτώβριος 2022), όταν η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 15°C - 29°C και η αλατότητα κυμαίνεται μεταξύ 5 - 42. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη ήταν εντονότερη τους θερμούς μήνες. Η μέγιστη πυκνότητα του F. enigmaticus ήταν 560.000 άτομα/m2 (άτομα ηλικίας 2 μηνών) τον Ιούλιο 2022 στη Βόρεια λεκάνη και 540.000 άτομα/m2 (άτομα ηλικίας 1 μήνα) τον Οκτώβριο 2022 στη Νότια λεκάνη. Η ξηρή βιομάζα των κελυφών που “κατασκευάζει” ο πολύχαιτος έφθασε τα 18.9 kg/m2 σε έντεκα μήνες στη Βόρεια λεκάνη και τα 1.9 kg/m2 σε τέσσερις μήνες στη Νότια λεκάνη. Τα μήκη των ατόμων κυμάνθηκαν από 2 έως 32 χιλιοστά. Τέλος, διεξήχθη στο εργαστήριο πείραμα αναπνοής όπου οι ύφαλοι κατανάλωσαν το διαθέσιμο διαλυμένο οξυγόνο με ρυθμό 70 μgDO2 h-1 ml-1 (υφάλου) σε διάρκεια 6 ωρών. Συμπερασματικά, η εγκατάσταση και ανάπτυξη του πολυχαίτου διαφέρει μεταξύ των δύο λεκανών, όπως ήταν αναμενόμενο, εξαιτίας των διαφορετικών περιβαλλοντικών αβιοτικών παραμέτρων που τις χαρακτηρίζουν. Ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων των χωροχρονικών προτύπων εγκατάστασης και ανάπτυξης, των περιβαλλοντικών συνθηκών και του ρυθμού κατανάλωσης οξυγόνου οδηγούν συνολικά σε μια καλύτερη κατανόηση του ρόλου του είδους στο οικοσύστημα. The invasive polychaete species Ficopomatus enigmaticus (Fauvel, 1923) is considered an “ecosystem engineer" due to the formation of its massive reefs in the coastal zone and lagoons. Under favorable conditions, the species’ reefs may have a significant impact on the hydrological regime, mainly by altering the water circulation and exchange. Moreover, because of its filtering capacity and creation of complex habitats capable of hosting increased invertebrate biodiversity and biomass it affects the trophic web of the habitat. The species has rapidly colonized Prokopos lagoon (Western Greece) during the last ~20 years. Currently, the lagoon is covered to a large extent by reefs which have reduced fisheries activities and water exchange with the sea. In addition, anoxic events have been recorded in the summer months in the lagoon. The aim of the present work is therefore the study of the polychaete’s settlement and growth in relation to environmental factors, in order to better understand its impact on the ecosystem. Settlement-growth experiments of F. enigmaticus were conducted in Prokopos lagoon during September 2021 – October 2022. The species’ larval settlement was observed during September - October and again during May - October, when temperature ranged between 15°C - 29°C and salinity between 5 - 42, whereas growth was more intense during the warm months. F. enigmaticus maximum density reached 560.000 ind/m2 in July 2022 in the Northern basin and 540.000 ind/m2 in October 2022 in the Southern basin. Dry biomass reached 18.9 kg/m2 during 11 months in the Northern and 1.9 kg/m2 during 4 months in the Southern basin. Sizes ranged between 2 and 32 mm. Finally, an oxygen - uptake experiment was conducted where reefs consumed available dissolved oxygen at a rate of 70 μg DO2 h-1 ml-1 (reef) over a 6-hour period. In conclusion, the polychaete’s establishment and growth differ between the lagoon’s basins, as expected, due to their different environmental abiotic parameters. The combination of the effects of spatio-temporal patterns of establishment and growth, environmental conditions and oxygen consumption rates leads to a better understanding of the role of the species in the ecosystem. 2023-02-23T10:38:59Z 2023-02-23T10:38:59Z 2023-02-22 https://hdl.handle.net/10889/24541 el Attribution-NoDerivs 3.0 United States http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/ application/pdf |