Τα πάθη της ψυχής και η θεραπεία τους : Στωικοί και Επίκουρος

• Main Author: Πουλακίδας, Παναγιώτης
• Other Authors: Poulakidas, Panagiotis
• Language: Greek
• Published: 2023
• Subjects: Στωικοί; Επίκουρος; Συναίσθημα; Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία; Ελληνιστική φιλοσοφία; Ηθική; Ψυχολογία; Πάθος; Αρχαία ελληνική φιλοσοφία; Ζήνων; Κλεάνθης; Χρύσιππος; Πρώιμοι στωικοί; Stoics; Epicurus; Emotion; Ethics

Αντικείμενο της διατριβής μας είναι η ανάλυση των συναισθημάτων όπως αυτά παρουσιάζονται στα φιλοσοφικά συστήματα των πρώιμων Στωικών και του Επίκουρου. Ο συνήθης τρόπος με τον οποίο ερμηνεύονται οι δύο θεωρήσεις εστιάζει στον ρόλο της πεποίθησης και των γνωστικών λειτουργιών που συμβάλλουν στην παραγωγή ενός συναισθήματος τονίζοντας έτσι την γνωσιοκρατική διάσταση των παραπάνω θεωριών. Σκοπός μας είναι μέσω της μελέτης και της ανάλυσης των αποσπασμάτων να παρουσιάσουμε την υποκειμενική-βιωματική διάσταση των συναισθημάτων (feelings), εστιάζοντας στα υλικά-σωματικά στοιχεία τους (affections), τα οποία δεν έχουν αναλυθεί όσο απαιτείται. Αποτελούν τα παραπάνω στοιχεία απλώς επακόλουθα των αξιολογικών πεποιθήσεων με κανένα ουσιώδη ρόλο στην παραγωγή των συναισθημάτων (όπως υποστηρίζει η γνωσιοκρατική ερμηνεία) ή αντίθετα, όπως θα υποστηρίξουμε, τα ορμητικά στοιχεία παίζουν κάποιο ενεργό ρόλο στην παραγωγή ενός συναισθήματος; Εάν η μελέτη των αποσπασμάτων επιβεβαιώσει την παραπάνω υπόθεση εργασίας τότε μπορούμε να συνάγουμε δύο σημαντικά συμπεράσματα. Πρώτον, ο γνωσιοκρατικός χαρακτήρας με βάση τον οποίο αρκετοί σχολιαστές κατανοούν τόσο την θεωρία των Στωικών όσο και την θεωρία του Επίκουρου για τα συναισθήματα δεν μας αποδίδει την πλήρη εικόνα. Δεύτερον, εάν η σωματική διάσταση των συναισθημάτων παίζει κάποιον ρόλο στην παραγωγή του εν λόγω φαινομένου τότε ίσως είναι δυνατή μία διαφορετικού τύπου θεραπεία των συναισθημάτων, η οποία δεν θα αποτελεί μία συμβουλευτικού ή διδακτικού τύπου μετάδοση της αλήθειας από τον σοφό προς τους μαθητές του αλλά αντίθετα θα περιλαμβάνει μία συμπεριφορικού τύπου θεραπεία που συμβάλει και αυτή με την σειρά της στο να εξαλείψει τα νοσηρά πάθη ακολουθώντας όμως μία διαφορετική οδό.