| Περίληψη: | Οι τετραϋδροκινολίνες απαντώνται σε πληθώρα φυσικών και φαρμακευτικών προϊόντων με μεγάλο εύρος βιολογικής δραστικότητας. Η αποτελεσματικότερη σύνθεση τετραϋδροκινολινών αφορά στην αντίδραση αλκενίων είτε απευθείας με Ν-άρυλο ιμίνες (αντίδραση 2 συστατικών) ή με ανιλίνες και αλδεΰδες (αντίδραση 3 συστατικών), γνωστή ως αντίδραση Povarov. Ανάλογα με τα υποστρώματα, έχουν αναφερθεί διάφοροι τύποι καταλυτών για την αντίδραση Povarov ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει αναφερθεί κάποιο καταλυτικό σύστημα που να είναι αποτελεσματικό για κάθε ζεύγος ιμίνης/αλκενίου. Επιπρόσθετα, όσοι καταλύτες αποδίδουν τις επιθυμητές τετραϋδροκινολίνες με υψηλή διαστερεοεκλεκτικότητα εμφανίζουν μεγάλη τοξικότητα και υψηλό κόστος, ενώ υψηλή εναντιοεκλεκτικότητα λαμβάνεται μόνο με εξειδικευμένης υποκατάστασης υποστρώματα. Παράλληλα, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι σε όλες τις βιβλιογραφικές συνθέσεις η απομόνωση του επιθυμητού διαστερεομερούς πραγματοποιείται με χρωματογραφία στήλης. Λαμβάνοντας υπόψιν αυτούς τους περιορισμούς ήταν επιθυμητή η ανάπτυξη μίας διαστερεο- και εναντιοεκλεκτικής αντίδρασης Povarov που να χαρακτηρίζεται από γενικότητα υποστρωμάτων, ευκολία εφαρμογής και χαμηλό κόστος. Στην παρούσα εργασία, διερευνήθηκαν οι συνθήκες (διαλύτης, θερμοκρασία, καταλύτης) που προάγουν την αντίδραση Povarov. Αρχικά, προσδιορίστηκαν διάφορα άλατα μετάλλων που καταλύουν αποτελεσματικά την διαστερεοεκλεκτική αντίδραση Povarov. Στην συνέχεια, αξιολογήθηκαν χειρόμορφα σύμπλοκα τύπου Werner ως καταλύτες. Από την έρευνα αυτή, επιτεύχθηκε η ανάπτυξη μίας cis διαστερεοεκλεκτικής αντίδρασης Povarov σε πρακτικές συνθήκες (DCM, -10 oC έως rt, 10 mol% Cu(OTf)2 παρουσία 10 mol% rac. BINAP. Η συγκεκριμένη μεθοδολογία είναι αποτελεσματική και γενική για τα τυπικά διενόφιλα: 2,3-διϋδροφουράνιο, 3,4-διϋδρο-2Η-πυράνιο, Ν-βινυλοπυρολλιδινόνη και ινδένιο σε συνδυασμό με ιμίνες διαφορετικής ηλεκτρονιακής φύσεως. Με αυτή την μεθοδολογία λήφθηκε διαστερεομερική περίσσεια έως 98% ενω παρουσία 20 mol% BINAP επετεύχθη εναντιομερική περίσσεια 34% ee.Είναι αξιοσημείωτο, ότι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις οι syn τετραϋδροκινολίνες λαμβάνονταν με απλή κρυστάλλωση σε εξαιρετική καθαρότητα.
|
|---|
