Περίληψη: | Η παρούσα διπλωματική εργασία στοχεύει στην μελέτη, ανάδειξη και προέλευση των συγκεντρώσεων των βαρέων μετάλλων του πεδίου κρατήρων διαφυγής ρευστών στον Πατραϊκό κόλπο, μέσα από μια σειρά εργαστηριακών αναλύσεων σε πυρήνες ιζήματος που συλλέχτηκαν από την περιοχή ενδιαφέροντος. Η όλη έρευνα και μελέτη αποτελεί προϊόν του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Η πυρηνοληψία των δειγμάτων πραγματοποιήθηκε με πυρηνολήπτη βαρύτητας τύπου Kajak στο πεδίο κρατήρων διαφυγής ρευστών του Πατραϊκού κόλπου από όπου συλλέχθηκαν εννέα πυρήνες ιζήματος προς ανάλυση. Σε αυτούς μελετήθηκαν εκτενώς οι συγκεντρώσεις των ακόλουθων βαρέων μετάλλων: Ag, Al, As, Ca, Cd, Co, Cr, Cs, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Mo, Ni, P, Pb, Sn, Sr, Zn σύμφωνα με τη φασματοσκοπία μαζών επαγωγικά συζευγμένου πλάσματος (Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry, ICP-MS) και η περιεκτικότητα τους σε οργανικό άνθρακα (C org) με χρήση διαλύματος HCL. Η ρύπανση στα ιζήματα αξιολογήθηκε σύμφωνα με τον δείκτη γεωσυσσώρευσης (Igeo), τον συντελεστή εμπλουτισμού (E.F) και με την μέθοδο της παραγοντικής ανάλυσης στα δείγματα των εννέα πυρήνων.
Τα αποτελέσματα των παραπάνω αναλύσεων έδειξαν όχι ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ρύπανσης στα ιζήματα των πυρήνων χαρακτηρίζοντας τα ως μη ρυπασμένα. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων παρατηρήθηκαν στους πυρήνες C4 και C5b. Οι πυρήνες αυτοί ελήφθησαν από κρατήρες οι οποίοι είναι από τους πιο μεγάλους του πεδίου κρατήρων διαφυγής ρευστών και ελήφθησαν από κοντινή απόσταση της περιοχής από όπου εκβάλει ο βιολογικός καθαρισμός λυμάτων της πόλης Πάτρας. Οι πυρήνες που ελήφθησαν εκτός κρατήρων παρουσίασαν χαμηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων σε σχέση με τους πυρήνες που ελήφθησαν εντός των κρατήρων. Επιπρόσθετα, η περιοχή μελέτης είναι λιγότερο επιβαρυμένη από βαρέα μέταλλα σε σχέση με άλλες περιοχές της Ελλάδος και του κόσμου.
Τέλος, πραγματοποιήθηκε μια σειρά από κοκκομετρικές αναλύσεις που οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι τα υπό μελέτη δείγματα χαρακτηρίζονται ως αμμούχος ιλύς και ως ιλύς. Με την ανάλυση των κοκκομετρικών κλάσεων Άμμου – Πηλού – Αργίλου έγινε αντιληπτό ότι τα ιζήματα κατατάσσονται στην κοκκομετρική τάξη του πηλού, ο οποίος μειώνεται με το βάθος του πυρήνα.
Η εργασία αυτή έρχεται να συνεισφέρει στην προσπάθεια κατανόησης και συσχέτισης των βαρέων μετάλλων με το πεδίο κρατήρων διαφυγής ρευστών καθώς επίσης και πως συνδέονται με αυτά οι ανθρωπογενής δραστηριότητες της περιοχής του Πατραϊκού κόλπου. Ενός περιβάλλοντος που εδώ και δεκαετίες προκαλεί το ενδιαφέρον διάφορων ερευνητών, ενώ αφήνει περιθώριο για μελλοντική, ακόμα πιο εκτεταμένη μελέτη.
|