Περίληψη: | Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί μία εξαιρετικά ετερογενή ασθένεια με διάφορους υπότυπους, κάποιοι από τους οποίους στερούνται αποτελεσματικής θεραπείας. Συνεπώς, κρίνεται επιτακτική η περαιτέρω κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που συμβάλλουν στην επιθετικότητα των καρκινικών κυττάρων μαστού για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων.
Η επαγόμενη από Wnt-1 πρωτεΐνη 1, WISP1 (γνωστή και ως CCN4), αποτελεί μέλος της οικογένειας των πρωτεϊνών πλούσιων σε κυστεΐνη (CCN). Πρόκειται για εκκρινόμενο μόριο το οποίο αλληλεπιδρά με υποδοχείς της κυτταρικής μεμβράνης και μόρια του εξωκυττάριου χώρου, και ρυθμίζει διεργασίες όπως η διαφοροποίηση, ο πολλαπλασιασμός, η μετανάστευση και η επιβίωση των κυττάρων. Έχει βρεθεί ότι η WISP1 υπερεκφράζεται σε διάφορους τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, στον οποίο εμφανίζει κυρίως ογκογόνο δράση.
Ο παράγοντας αναστολής της μετανάστευσης των μακροφάγων, MIF, αποτελεί μια πλειοτροπική, προφλεγμονώδη κυτταροκίνη, με κύριο ρόλο στη ρύθμιση της φλεγμονής. Η σηματοδότηση που επάγει είναι αποτέλεσμα δέσμευσης σε υποδοχείς τη κυτταρικής επιφάνειας, με κύριο τον CD74. Βιβλιογραφικά δεδομένα υποστηρίζουν την εμπλοκή του MIF στην εμφάνιση και ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού.
Προηγούμενη μελέτη του εργαστηρίου μας έδειξε την επίδραση της WISP-1 στην έκφραση του MIF σε ινοβλάστες ασθενών με νόσους του συνδετικού ιστού και επιβεβαίωσε τον σημαντικό ρόλο τους στην παθογένεια των νόσων αυτών. Με βάση τα ανωτέρω, η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως στόχο την μελέτη της επίδρασης των πρωτεϊνών WISP-1 και MIF στην παθοβιολογία του καρκίνου του μαστού. Συγκεκριμένα, μελετήθηκε η συμβολή της WISP-1 στην έκφραση του παράγοντα MIF, διερευνήθηκαν τα σηματοδοτικά μονοπάτια που εμπλέκονται και εξετάσθηκε η επίδραση του συστήματος στο μεταστατικό δυναμικό της καρκινικής σειράς MCF-7, η οποία αποτελεί πρότυπο κυτταρικό μοντέλο μελέτης του ορμονοεξαρτώμενου καρκίνου του μαστού.
Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας έδειξαν ότι η WISP1 επάγει σημαντικά την έκφραση του MIF σε καρκινικά κύτταρα μαστού και επηρεάζει την έκφραση μορίων που συμβάλλουν στο μεταστατικό δυναμικό τους, όπως ο υποδοχέας CD44, οι συνθάσες του υαλουρονικού, οι MMPs, η heparanase, οι E-cadherin/fibronectin/vimentin (δείκτες ΕΜΤ), o VEGF (τελεστής αγγειογένεσης) και η IL-6. Ταυτόχρονα, φαίνεται να προωθεί τον πολλαπλασιασμό και τη μετανάστευση, διεργασίες οι οποίες υποδεικνύουν έναν πιο επιθετικό φαινότυπο των καρκινικών κυττάρων μαστού. Τα πειραματικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι στις περισσότερες επαγόμενες από WISP1 μεταβολές εμπλέκονται οι Src κινάσες και ο παράγοντας MIF.
Συμπερασματικά, η παρούσα μελέτη αναδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο του συστήματος WISP1/MIF στην επιθετικότητα καρκινικών κυττάρων μαστού, καθιστώντας τον δυνητικό θεραπευτικό στόχο.
|