Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα

Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (SCLC) αποτελεί τη βασική αιτία θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως και χαρακτηρίζεται από δυσμενή πρόγνωση και αυξημένη θνησιμότητα. Λόγω του περιορισμένου αριθμού αλλά και αποτελεσματικότητας των ήδη υπαρχόντων θεραπειών, υπάρχει ανάγκη για ανάπτυξη νέων μεθόδων...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος συγγραφέας: Παπακωνσταντίνου, Δημήτριος
Άλλοι συγγραφείς: Papakonstantinou, Dimitrios
Γλώσσα:Greek
Έκδοση: 2023
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://hdl.handle.net/10889/25240
id nemertes-10889-25240
record_format dspace
institution UPatras
collection Nemertes
language Greek
topic Καρκίνος πνεύμονα
Υγρή βιοψία
Εξωσώματα
Κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα
Βιοδείκτες
Lung cancer
Liquid biopsy
Exosomes
Circulating tumor cells
Biomarkers
spellingShingle Καρκίνος πνεύμονα
Υγρή βιοψία
Εξωσώματα
Κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα
Βιοδείκτες
Lung cancer
Liquid biopsy
Exosomes
Circulating tumor cells
Biomarkers
Παπακωνσταντίνου, Δημήτριος
Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
description Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (SCLC) αποτελεί τη βασική αιτία θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως και χαρακτηρίζεται από δυσμενή πρόγνωση και αυξημένη θνησιμότητα. Λόγω του περιορισμένου αριθμού αλλά και αποτελεσματικότητας των ήδη υπαρχόντων θεραπειών, υπάρχει ανάγκη για ανάπτυξη νέων μεθόδων για τη βελτίωση της πρόγνωσης, την πιο έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη ανταπόκριση στη θεραπεία. Η υγρή βιοψία αποτελεί μια μη-επεμβατική τεχνική για την ανίχνευση καρκινικών βιοδεικτών στα σωματικά υγρά και περιλαμβάνει την ανάλυση κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων (CTCs), νουκλεϊκών οξέων και εξωκυττάριων κυστιδίων (εξωσώματα). Οι βιοδείκτες JUNB (μεταγραφικός παράγοντας) και CXCR4 (υποδοχέας χημειοκινών) έχει δειχθεί ότι διαδραματίζουν ρόλο στην επιβίωση ασθενών με καρκίνο του μαστού. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η αξιολόγηση αυτών των βιοδεικτών στα εξωσώματα, καθώς και η συσχέτιση με την έκφρασή τους στα CTCs. Στη μελέτη συμμετείχαν 52 ασθενείς με SCLC, τα CTCs των οποίων απομονώθηκαν με διαφορική φυγοκέντρηση φικόλλης και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε ανοσοφθορισμός με αντισώματα έναντι κυτταροκερατίνων 8,18,19 (CK-δείκτες καρκινικών κυττάρων στο αίμα), JUNB και CXCR4. Οι αντικειμενοφόρες πλάκες αναλύθηκαν στο αυτοματοποιημένο μικροσκόπιο VyCAP (πλατφόρμα ανίχνευσής CTCs). Εξωσώματα από το πλάσμα των ίδιων ασθενών και 10 υγιών, απομονώθηκαν με το EXO-Prep kit και χαρακτηρίστηκαν με ηλεκτρονική μικροσκοπία διέλευσης και ανοσοαποτύπωση Western blot. Οι SCLC ασθενείς με πρωτεϊνική υπερέκφραση τόσο JUNB όσο και CXCR4 στα εξωσώματά τους, εμφάνισαν στατιστικά σημαντική διαφορά σε σχέση με την ίδια έκφραση στους υγιείς (PJUNB = 0.001 & PCXCR4 = 0.01). Επιπλέον, υπερέκφραση τόσο του JUNB (C-statistic = 0.94) όσο και του CXCR4 (C-statistic = 0.89) στα εξωσώματα των ασθενών, παρουσίασε πολύ υψηλή διακριτική ικανότητα ανάμεσα σε ασθενείς και υγιείς. Τέλος, η πρωτεϊνική υπερέκφραση CXCR4 στα εξωσώματα, συσχετίστηκε με την παρουσία CTCs (r = 0.442, p = 0.001), CXCR4+ CTCs (r = 0.424, p = 0.002) και CK+/JUNB+/CXCR4+ CTCs (r = 0.366, p = 0.008). Το πρωτότυπο αυτό πρωτόκολλο αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόγνωσης και διάγνωσης του SCLC, αλλά και στο να αποτελέσει τη βάση για τη διερεύνηση ήδη υπαρχόντων και νέων βιοδεικτών ΄στο πλαίσιο της υγρής βιοψίας.
author2 Papakonstantinou, Dimitrios
author_facet Papakonstantinou, Dimitrios
Παπακωνσταντίνου, Δημήτριος
author Παπακωνσταντίνου, Δημήτριος
author_sort Παπακωνσταντίνου, Δημήτριος
title Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
title_short Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
title_full Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
title_fullStr Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
title_full_unstemmed Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
title_sort μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα
publishDate 2023
url https://hdl.handle.net/10889/25240
work_keys_str_mv AT papakōnstantinoudēmētrios meletētōnkyklophorountōnkarkinikōnkyttarōnkaitōnexōsōmatōnasthenōnmemikrokyttarikokarkinotoupneumona
AT papakōnstantinoudēmētrios investigationofcirculatingtumorcellsandexosomesderivedfromsmallcelllungcancerpatients
_version_ 1771297152525402112
spelling nemertes-10889-252402023-06-30T03:53:32Z Μελέτη των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των εξωσωμάτων ασθενών με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα Investigation of circulating tumor cells and exosomes derived from small cell lung cancer patients Παπακωνσταντίνου, Δημήτριος Papakonstantinou, Dimitrios Καρκίνος πνεύμονα Υγρή βιοψία Εξωσώματα Κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα Βιοδείκτες Lung cancer Liquid biopsy Exosomes Circulating tumor cells Biomarkers Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (SCLC) αποτελεί τη βασική αιτία θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως και χαρακτηρίζεται από δυσμενή πρόγνωση και αυξημένη θνησιμότητα. Λόγω του περιορισμένου αριθμού αλλά και αποτελεσματικότητας των ήδη υπαρχόντων θεραπειών, υπάρχει ανάγκη για ανάπτυξη νέων μεθόδων για τη βελτίωση της πρόγνωσης, την πιο έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη ανταπόκριση στη θεραπεία. Η υγρή βιοψία αποτελεί μια μη-επεμβατική τεχνική για την ανίχνευση καρκινικών βιοδεικτών στα σωματικά υγρά και περιλαμβάνει την ανάλυση κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων (CTCs), νουκλεϊκών οξέων και εξωκυττάριων κυστιδίων (εξωσώματα). Οι βιοδείκτες JUNB (μεταγραφικός παράγοντας) και CXCR4 (υποδοχέας χημειοκινών) έχει δειχθεί ότι διαδραματίζουν ρόλο στην επιβίωση ασθενών με καρκίνο του μαστού. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η αξιολόγηση αυτών των βιοδεικτών στα εξωσώματα, καθώς και η συσχέτιση με την έκφρασή τους στα CTCs. Στη μελέτη συμμετείχαν 52 ασθενείς με SCLC, τα CTCs των οποίων απομονώθηκαν με διαφορική φυγοκέντρηση φικόλλης και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε ανοσοφθορισμός με αντισώματα έναντι κυτταροκερατίνων 8,18,19 (CK-δείκτες καρκινικών κυττάρων στο αίμα), JUNB και CXCR4. Οι αντικειμενοφόρες πλάκες αναλύθηκαν στο αυτοματοποιημένο μικροσκόπιο VyCAP (πλατφόρμα ανίχνευσής CTCs). Εξωσώματα από το πλάσμα των ίδιων ασθενών και 10 υγιών, απομονώθηκαν με το EXO-Prep kit και χαρακτηρίστηκαν με ηλεκτρονική μικροσκοπία διέλευσης και ανοσοαποτύπωση Western blot. Οι SCLC ασθενείς με πρωτεϊνική υπερέκφραση τόσο JUNB όσο και CXCR4 στα εξωσώματά τους, εμφάνισαν στατιστικά σημαντική διαφορά σε σχέση με την ίδια έκφραση στους υγιείς (PJUNB = 0.001 & PCXCR4 = 0.01). Επιπλέον, υπερέκφραση τόσο του JUNB (C-statistic = 0.94) όσο και του CXCR4 (C-statistic = 0.89) στα εξωσώματα των ασθενών, παρουσίασε πολύ υψηλή διακριτική ικανότητα ανάμεσα σε ασθενείς και υγιείς. Τέλος, η πρωτεϊνική υπερέκφραση CXCR4 στα εξωσώματα, συσχετίστηκε με την παρουσία CTCs (r = 0.442, p = 0.001), CXCR4+ CTCs (r = 0.424, p = 0.002) και CK+/JUNB+/CXCR4+ CTCs (r = 0.366, p = 0.008). Το πρωτότυπο αυτό πρωτόκολλο αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόγνωσης και διάγνωσης του SCLC, αλλά και στο να αποτελέσει τη βάση για τη διερεύνηση ήδη υπαρχόντων και νέων βιοδεικτών ΄στο πλαίσιο της υγρής βιοψίας. Small cell lung cancer (SCLC) is the leading cause of cancer death worldwide and is characterized by poor prognosis and increased mortality. Due to the limited number and effectiveness of the existing treatments, there is an unmet need for new methods to improve prognosis, earlier diagnosis, and more effective response to treatment. Liquid biopsy is a non-invasive technique for the detection of cancer biomarkers in body fluids and includes the analysis of circulating tumor cells (CTCs), nucleic acids and extracellular vesicles (exosomes). The biomarkers JUNB (transcription factor) and CXCR4 (chemokine receptor) have been shown to play a role in prognosis of breast cancer patients. The purpose of this thesis was the evaluation of these biomarkers in exosomes, as well as the correlation with their expression in CTCs. The study involved 52 patients with SCLC, whose CTCs were isolated by ficoll density gradient centrifugation, followed by immunofluorescence experiments using pancytokeratin 8,18,19 (CK, marker of tumor cells in the blood stream), JUNB and CXCR4 antibodies. Slides were analyzed on the automated VyCAP microscope (platform for the detection of CTCs). Exosomes from the plasma of the same patients and 10 healthy donors (HDs) were isolated with the EXO-Prep kit and characterized by transmission electron microscopy and Western blot analysis. SCLC patients with exosomal overexpression of both JUNB and CXCR4 showed a statistically significant difference compared to the same expression in HDs ((PJUNB = 0.001 & PCXCR4 = 0.01). In addition, overexpression of both JUNB (C-statistic = 0.94) and CXCR4 (C-statistic = 0.89) in the exosomes of SCLC patients revealed a very high discriminative ability between patients and HDs. Finally, CXCR4 overexpression in exosomes was correlated with the presence of CTCs (r = 0.442, p = 0.001), CXCR4+ CTCs (r = 0.424, p = 0.002) and CK+/JUNB+/CXCR4+ CTCs (r = 0.366, p = 0.008). This novel protocol aims to improve the prognosis and diagnosis of SCLC, while simultaneously form the basis for the investigation of already existing and new biomarkers under the liquid biopsy umbrella. 2023-06-29T05:49:12Z 2023-06-29T05:49:12Z 2023-06-27 https://hdl.handle.net/10889/25240 el Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/ application/pdf