Εργασιακή ικανοποίηση, στρες και επιπτώσεις στην υγεία των πυροσβεστών στη Δυτική Ελλάδα

• Κύριος συγγραφέας: Παναγόπουλος, Παναγιώτης
• Άλλοι συγγραφείς: Triantopoulos, Panagiotis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2023
• Θέματα: Εργασιακή ικανοποίηση; Εργασιακό στρες; Επιπτώσεις ψυχικής υγείας; Πυροσβέστες; Job satisfaction, Western Greece.; Job stress; Mental health effects; Firefighters

Εισαγωγή: Η παρούσα μελέτη, με θέμα «Εργασιακή ικανοποίηση, στρες και επιπτώσεις στην υγεία των πυροσβεστών στην Δυτική Ελλάδα», εκπονείται στα πλαίσια της ολοκλήρωσης των ακαδημαϊκών υποχρεώσεων του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, Δημόσια Υγεία, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Η διπλωματική διατριβή πραγματεύεται την αλληλεπίδραση και την επιρροή της εργασιακής ικανοποίησης και του εργασιακού στρες σε ότι αφορά τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των πυροσβεστών στη Δυτική Ελλάδα. Επιπλέον, αναδεικνύει τη σχέση της εργασιακής ικανοποίησης και του εργασιακού στρες. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης αποτελεί, αφενός η διερεύνηση της επαγγελματικής ικανοποίησης και του εργασιακού άγχους που αισθάνονται οι εργαζόμενοι στις πυροσβεστικές υπηρεσίες στην Δυτική Ελλάδα, αφετέρου η ανάδειξη των επιπτώσεων στην ψυχική υγεία τους, λόγω των ιδιαιτεροτήτων του επαγγέλματος τους αλλά και των κοινωνικών, περιβαλλοντικών και εργασιακών καθοριστών που τις προσδιορίζουν και τις ενισχύουν. Μεθοδολογία: Για την συλλογή των δεδομένων και την υλοποίηση του ερευνητικού σχεδίου, μοιράστηκε ένα γραπτό δομημένο σε τρεις ενότητες ερωτηματολόγιο. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS, όπου αναδείχθηκαν: η μέση τιμή, η τυπική απόκλιση και τα ποσοστά. Η πρώτη ενότητα αποσκοπεί στη συλλογή δημογραφικών στοιχείων του υπό εξέταση δείγματος. Για την δεύτερη ενότητα που αφορά τη διερεύνηση του εργασιακού άγχους, χρησιμοποιήθηκε η ελληνική εκδοχή του ερωτηματολογίου ERI (Effort- Reward Imbalance Questionnaire), που δημιουργήθηκε από τους (Siegrist et al., 2009) και μεταφράστηκε στα ελληνικά, ενώ για την τρίτη ενότητα χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο ESI (Καταγραφής της Επαγγελματικής Ικανοποίησης/ Employee Satisfaction Inventory) που μεταφράστηκε στα ελληνικά. Μοιράστηκαν 335 ερωτηματολόγια στις πυροσβεστικές υπηρεσίες και σταθμούς στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, στους νομούς Αχαΐας, Ηλείας και Αιτωλοακαρνανίας. Η συλλογή των ερωτηματολογίων έγκειται στα 291 ερωτηματολόγια, ως αντιπροσωπευτικό δείγμα των συνολικά εικοσιτεσσάρων (24) πυροσβεστικών υπηρεσιών και σταθμών της περιφέρειας δυτικής Ελλάδας. Η έρευνα διενεργήθηκε τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο 2023. Αποτελέσματα: Όπως προκύπτει από την ερευνητική διαδικασία, ως τελικό δείγμα ορίστηκε η συγκέντρωση 291 ερωτηματολογίων όπου καταγράφεται, η εργασιακή ικανοποίηση, το εργασιακό στρες και δημογραφικά στοιχεία, αποτελούμενα από: 275 (94,5%) ανδρών και 16 (5,5%) γυναικών συμμετεχόντων, η πλειονότητα 56,7% (Ν=165) είναι ηλικίας μεταξύ 41-50 ετών, το 40,2% (Ν = 117) είναι μόνιμοι Πυροσβέστες, το 65,6% (Ν = 191) εργάζεται σε καθεστώς 24ωρης βάρδιας, Το 25,8% (Ν = 75) έχει 16-20 χρόνια προϋπηρεσία, το 22,3% (Ν = 65) 11-15 χρόνια, το 21,6% (Ν = 63) 21-25 χρόνια, το 12% (Ν = 35) 1-5 χρόνια, και το 7,9% (Ν = 23) έχει περισσότερο από 25 χρόνια προϋπηρεσία. Επιπλέον, η ερευνητική διαδικασία ανέδειξε ότι το εργασιακό στρες, εντοπίζεται εντονότερα στις διαστάσεις τις ανταμοιβής και της ανέλιξης: Το 62%, σε ότι αφορά την ανταμοιβή του, νιώθει πως πληρώνεται λιγότερο από όσο αξίζει, ενώ σε ποσοστό 71% οι επαγγελματίες νιώθουν πως δεν υπάρχουν ευκαιρίες ανέλιξης για προαγωγή. Στην γενική αποτύπωση το 90% νιώθει πως η εργασία του είναι σωματικά απαιτητική, ενώ το 82% θεωρεί πως κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών η δουλειά του έχει γίνει όλο και πιο απαιτητική, το 85% αισθάνεται πως κατέχει υψηλές ευθύνες, τέλος το 73% νιώθει συνεχή πίεση λόγω υψηλού φόρτου εργασίας. Σε ότι αφορά την εργασιακή ικανοποίηση, οι διαστάσεις με την εντονότερη εργασιακή ικανοποίηση ανταποκρίνονται στις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ατόμων στην υπηρεσία. Έτσι, το 87% νιώθει να λαμβάνει σεβασμό από τον προϊστάμενο του, ενώ το 88% νιώθει να λαμβάνει το σεβασμό που του αξίζει από τους συναδέλφους του. Συμπεράσματα: Στην παρούσα μελέτη τα επίπεδα μέτρησης του εργασιακού άγχους και της εργασιακής ικανοποίησης αναδείχθηκαν σε μέτριο επίπεδο, ενώ δεν βρέθηκε στατιστικώς ισχυρή σχέση ανάμεσα στις βαθμολογίες των ερωτηματολογίων ERI και ESI (p = 0,446).Αναδεικνύεται πως η εργασιακή ικανοποίηση μειώνεται αισθητά όταν αυξάνονται οι στρεσογόνοι παράγοντες στο εργασιακό περιβάλλον με αποτέλεσμα να επηρεάζεται τόσο η παραγωγικότητα, όσο και η ποιότητα απόδοσης του εργαζομένου. Λέξεις Κλειδιά: Εργασιακή ικανοποίηση, Εργασιακό στρες, Επιπτώσεις ψυχικής υγείας, Πυροσβέστες, Δυτική Ελλάδα.