Γονική λήψη αποφάσεων : πρώιμοι γάμοι σε κοινότητες Ρομά και σχολική εγκατάλειψη/αποτυχία

• Main Author: Αδαμοπούλου, Χαρούλα
• Other Authors: Adamopoulou, Charoula
• Language: Greek
• Published: 2023
• Subjects: Μειονότητα των Ρομά; Πρώιμοι γάμοι; Γυναίκες; Γονική Λήψη αποφάσεων; Εκπαίδευση; Σχολική εγκατάλειψη; Roma minority; Early marriage; Women; Parental desicion making; Education; School failure

Οι γυναίκες Ρομά εν αντίθεση με γυναίκες που ανήκουν σε άλλες εθνικές μειονότητες, αναλαμβάνουν ενήλικους ρόλους γονικής φροντίδας από την ηλικία των 11 ακόμη ετών (Council of Europe, 2017, p. 47), ενώ βασική προσδοκία των κοριτσιών Ρομά και των γονέων Ρομά αναμένεται να είναι η σύναψη ενός δια βίου γάμου με πολλά παιδιά (ΕΕ, 2010, p. 12). Στην πατριαρχική κοινωνία των Ρομά οι γυναίκες αναμένεται αφού παντρευτούν να είναι υπάκουες στους συζύγους τους, να κάνουν πολλά παιδιά, να τα μεγαλώνουν (UNICEF & Open Education Fund, 2012, p. 64), να εγκαταλείπουν την εκπαίδευση και να αναλαμβάνουν το νοικοκυριό και τις εργασίες του σπιτιού (UNICEF, 2005, p. 6). Σκοπός: Σκοπός της μεταπτυχιακής διατριβής είναι η διερεύνηση των απόψεων και των αντιλήψεων των γυναικών Ρομά για τη Γονική Λήψη Αποφάσεων όσον αφορά τους πρώιμους γάμους (child marriage) τους και τα βιοηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες Ρομά. Μεθοδολογία: Η παρούσα έρευνα ακολούθησε την ποιοτική μεθοδολογία έρευνας, με βασικό εργαλείο τη συνέντευξη σε είκοσι Ελληνίδες γυναίκες Ρομά, ηλικίας 18 έως 72 ετών, από διαφορετικούς καταυλισμούς και σπίτια της ελληνικής επικράτειας που έχουν βιώσει πρώιμο γάμο. Αποτελέσματα: Οι πρώιμοι γάμοι σε κορίτσια Ρομά αποτελούν απόρροια τόσο της Γονικής Λήψης αποφάσεων όσο και των ίδιων των κοριτσιών Ρομά που μην έχοντας ως προτεραιότητα την αξία της εκπαίδευσης στη ζωή τους, εγκαταλείπουν το σχολείο ή δεν φοιτούν καθόλου και διεκδικούν τον έγγαμο βίο είτε για να ξεφύγουν από την οικογενειακή εστία με την προσδοκία να ζήσουν πιο ελεύθερα μακριά από τους γονείς τους, είτε για να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια και να εκπληρώσουν την αναγνώριση της τιμής και της αξίας τους στην υπόλοιπη κοινότητα των Ρομά. Η Γονική Λήψη Αποφάσεων στους πρώιμους γάμους κοριτσιών υφίσταται είτε όταν αποφασίζουν οι γονείς το γάμο, μέσω λογοδοσίας ή προίκας είτε όταν το αποφασίζουν τα ίδια τα κορίτσια Ρομά, καθώς ο γάμος προβάλλεται ως η ενδεδειγμένη οδός για κάθε κορίτσι της Κοινότητας. Ως συνέπεια, η σχολική εγκατάλειψη δεν συνδέεται αποκλειστικά με τους πρώιμους γάμους των κοριτσιών Ρομά αλλά και με την ανατροφή των αδερφιών από τα κορίτσια, άρα και την πατριαρχική δομή της οικογένειας Ρομά αλλά και με την πίεση των συνομηλίκων (peer pressure) Ρομά για έγγαμο βίο. H σχολική διαρροή και εγκατάλειψη συνδέεται κυρίως με τη φροντίδα των αδερφιών, το νοικοκυριό, την απόφαση του συζύγου αλλά και την εκπαίδευση που δεν αποτελεί προτεραιότητα. H σχολική εγκατάλειψη των κοριτσιών Ρομά, συνδέεται με τους πρώιμους γάμους αλλά δεν αποτελούν τη βασική αιτία. Συμπεράσματα: Οι πρώιμοι γάμοι κοριτσιών Ρομά ενσαρκώνουν την αξία και την τιμή της οικογένειας Ρομά, με αποτέλεσμα οι γονείς να ενισχύουν τις προσδοκίες των κοριτσιών Ρομά για σύναψη γάμου, σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμα της Κοινότητας των Ρομά, όπως αποτυπώνεται και σε άλλες έρευνες. Οι γονείς Ρομά, σύμφωνα με τις γυναίκες Ρομά προάγουν το γάμο των κοριτσιών για λόγους ανάδειξης της παρθενίας άρα και της τιμής του κοριτσιού σύμφωνα με τον άτυπο νόμο του Ρόμικου πολιτισμού αλλά και για λόγους προίκας ή λογοδοσίας (άμεση γονική λήψη αποφάσεων) είτε έμμεσα (υποκατάστατη λήψη αποφάσεων), όταν οι γονείς Ρομά συναινούν στην απόφαση των κοριτσιών να παντρευτούν πριν την ηλικία των 18 ετών. Με τον πρώιμους γάμους παραβιάζονται οι αρχές της βιοηθικής με αποτέλεσμα να αναδύονται συγκρούσεις ταυτότητας για τις γυναίκες Ρομά, όπου αποκλείονται από την εκπαίδευση, την εργασία, την κοινωνική και πολιτική ζωή, διαιωνίζοντας με αυτόν τον τρόπο ένα φαύλο κύκλο φτώχειας και ανισοτήτων.