Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα

Η προστασία και ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς έχει απασχολήσει τη διεθνή και εγχώρια κοινότητα. Στην Ελλάδα η πολιτιστική κληρονομιά γενικά προστατεύεται θεσμικά από το νόμο 3028/2002 και από τη συμμετοχή της χώρας σε διεθνής οργανισμούς και φορείς, όπως της UNESCO. Οι πρώτες απόπειρες γι...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος συγγραφέας: Μπλίκα, Σοφία
Άλλοι συγγραφείς: Blika, Sofia
Γλώσσα:Greek
Έκδοση: 2024
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://hdl.handle.net/10889/27070
id nemertes-10889-27070
record_format dspace
institution UPatras
collection Nemertes
language Greek
topic Βιομηχανική αρχαιολογία
Αποβιομηχάνιση
Ανοιχτό μουσείο
Industrial archaeology
Deindustrialization
Open museum
spellingShingle Βιομηχανική αρχαιολογία
Αποβιομηχάνιση
Ανοιχτό μουσείο
Industrial archaeology
Deindustrialization
Open museum
Μπλίκα, Σοφία
Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
description Η προστασία και ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς έχει απασχολήσει τη διεθνή και εγχώρια κοινότητα. Στην Ελλάδα η πολιτιστική κληρονομιά γενικά προστατεύεται θεσμικά από το νόμο 3028/2002 και από τη συμμετοχή της χώρας σε διεθνής οργανισμούς και φορείς, όπως της UNESCO. Οι πρώτες απόπειρες για τη διάσωση, διατήρηση και ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, άρχισαν τη δεκαετία του ΄80 από αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες κλπ, πανεπιστημιακά ιδρύματα όπως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και φορείς όπως το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς. Εκπονήθηκαν σημαντικά προγράμματα που είχαν ως αποτέλεσμα ίδρυση τεχνολογικών μουσείων όπως το Μουσείο Μεταξιού στο Σουφλί και το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα. Οι παραθαλάσσιες πόλεις όπως η Πάτρα αποτέλεσαν σημαντικά βιομηχανικά κέντρα κατά τον 19ο και 20ο αιώνα. Στην Πάτρα το διάστημα της εκβιομηχάνισης ανέπτυξαν τις δραστηριότητές τους πολλές και σημαντικές βιομηχανίες αρχής γενομένης από τα σταφιδεργοστάσια, τις ζυθοποιίες και τους αλευρόμυλους του 19ου αιώνα έως τις εμβληματικές κλωστοϋφαντουργίες του 20ου αιώνα όπως η Πειραϊκή-Πατραϊκή και ο Μαραγκόπουλος, τις οινοπνευματοποιίες - σαπωνοποιίες όπως η ΒΕΣΟ. Η βιομηχανική δραστηριότητα αφού γνώρισε μια περίοδο άνθησης και άφησε το αποτύπωμά της σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής της πόλης υπέκυψε στις διεθνής και εγχώριες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες. Από τη δεκαετία του ‘80 η πόλη πέρασε στη φάση της αποβιομηχάνισης. Η παρούσα κατάσταση της βιομηχανικής κληρονομιάς αποτυπώνεται στην προκαταρκτική καταγραφή που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο αυτής της εργασίας. Συνοπτικά, από τις βιομηχανίες του 19ου και του 20ου αιώνα που δραστηριοποιήθηκαν στην Πάτρα καταμετρήθηκαν δεκαεννέα βιομηχανίες με σχεδόν τις μισές να είναι εγκαταλελειμμένες ενώ πολλές άλλες έχουν χρήσεις που τις αποξενώνουν από το ιστορικό τους παρελθόν. Κρίνεται λοιπόν σκόπιμο να συνταχθεί μια μελέτη διάσωσης και επανένταξης των βιομηχανιών αυτών στη ζωή της πόλης. Μετά από τη μελέτη των διεθνών αλλά και των εγχώριων πρακτικών σε ανάλογα ζητήματα προτείνεται η δημιουργία ενός ανοικτού βιομηχανικού μουσείου στα πρότυπα του Ironbrige Gorge Museum.
author2 Blika, Sofia
author_facet Blika, Sofia
Μπλίκα, Σοφία
author Μπλίκα, Σοφία
author_sort Μπλίκα, Σοφία
title Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
title_short Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
title_full Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
title_fullStr Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
title_full_unstemmed Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
title_sort τα βιομηχανικά κτήρια της πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα
publishDate 2024
url https://hdl.handle.net/10889/27070
work_keys_str_mv AT mplikasophia tabiomēchanikaktēriatēspatrastou19oukai20ouaiōna
AT mplikasophia theindustrialbuildingsofpatrasofthe19thand20thcentury
_version_ 1799945008641474560
spelling nemertes-10889-270702024-05-22T03:55:26Z Τα βιομηχανικά κτήρια της Πάτρας του 19ου και 20ού αιώνα The industrial buildings of Patras of the 19th and 20th century Μπλίκα, Σοφία Blika, Sofia Βιομηχανική αρχαιολογία Αποβιομηχάνιση Ανοιχτό μουσείο Industrial archaeology Deindustrialization Open museum Η προστασία και ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς έχει απασχολήσει τη διεθνή και εγχώρια κοινότητα. Στην Ελλάδα η πολιτιστική κληρονομιά γενικά προστατεύεται θεσμικά από το νόμο 3028/2002 και από τη συμμετοχή της χώρας σε διεθνής οργανισμούς και φορείς, όπως της UNESCO. Οι πρώτες απόπειρες για τη διάσωση, διατήρηση και ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, άρχισαν τη δεκαετία του ΄80 από αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες κλπ, πανεπιστημιακά ιδρύματα όπως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και φορείς όπως το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς. Εκπονήθηκαν σημαντικά προγράμματα που είχαν ως αποτέλεσμα ίδρυση τεχνολογικών μουσείων όπως το Μουσείο Μεταξιού στο Σουφλί και το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα. Οι παραθαλάσσιες πόλεις όπως η Πάτρα αποτέλεσαν σημαντικά βιομηχανικά κέντρα κατά τον 19ο και 20ο αιώνα. Στην Πάτρα το διάστημα της εκβιομηχάνισης ανέπτυξαν τις δραστηριότητές τους πολλές και σημαντικές βιομηχανίες αρχής γενομένης από τα σταφιδεργοστάσια, τις ζυθοποιίες και τους αλευρόμυλους του 19ου αιώνα έως τις εμβληματικές κλωστοϋφαντουργίες του 20ου αιώνα όπως η Πειραϊκή-Πατραϊκή και ο Μαραγκόπουλος, τις οινοπνευματοποιίες - σαπωνοποιίες όπως η ΒΕΣΟ. Η βιομηχανική δραστηριότητα αφού γνώρισε μια περίοδο άνθησης και άφησε το αποτύπωμά της σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής της πόλης υπέκυψε στις διεθνής και εγχώριες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες. Από τη δεκαετία του ‘80 η πόλη πέρασε στη φάση της αποβιομηχάνισης. Η παρούσα κατάσταση της βιομηχανικής κληρονομιάς αποτυπώνεται στην προκαταρκτική καταγραφή που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο αυτής της εργασίας. Συνοπτικά, από τις βιομηχανίες του 19ου και του 20ου αιώνα που δραστηριοποιήθηκαν στην Πάτρα καταμετρήθηκαν δεκαεννέα βιομηχανίες με σχεδόν τις μισές να είναι εγκαταλελειμμένες ενώ πολλές άλλες έχουν χρήσεις που τις αποξενώνουν από το ιστορικό τους παρελθόν. Κρίνεται λοιπόν σκόπιμο να συνταχθεί μια μελέτη διάσωσης και επανένταξης των βιομηχανιών αυτών στη ζωή της πόλης. Μετά από τη μελέτη των διεθνών αλλά και των εγχώριων πρακτικών σε ανάλογα ζητήματα προτείνεται η δημιουργία ενός ανοικτού βιομηχανικού μουσείου στα πρότυπα του Ironbrige Gorge Museum. The protection and promotion of industrial heritage has concerned the international and domestic community. In Greece, cultural heritage is generally institutionally protected by law 3028/2002 and by the country's participation in international organizations and bodies, such as UNESCO. For the protection of industrial heritage, bodies such as TICCHI were established. The first attempts to preserve, preserve and promote the industrial heritage in Greece began in the 80s by archaeologists, architects, etc., university institutions such as the National Technical University of Athens and institutions such as the Piraeus Bank Group Cultural Foundation. Important programs were developed that resulted in the establishment of technological museums such as the Silk Museum in Soufli and the Open-Air Waterpower Museum in Dimitsana. Seaside towns such as Patras were important industrial centers during the 19th and 20th centuries. In Patras, during the period of industrialization, many important industries developed their activities, starting from raisin factories, breweries and flour mills of the 19th century to the emblematic textile factories of the 20th century such as Piraiki-Patraiki and Marangopoulos, distilleries-soap factories such as VESO. Industrial activity, after experiencing a period of prosperity and leaving its imprint on all aspects of the city's life, succumbed to international and domestic economic and political conditions. From the 80s the city went into the phase of deindustrialization. The current state of industrial heritage is reflected in the preliminary record of this work. In summary, nineteen industries were counted from the industries of the 19th and 20th century that were active in Patras, with almost half of them being abandoned, while many others have uses that alienate them from their historical past. It is therefore appropriate to draw up a study on the rescue and reintegration of these industries into the life of the city. After studying international and domestic practices on similar issues, it is proposed to create an open industrial museum along the lines of the Ironbrige Gorge Museum. 2024-05-21T05:43:02Z 2024-05-21T05:43:02Z 2024-02-08 https://hdl.handle.net/10889/27070 el Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/ application/pdf