Αφαίρεση θορύβου από ηλεκτροεγκεφαλογράφημα με χρήση τυφλού διαχωρισμού σημάτων

• Κύριος συγγραφέας: Μπερεδήμας, Νικόλαος
• Άλλοι συγγραφείς: Δερματάς, Ευάγγελος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2010
• Θέματα: Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα; Τυφλός διαχωρισμός σημάτων; Ανάλυση ανεξάρτητων συνιστωσών; Electroencephalography (EEG); Blind signal seperation; Independent component analysis; 621.367

Το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) είναι μια καταγραφή διαφορών δυναμικού στο τριχωτό της κεφαλής που προέρχονται από τη βιοηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Με ιστορία άνω των 70 ετών, η αξία του ΗΕΓ σαν κλινική εξέταση είναι δεδομένη, με σημαντικό πλεονέκτημα το γεγονός ότι είναι μια μη επεμβατική μέθοδος. Ωστόσο, το πλήθος των ιστών που παρεμβάλλονται ανάμεσα στον εγκέφαλο και το τριχωτό της κεφαλής, σε συνδυασμό με το μικρό ύψος των εγκεφαλικών ρυθμών (τάξης μV) κάνουν τις ΗΕΓ καταγραφές επιρρεπείς σε πλήθος παρασίτων εξωεγκεφαλικής προέλευσης (artifacts). Όσον αφορά την κλινική εξέταση το πρόβλημα των artifacts είναι αντιμετωπίσιμο σε κάποιο βαθμό. Άλλωστε, για την κλινική εξέταση έχουν λογική μια απαίτηση ακινησίας και ηρεμίας του εξεταζομένου, που δεν είναι όμως πάντα δυνατή, σε ηλεκτρομαγνητικά θωρακισμένο χώρο, το κόστος του οποίου είναι αποσβέσιμο σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Σε τελική ανάλυση, η διάρκεια καταγραφής ενός ΗΕΓ μπορεί να επιμηκυνθεί τόσο όσο χρειάζεται ο κλινικός ιατρός ώστε να εξάγει ασφαλή διάγνωση. Τέτοιου είδους περιορισμοί όμως, μάλλον φαντάζουν εκτός λογικής σε φιλόδοξες εμπορικές εφαρμογές στον τομέα του Brain Computer Interface. Οι λύσεις σε αυτόν τον τομέα πρέπει να είναι φθηνές, να δουλεύουν ικανοποιητικά στο συνηθισμένο οικιακό ή εργασιακό περιβάλλον και να μην περιορίζουν τον χρήστη. Η προσέγγιση λοιπόν δεν πρέπει να είναι τόσο στον περιορισμό των artifacts, όσο στην αναγνώριση και αφαίρεσή τους. Στην παρούσα εργασία η αφαίρεση των artifacts προσεγγίζεται σαν ένα πρόβλημα Τυφλού Διαχωρισμού Σημάτων. Εφαρμόζονται τεχνικές Ανάλυσης Ανεξαρτήτων Συνιστωσών με σκοπό το διαχωρισμό των artifacts σε ξεχωριστές Ανεξάρτητες Συνιστώσες κάνοντας εύκολη στη συνέχεια την αφαίρεση τους Η παραπάνω προσέγγιση εκτός της προαναφερθείσας εφαρμογής στον τομέα του Brain Computer Interface, έχει σαφώς και κλινική αξία. Θα μπορούσε να εφαρμοστεί για παράδειγμα σε μη συνεργάσιμους ασθενείς (π.χ. μικρά παιδιά) ή σε θορυβώδη εξωτερικά περιβάλλοντα αποσυνδέοντας το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα από την απαίτηση ενός καλά ελεγχόμενου, ηλεκτρομαγνητικά θωρακισμένου χώρου.