Περίληψη: | Παρά το γεγονός ότι ο σπλήνας έχει περιγραφεί από την αρχαιότητα, η λειτουργία του ακόµη και σήµερα δεν έχει αποσαφηνισθεί πλήρως. Μία µέθοδος προσέγγισης της ανοσολογικής λειτουργίας του φυσιολογικού σπλήνα είναι η µελέτη των διαταραχών που συνοδεύουν την ολική σπληνεκτοµή σε υγιή άτοµα. Σκοπός της παρούσας µελέτης ήταν η διερεύνηση των διαταραχών που επιφέρει η σπληνεκτοµή στην κυτταρική ανοσία. Για τον σκοπό αυτό µελετήσαµε τον κυτταρικό φαινότυπο, καθώς και την τύπου-1 και τύπου-2 ανοσολογική απόκριση στα CD4+ και CD8+ Τ λεµφοκύτταρα, σε 22 ενήλικες που είχαν υποστεί σπληνεκτοµή µετά από τραυµατισµό 1 εώς 35 χρόνια πριν την διεξαγωγή της µελέτης. Επίσης στη µελέτη συµπεριλήφθηκαν 6 άτοµα που είχαν υποστεί ρήξη του σπλήνα µετά από τραυµατισµό και τα οποία αντιµετωπίσθηκαν συντηρητικά. Η σπληνεκτοµή είχε σαν αποτέλεσµα τη µεγάλης διάρκειας ελάττωσης του ποσοστού των CD4+CD45RA+ κυττάρων και την αύξηση του ποσοστού αλλά και του απόλυτου αριθµού των TCRγ/δ κυττάρων πολλά χρόνια µετά τη σπληνεκτοµή. Μετά από ενεργοποίηση µε την σταφυλοκοκκική εντεροτοξίνη-Β παρατηρήθηκε φυσιολογική παραγωγή IL-2 από τα CD4+ Τ-κύτταρα, δείχνοντας έτσι ότι τα παρθένα κύτταρα δεν ήταν ανεργικά. Μετά τη σπληνεκτοµή παρατηρήθηκε επίσης µεγάλης διάρκειας προενεργοποίηση τόσο των CD4+ όσο και των CD8+ Τ-κυττάρων. Τα πρώτα 8 χρόνια µετά τη σπληνεκτοµή τα τύπου-1 και τύπου-2 CD4+ Τ-κύτταρα ήταν προενεργοποιηµένα. Περίπου 8 χρόνια αργότερα, το ποσοστό των προενεργοποιηµένων τύπου-2 CD4+ Τ-κύτταρα υποχώρησε, ενώ αυτό των τύπου-1 CD4+ Τ-κυττάρων αν και ελαττώθηκε, παρέµεινε ανιχνεύσιµο για µεγαλύτερη περίοδο. Τα προενεργοποιηµένα ποσοστά των CD8+ T-κυττάρων παρέµεινα αυξηµένα καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου µελέτης. Η µεγάλης διάρκειας προενεργοποίηση των τύπου-1 CD4+ και CD8+ Τ-κυττάρων, η 94 οποία ίσως έχει σαν αποτέλεσµα την µερική ελάττωση της λειτουργικότητας των Τ-κυττάρων, ίσως να εξηγεί την αναφερόµενη µειωµένη ανοσολογική απόκριση σε αναµνηστικά αντιγόνα στα σπληνεκτοµηµένα άτοµα. Επιπρόσθετα οι αλλαγές µε την πάροδο του χρόνου στο προφίλ των προενεργοποιηµένων CD4+ Τ-κυττάρων µπορεί να σχετίζονται κλινικά µε τις παρατηρούµενες υποτροπές στην αυτοάνοση θροµβοκυτταροπενία µετά τη σπληνεκτοµή. Η αύξηση των TCRγ/δ και των CD20+CD5+ (Β1a) κυττάρων, τα οποία σχετίζονται µε την άµεση απόκριση σε παθογόνους εισβολείς, ίσως να έχει σαν στόχο να καλύψει την απώλεια του σπλήνα, ενός σηµαντικού οργάνου για την άµεση απόκριση σε Τ ανεξάρτητα αντιγόνα. Όµως, αυτή η αύξηση δεν είναι επαρκής για να εξαλείψει τον κίνδυνο εµφάνισης του συνδρόµου της κατακλυσµιαίας λοίµωξης (OPSI) που παρατηρείται πολλά χρόνια µετά την σπληνεκτοµή. Οµοίως η αύξηση των ΝΚ και των προενεγοποιηµένων CD8+ κυτταροτοξικών κυττάρων, ίσως έχει στόχο να καλύψει την απώλεια της φαγοκυτταρικής ικανότητας του σπλήνα. 95
|