Εκτίμηση της οξείας τοξικότητας των αποβλήτων μονάδων παραγωγής χάρτου με την χρήση ως βιοδεικτών της πέστροφας Oncorhynchus mykiss και των μακροασπόνδυλων Daphnia pulex και Thamnocephalus platyurus.

• Κύριος συγγραφέας: Βενετσανέας, Νικόλαος
• Άλλοι συγγραφείς: Ηλιοπούλου-Γεωργουδάκη, Ιωάννα
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2007
• Θέματα: Χαρτί; Χαρτόμαζα; Μονάδα παραγωγής χάρτου; Οξεία τοξικότητα; Βιοδείκτες; Πέστροφα; Μακροασπόνδυλα; Paper; Pulp; Paper mill; Acute toxicity; Bioindicators; Trout; Macroinvertebrates; 676.042

Στην Ελλάδα γενικά, αλλά και στο Νομό Αχαΐας ειδικότερα, υπάρχουν αρκετές μονάδες παραγωγής χάρτου. Αρκετές από αυτές δεν βρίσκονται εντός των ορίων Βιομηχανικών Περιοχών (ΒΙ.ΠΕ.), με συνέπεια τα ακατέργαστα απόβλητά τους να συμβάλλουν σημαντικά στη ρύπανση του περιβάλλοντος. Το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα που προκαλείται από τις συγκεκριμένες μονάδες είναι η εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων υγρών ακατέργαστων αποβλήτων κυρίως στα υδάτινα οικοσυστήματα. Τα απόβλητα αυτά περιέχουν μεγάλο οργανικό φορτίο, οργανοαλογονωμένες ενώσεις, υψηλά επίπεδα αιωρούμενων στερεών , φαινολών και λιγνινών, με αποτέλεσμα να προκαλούν δυσμενείς επιπτώσεις στους υδάτινους αποδέκτες, όπως τοξικότητα στους υδρόβιους οργανισμούς, ευτροφισμό και άνοδο της θερμοκρασίας. Η παρούσα μελέτη έχει ως βασικό σκοπό την εκτίμηση της τοξικότητας των αποβλήτων δυο μονάδων παραγωγής χάρτου, εγκατεστημένων στην ΒΙ.ΠΕ. Πατρών, με τη χρήση βιοδεικτών. Ως βιοδείκτες χρησιμοποιήθηκαν τόσο ψάρια του γλυκού νερού (πέστροφες του είδους Oncorhynchus mykiss), όσο και μακροασπόνδυλα (των ειδών Daphnia pulex και Thamnocephalus platyurus) με τη μορφή των μικροβιοτέστ Thamnotoxkit F και Daphtoxkit FTM pulex. Συνολικά ελήφθησαν 16 δείγματα (τέσσερα διπλά δείγματα από την κάθε μονάδα). Στα τεστ τοξικότητας που εφαρμόστηκαν (Thamnotoxkit F, Daphtoxkit FTM pulex και πέστροφες), υπολογίσθηκαν τα L(Ε)C50 24h, 48h και 96h αντίστοιχα σύμφωνα με τα πρωτόκολλα εργασίας. Για το μικροβιοτέστ Thamnotoxkit F, τα απόβλητα και από τις δυο μονάδες δεν ήταν τοξικά. Μετά από την μετατροπή των τιμών αυτών σε τοξικές μονάδες, ευρέθη ότι στο Daphtoxkit FTM pulex κυμαίνονταν από 0,79 εώς 1,12 για την ΜΠΧ1 και 1,21 έως 1,38 για την ΜΠΧ2, ενώ στις πέστροφες μεταξύ 2,92 και 4,85 για την ΜΠΧ2. Τα απόβλητα της ΜΠΧ1 δεν ήταν τοξικά για την πέστροφα. Οι τιμές αυτές και για τους τρεις ελέγχους κατατάσσουν τα απόβλητα ως «τοξικά», εκτός από το δείγμα Β της ΜΠΧ1 που ταξινομείται ως «ελαφρά τοξικό». Τα προαναφερθέντα αποδεικνύουν ότι η μονάδα παραγωγής χάρτου με πρώτη ύλη ανακυκλωμένο χαρτί (ΜΠΧ2) είναι σε κάθε περίπτωση πιο τοξική από εκείνη που παράγει χαρτί από καθαρό χαρτοπολτό (ΜΠΧ1). Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη μελέτη εκτίμησης της τοξικότητας με βιοδείκτες των αποβλήτων μονάδων παραγωγής χάρτου που γίνεται στη χώρα μας, παρ’ ότι αυτά συμμετέχουν στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Εκτιμάται ότι τα στοιχεία τοξικότητας που παρατίθενται στη παρούσα εργασία θα είναι χρήσιμα τόσο για την εκπόνηση διαχειριστικών μοντέλων, όσο και μοντέλων εκτίμησης της επικινδυνότητάς τους (risk assessment).