Υπολογιστικό νέφος & ηλεκτρονικές ταυτότητες: προβλήματα ιδιωτικότητας

• Κύριος συγγραφέας: Καλαντζή, Ροζαλία
• Άλλοι συγγραφείς: Μητακίδης, Γεώργιος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2011
• Θέματα: Υπολογιστικό νέφος; Ηλεκτρονικές ταυτότητες; Ιδιωτικότητα; Cloud computing; Electronic ID; Privacy; 323.448

Η ιδιωτικότητα (privacy) είναι μια λέξη που ακούμε πολύ συχνά στις μέρες μας. Παρόλα αυτά δεν είναι εύκολο να διατυπώσει κανείς έναν αυστηρό ορισμό. Γενικά, είναι η μέριμνα ενός ατόμου ή μιας ομάδας ατόμων να προστατεύουν πληροφορίες σχετικές με αυτούς και όσες αυτοί θέλουν ή όσες επιβάλλονται από την κοινωνία ή και την πολιτεία, και έτσι να «αποκαλύπτονται» επιλεκτικά. Τα όρια και το περιεχόμενο του τι θεωρείται ιδιωτικό διαφέρει μεταξύ πολιτισμών, χωρών και διαφορετικών ατόμων, αλλά μοιράζεται βασικά κοινά θέματα. Όσο αφορά τον χώρο της Πληροφορικής, ιδιωτικότητα της πληροφορίας (information privacy) ή ιδιωτικότητα των δεδομένων (data privacy) είναι η συσχέτιση ανάμεσα στην συλλογή και διάδοση των δεδομένων, στην τεχνολογία, στην προσδοκία της κοινωνίας για ιδιωτικότητα και στα νομικά ζητήματα που περιβάλλουν όλα αυτά. Η ιδιωτικότητα αποτελεί κεντρικό θέμα στον Παγκόσμιο Ιστό (Web). Τέμνει θέματα όπως ασφάλεια (security), ταυτοποίηση (identification) και αυθεντικοποίηση (authentication). Μερικές φορές οδηγεί σε συγκρούσεις και αποτελεί μονόδρομος η εύρεση ισορροπιών. Τα προβλήματα ιδιωτικότητας επιδεινώνονται ραγδαία καθώς οι εφαρμογές «νέφους» αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των χρηστών του Διαδικτύου και όχι απλά μια μελλοντική τεχνολογική εξέλιξη. Στα πλαίσια της παρούσας διπλωματικής εργασίας θα δώσουμε μια τελευταία εικόνα των εξελίξεων των εφαρμογών του υπολογιστικού νέφους (cloud computing) με έμφαση στις δυνητικές επιπτώσεις στην ιδιωτικότητα. Το «νέφος» αφορά στην παροχή υπολογιστικών πόρων κατά ζήτηση (on demand) μέσω του Διαδικτύου από εταιρείες παρόχους τέτοιων υπηρεσιών. Η πρόσβαση σε υπολογιστικούς πόρους γίνεται από οπουδήποτε αρκεί να υπάρχει σύνδεση στο Διαδίκτυο. Τα πλεονεκτήματα για εταιρείες και επιχειρήσεις είναι πολλά καθώς μειώνονται τα λειτουργικά τους έξοδα. Παρόλα αυτά εκκρεμεί η επίλυση ζητημάτων που αφορούν την έλλειψη προτύπων αγοράς, την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα των χρηστών υπηρεσιών «νέφους». Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα σε στελέχη πληροφορικής προκύπτει πως το «νέφος» θα αποτελέσει τoν σημαντικότερο μοχλό αύξησης των εσόδων στον συγκεκριμένο τομέα τα επόμενα 3 χρόνια. Το θέμα των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων (electronic identity card) αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο επερχόμενο πλαίσιο σχετικά πάντοτε με την ιδιωτικότητα. Στην συνέχεια της εργασίας θα παρουσιάσουμε ορισμένες πρόσφατες εξελίξεις στις ηλεκτρονικές ταυτότητες. Οι νέου τύπου ηλεκτρονικές ταυτότητες δεν αποτελούν απλά προϊόν ψηφιοποίησης των συμβατικών ταυτοτήτων, αλλά μία πιο «έξυπνη» μορφή τους. Ενσωματώνουν δυνατότητες για online ταυτοποίηση αλλά και για υπογραφή ηλεκτρονικών εγγράφων μέσω ψηφιακών υπογραφών. Με την διάδοσή τους επαναπροσδιορίζεται το ζήτημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Προκύπτει λοιπόν πως τα κλασσικά διαπιστευτήρια που χρησιμοποιούνται συνήθως για να πιστοποιήσει κάποιος χρήστης την ταυτότητά του κατά την διάρκεια των ηλεκτρονικών του συναλλαγών, δεν προστατεύουν πλήρως την ιδιωτικότητα του. Κατά κανόνα αποκαλύπτεται η ταυτότητα του κατόχου του διαπιστευτηρίου, παρόλο που συχνά απαιτείται λιγότερη πληροφορία. Για παράδειγμα, για να ενοικιάσει κανείς ένα αυτοκίνητο αρκεί η επιβεβαίωση πως είναι ενήλικας και δεν είναι απαραίτητο να γίνει γνωστή η ακριβής ημερομηνία γέννησής του. Αντιθέτως, τα διαπιστευτήρια που βασίζονται σε χαρακτηριστικά (Attribute Based Credentials) επιτρέπουν στον κάτοχο του διαπιστευτηρίου να αποκαλύψει μόνο την ελάχιστη πληροφορία που απαιτείται, χωρίς να αποκαλύπτει την πλήρη ταυτότητά του. Αυτό ονομάζεται ελάχιστη αποκάλυψη (minimal disclosure).