Περίληψη: | Η παρούσα εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, στην κατεύθυνση «Φαρμακευτικό Μάρκετινγκ», του τμήματος Φαρμακευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (World Health Organization, WHO), η Υγεία είναι «μια κατάσταση φυσικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας, η οποία επιτρέπει σε κάθε άτομο να διάγει μια ζωή κοινωνικά και οικονομικά παραγωγική» (www.who.com). Από την άλλη πλευρά, η Φροντίδα Υγείας είναι «το σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνονται προκειμένου να επιτευχθεί ένα δεδομένο επίπεδο υγείας».
Το επίπεδο της δημοσίας υγείας είναι από τους βασικότερους δείκτες της ανάπτυξης μιας χώρας. Σύμφωνα με τα πρότυπα υγείας του ΟΟΣΑ υγειονομική δαπάνη είναι το σύνολο των δαπανών για δραστηριότητες μέσω της χρήσης ιατρικής, φαρμακευτικής και παραϊατρικής γνώσης, που αποσκοπούν στην προαγωγή της υγείας, στην πρόληψη ασθενειών και στη μείωση της πρόωρης θνησιμότητας. Επομένως το φάρμακο ως κοινωνικό αγαθό αποτελεί επένδυση για την ευημερία και την υγεία των πολιτών.
Ως σύστημα υγείας ορίζεται το σύνολο των ανθρώπινων, υλικών και χρηματικών πόρων καθώς επίσης των οργανισμών, των ιδρυμάτων και των φορέων οι οποίοι συνδέονται με τη χρηματοδότηση, τη ρύθμιση και την επιτέλεση των «δράσεων υγείας».
Το ελληνικό σύστημα υγείας αποτελεί ένα μικτό σύστημα με συμμετοχή του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, τόσο από την πλευρά της παροχής υπηρεσιών υγείας όσο και από την πλευρά χρηματοδότησης αυτών.
Το επάγγελμα του φαρμακοποιού, ολοένα και περισσότερο, αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως σημαντικό για την προώθηση της υγείας. Το 1980 αναδύθηκε η έννοια της φαρμακευτικής φροντίδας η οποία επανεστίασε στις προσπάθειες των φαρμακοποιών για την επίτευξη θεραπευτικών αποτελεσμάτων στον ασθενή, τα οποία θα βελτίωναν την ποιότητα ζωής του.
Ως φάρμακο, σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό όπως αυτός έχει διατυπωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ορίζεται: «Κάθε ουσία ή μίγμα ουσιών, που παράγεται, προσφέρεται προς πώληση, ή παρουσιάζεται για χρήση στη διάγνωση, στη θεραπεία, στον μετριασμό ή στην πρόληψη νόσου, μη φυσιολογικής φυσικής κατάστασης, ή των συμπτωμάτων τους στον άνθρωπο ή στα ζώα, καθώς και για χρήση στην αποκατάσταση, την διόρθωση, ή την μεταβολή οργανικών λειτουργιών στον άνθρωπο ή τα ζώα».
Ο κλάδος του φαρμάκου, ως κατηγορία του κλάδου υγείας έχει όλα τα χαρακτηριστικά με εντονότερο το χαρακτηριστικό της αβεβαιότητας στη ζήτηση, καθώς η ζήτηση είναι τριχοτομημένη αφού ο γιατρός χορηγεί την ιατρική συνταγή, ο ασθενής καταναλώνει τα φαρμακευτικά προϊόντα και ο ασφαλιστικός οργανισμός ή το κράτος τα αποζημιώνει. Ισχύει λοιπόν μιας σχέση αντιπροσώπευσης του ασθενούς, ενώ σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το ζήτημα της προκλητής ζήτησης προερχόμενης κατά κύριο λόγω από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις ή εταιρείες μέσω πάντα των συνταγογράφων ιατρών.
Η φαρμακευτική αγορά υποτίθεται ότι υπόκειται σε αυστηρούς ελέγχους σε ότι αφορά την ασφάλεια και τη δραστικότητα των φαρμάκων. Ωστόσο κοινή διαπίστωση αποτελεί η έλλειψη σταθερού θεσμικού πλαισίου, ρυθμιστικών κανόνων και η καταπάτηση της αρχή της ισότητας στην πρόσβαση των ασθενών στα αγαθά και στις υπηρεσίες υγείας.
Σκοπός της εργασίας ήταν να ερευνηθούν και να αποτυπωθούν οι απόψεις δείγματος φαρμακοποιών σχετικά με το ρόλο και τη δραστηριότητα της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην ελληνική φαρμακευτική αγορά. Συγκεκριμένα εξετάζεται η σημασία της συμμετοχής και του ρόλου της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην ελληνική φαρμακευτική αγορά, στην ελληνική οικονομία, στην έρευνα, καθώς και σε ότι αφορά την κοινωνική τους ευθύνη, τόσο λόγω της θεωρούμενης αθέμιτης επιρροής που ασκούν στους συνταγογράφους ιατρούς, όσο και λόγω της αύξησης του σύνολο της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τα υπάρχοντα “guidelines” που διέπουν την λειτουργία της φαρμακευτικής αγοράς και έχουν θεσπιστεί από τους αρμόδιους φορείς ελέγχου και πιστοποίησης επαρκούν.
|