| Περίληψη: | Κατά τη διάρκεια του κυτταρικού κύκλου ένας από τους σημαντικότερους μηχανισμούς ρύθμισης της ομοιόστασης των πρωτεϊνικών μορίων είναι η ελεγχόμενη στο χώρο και στο χρόνο αποδόμηση τους. Οποιαδήποτε ανωμαλία στη ρύθμιση των μηχανισμών αποδόμησης των πρωτεϊνών μπορεί να προκαλέσει σημαντική βλάβη στη λειτουργία του κυττάρου και να οδηγήσει σε κακοήθη εξαλλαγή του. Η αποδόμηση των κύκλινο-εξατώμενων αναστολέων του κυτταρικού κύκλου, p27 και p21, έχει δειχθεί να αυξάνει κατά την καρκινογένεση. Αν και η πρωτεόλυση των p27 και p21 έχει δειχθεί να μεσολαβείται από διαφορετικά μονοπάτια ωστόσο το περισσότερο γνωστό και καλύτερα τεκμηριωμένο είναι το μονοπάτι μέσω του συμπλόκου SCF (Skp2-cul1-Skp1) Ε3 λιγάσης της ουβικουιτίνης. Αρχικά οι πρωτεΐνες p27 και p21 φωσφορυλιώνονται από το σύμπλκο κυκλίνης Ε/Α-CDK2 στη θρεονίνη 187 (Thr187) και στη σερίνη 130 (Ser130) αντίστοιχα, και εν συνεχεία αναγνωρίζονται από το σύμπλοκο SCFSkp2, το οποίο διευκολύνει την πολύ-ουβικουιτινυλίωση και την αποδόμηση των πρωτεϊνών στο πρωτεόσωμα.
Στη παρούσα εργασία μελετήθηκε η έκφραση των πρωτεϊνών: p27, p21, Skp2, cul1, pThr187-p27, κυκλίνη Α, κυκλίνη Ε και CDK2 σε 135 περιπτώσεις Β-λεμφωμάτων με Επιθετική [66 ΔΛΜΒΚ (35 λεμφαδενικά και 31 εξωλεμφαδενικά), 13 ΛΚΜ (8 κλασσικά και 5 βλαστικά) και 5 με ΛΛ βαθμού 3α/β)] και Ήπια βιολογική συμπεριφορά [9 ΛΛ (3 βαθμού 1, 6 βαθμού 2), 20 ΛΟΖ (12 λεμφαδενικά 6 εξωλεμφαδενικά, 2 σπληνικά) και 22 ΛΜΚ].
Η έκφραση της p27 παρατηρήθηκε μέγιστη στα ήπια λεμφώματα. Ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις επιθετικού λεμφώματος, κυρίως ΔΛΜΒΚ (~40%, >30%), η έκφραση της p27 βρέθηκε αυξημένη. Επιπλέον, σε όλες τις περιπτώσεις λεμφωμάτων εκτός του λεμφοζιδιακού και της οριακής ζώνης, παρουσιάστηκε αδυναμία αρνητικής συσχέτισης μεταξύ της p27 και της Skp2.
Η μέγιστη έκφραση της p21, αντίθετα με την p27, παρατηρήθηκε στα ΔΛΜΒΚ, γεγονός που συνδέει την p21 με επιθετικότερη νόσο. Η πρωτεΐνη p21 δεν έδειξε να συσχετίζεται με τις πρωτεΐνες που είναι υπεύθυνες για την αποδόμηση της, γεγονός που πιθανόν να υποδεικνύει ότι στα Β-λεμφώματα που μελετήθηκαν η p21 δεν πρωτεολύεται από το σύμπλοκο SCFSkp2.
Η υπερέκφραση της Skp2 στα ΔΛΜΒΚ, ΛΚΜ (κυρίως βλαστικά) και ΛΛ (βαθμού 3) καθώς και η ισχυρή θετική συσχέτιση με το δείκτη πολλαπλασιασμού, την κυκλίνη Α και τη CDK2 προσδίδουν στη πρωτεΐνη χαρακτηριστικά δείκτη επιθετικότητας.
H cul1 έδειξε τα υψηλότερα επίπεδα έκφρασης και μία ισχυρή θετική συσχέτιση με την Skp2 στα ΔΛΜΒΚ, υποδεικνύοντας την παρουσία ενεργού SCF συμπλόκου, ωστόσο δεν παρατηρήθηκε παρόμοια συσχέτιση στους άλλους τύπους λεμφώματος.
Υπερέκφραση της φωσφορυλιωμένης μορφής της p27 (pThr187-p27), δείχθηκε στα επιθετικότερα λεμφώματα. Επιπλέον, ισχυρή θετική συσχέτιση με το δείκτη πολλαπλασιασμού έδειξε η pThr187-p27, σε όλους τους τύπους λεμφώματος, δείχνοντας μία πιθανή σύνδεση της pThr187-p27 με την επιθετικότητα της νόσου.
Συσχέτιση των παραπάνω πρωτεϊνών με τα κλινικά και εργαστηριακά ευρήματα των των ασθενών δείχνουν ότι στα επιθετικά λεμφώματα η υπερέκφραση των Skp2 και pThr187-p27 συνδέεται με βραχύτερο διάστημα ελεύθερο νόσο, ενώ η υπερέκφραση της pThr187-p27 έδειξε να συνδέεται και με πτωχότερη ολική επιβίωση.
Επίσης κατά την πολυπαραγοντική ανάλυση, δείχθηκε για πρώτη φορά ότι η έκφραση της pThr187-p27 αποτελεί ανεξάρτητο προγνωστικό παράγοντα για τη συνολική επιβίωση όχι μόνο ανάμεσα στις υπό μελέτη πρωτεΐνες αλλά και σε συνάρτηση με τις κλινικές παραμέτρους στα επιθετικά Β-λεμφώματα
|
|---|
