| Περίληψη: | Η Λεγιονέλλωση είναι μια λοιμώδης νόσος που αναγνωρίστηκε το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Η σοβαρότητα της Νόσου ποικίλει από μια ήπια εμπύρετη ασθένεια (Pontiac πυρετός), μέχρι σοβαρής μορφής πνευμονία (Νόσος των Λεγεωνάριων). Μέχρι στιγμής, το γένος Legionella περιλαμβάνει τουλάχιστον 50 είδη, τα οποία περιλαμβάνουν 70 ξεχωριστές υποομάδες. Συγκεκριμένα η L.pneumophila περιλαμβάνει 16 υποομάδες, τις περισσότερες συγκριτικά με τα άλλα είδη. Το βακτήριο L.pneumophila είναι το πιο συνηθισμένο και επικίνδυνο μέλος της οικογένειας Legionella. Η L.pneumophila serogroup 1 προκαλεί τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων της νόσου στην Ευρώπη και Αμερική. Πρόκειται για ένα υδατογενές παθογόνο βακτήριο που βρίσκεται παντού στο υδάτινο περιβάλλον και αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες 20οC-45οC, ενώ η θερμοκρασία των 35οC είναι η ιδανικότερη για την ανάπτυξη της Legionella pneumophila. Η ικανότητα του βακτηρίου να επιβιώνει σε υψηλές θερμοκρασίες, του επιτρέπει να αποικίζει σε τεχνητά υδάτινα συστήματα, τα οποία λειτουργούν σε υψηλότερες θερμοκρασίες από την θερμοκρασία περιβάλλοντος. Μεταδίδεται αερογενώς μέσω των εισπνεόμενων υδατοσταγονιδίων, ενώ μέχρι σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί μετάδοση της νόσου από άτομο σε άτομο. Από την στιγμή που το βακτήριο είναι ευρέως διαδεδομένο στο περιβάλλον, μπορεί να εγκατασταθεί και να αναπτυχθεί σε τεχνητά συστήματα νερού, όπως οι πύργοι ψύξης και τα συστήματα ζεστού και κρύου νερού.
Το 1986 συγκροτήθηκε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Εργασίας για την Νόσο των Λεγεωνάριων (EWGLI: European Working Group for Legionella Infections) και το 1987 υλοποιήθηκε η επιτήρηση των περιπτώσεων της Νόσου των Λεγεωνάριων που συνδέονται με ταξίδια, μέσω του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιτήρησης της Νόσου των Λεγεωνάριων. Στην Ελλάδα, η Νόσος των Λεγεωνάριων αποτελεί νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης σε χρονικό διάστημα 24 ωρών από την διάγνωση. Είναι όμως χαρακτηριστικό ότι το ΚΕΕΛΠΝΟ, αναφέρει περιστατικά της Νόσου των Λεγεωνάριων, από το 1998 έως το 2008, ενώ μετά το 2008 δεν παρέχει κάποια δεδομένα για την Νόσο των Λεγεωνάριων. Περιστατικά της Νόσου των Λεγεωνάριων στην Ελλάδα, έχουν αναφερθεί ήδη από το 1982. Κάθε χρόνο δηλώνονται κατά μέσον όρο 13 κρούσματα της Νόσου των Λεγεωνάριων.
Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η εξέταση των υδάτινων συστημάτων σε νοσοκομεία και ξενοδοχεία της Νοτιοδυτικής Ελλάδος για την ανίχνευση των ειδών Legionella. Επιπλέον πραγματοποιήθηκε προσπάθεια καταγραφής των κρουσμάτων πνευμονίας και της Νόσου των Λεγεωνάριων που νοσηλεύονταν στα νοσοκομεία, έτσι ώστε να υπάρχει μια γενικότερη εικόνα της παρουσίας του βακτηρίου στην Νοτιοδυτική Ελλάδα. Συνολικά αναλύθηκαν 91 δείγματα νερού από τα υδάτινα συστήματα 8 νοσοκομείων και 25 δείγματα από 9 ξενοδοχεία για το χρονικό διάστημα Μάιος 2008-Δεκέμβριος 2009. Αρχικά πραγματοποιήθηκε ταυτοποίηση του βακτηρίου με την καλλιεργητική μέθοδο (ISO 11731:1998) και στην συνέχεια ακολούθησε απομόνωση του DNA του βακτηρίου. Έπειτα έγινε ταυτοποίηση της Legionella pneumophila με τη Μοριακή Μέθοδο της PCR και τέλος τα θετικά προϊόντα της PCR επιβεβαιώθηκαν με αλληλούχιση που πραγματοποιήθηκε στην Μονάδα Αλληλουχίας του Τμήματος Ανοσολογίας και Ιστοσυμβατότητας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν φυσικοχημικές αναλύσεις όπως μέτρηση του pH, θερμοκρασία, αγωγιμότητα και μικροβιολογικές αναλύσεις, όπως έλεγχος παρουσίας της Ολικής Μεσόφιλης Χλωρίδας στους 220C και 370C (ISO 6222:1999) και του βακτηρίου Pseudomonas aeruginosa (ISO 16266:2006) .
Tο 33% των δειγμάτων νερού που ελήφθησαν από τα Νοσοκομεία της Νοτιοδυτικής Ελλάδας βρέθηκαν θετικά για το βακτήριο L.pneumophila. Όσο αναφορά τα Ξενοδοχεία της περιοχής των Πατρών, στο 36% των δειγμάτων νερού υπήρξε παρουσία του βακτηρίου. Η φυλογενετική ανάλυση έδειξε, πως τα ελληνικά στελέχη που απομονώθηκαν στην παρούσα μελέτη επέδειξαν υψηλή ομολογία με στελέχη L.pneumophila που έχουν χαρακτηριστεί γονοτυπικά με στελέχη της Ιταλίας. Καταγράφηκαν 325 κρούσματα πνευμονίας, εκ των οποίων τα 2 ήταν θετικά για το βακτήριο.
Συμπερασματικά η παρούσα μελέτη υποδηλώνει μια συχνή παρουσία του βακτηρίου Legionella pneumophila, στα υδάτινα συστήματα των νοσοκομείων και των ξενοδοχείων. Η έρευνα μας επιβεβαιώνει την ανάγκη τακτικής παρακολούθησης των μικροβιολογικής ποιότητας των υδάτινων συστημάτων των νοσοκομείων και των ξενοδοχείων της Νοτιοδυτικής Ελλάδος.
|
|---|
