Περίληψη: | Η νεοπλασία των όρχεων αναπτύσσεται σε άνδρες ηλικίας 15-35 ετών και ενώ είναι μια σπάνια μορφή νεοπλασίας (1-2% όλων των νεοπλασμάτων του άνδρα) αποτελεί τον πιο συχνό όγκο στις ηλικίες 20-40 ετών και είναι η τρίτη κατά σειρά αιτία θανάτου στις ηλικίες αυτές. Περίπου το 95% των όγκων όρχεων προέρχεται από τα βλαστικά κύτταρα. Οι πρωτεογλυκάνες είναι βιοδραστικά μόρια και η έκφραση τους τροποποιείται σημαντικά στο μικροπεριβάλλον του όγκου. Μελέτες του εργαστηρίου μας έδειξαν ότι η πρωτεογλυκάνη σεργλυκίνη (SG) υπερεκφράζεται σε πολλές κακοήθειες όπως στον καρκίνο του μαστού, του πνεύμονα και σε γλοιώματα, ενώ σε πιο επιθετικές μορφές καρκινικών κυττάρων η SG υπερεκφράζεται και εκκρίνεται σε υψηλά ποσά στο μέσο καλλιέργειας.
Στην παρούσα μεταπτυχιακή εργασία μελετήθηκε η έκφραση της σεργλυκίνης σε όγκους όρχεων. Δείγματα ασθενών μελετήθηκαν με ανοσοαποτύπωση και βρέθηκε ότι η SG εκφράζεται τόσο στον φυσιολογικό ορχικό ιστό όσο και στους όγκους όρχεων όπου εμφανίζει πιο έντονη έκφραση. Ανοσοϊστοχημική μελέτη έδειξε ότι η SG εκφράζεται από τα φυσιολογικά βλαστικά κύτταρα ενώ η έκφραση της αυξάνεται στους όγκους όρχεων. Η έκφραση της SG μελετήθηκε σε τρεις σειρές όγκων όρχεων (JKT-1, σεμίνωμα; NT2/D1, εμβρυϊκό καρκίνωμα; NCCIT, τεράτοκαρκίνωμα) και βρέθηκε ότι εκφράζεται και στις τρεις κυτταρικές σειρές, με μεγαλύτερη έκφραση στην πιο επιθετική σειρά, NT2/D1. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε υπερέκφραση της SG στις κυτταρικές σειρές όγκων όρχεων με διαμόλυνση των κυττάρων με πλασμίδιο που φέρει το γονίδιο της SG. Ακολούθως μελετήθηκε ο ρόλος της SG στην έκφραση βιοδραστικών μορίων, όπως είναι τα ένζυμα βιοσύνθεσης και καταβολισμού καθώς και ο υποδοχέας CD44 του ΗΑ και οι πρωτεογλυκάνες της κυτταρικής μεμβράνης syndecans.
Ο CD44 είναι μια γλυκοπρωτεΐνη και αποτελεί τον κύριο υποδοχέα του ΗA. Οι συνθάσες του HA είναι τα ένζυμα που βιοσυνθέτουν το ΗΑ και διακρίνονται σε τρεις ισομορφές τις HAS- 1, HAS-2, HAS-3α και HAS-3β. Μελέτες υποστηρίζουν ότι ο μεμβρανικός υποδοχέας CD44 και το ΗΑ υπερεκφράζονται σε πολλές κακοήθειες και η αλληλεπίδρασή τους διεγείρει σειρά λειτουργιών στα κύτταρα του όγκου που συντελούν στην πρόοδο της νόσου. Η κύρια ισομορφή CD44s εκφράζεται ευρέως στους ιστούς και υπερεκφράζεται σε διάφορους τύπους καρκίνου όπου και συνυπάρχει με το ΗΑ. Η σηματοδοτική δράση του ΗΑ στα καρκινικά κύτταρα μέσω του υποδοχέα CD44 έχει προταθεί ως βασικό βήμα για την ανάπτυξη και πρόοδο της νόσου. Επίσης μελέτες έχουν δείξει πως υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των HYALs και του διεισδυτικού και μεταστατικού φαινότυπου των όγκων. Αυξημένα επίπεδα τους έχουν βρεθεί σε όγκους της ουροδόχου κύστεως, του προστάτη, κεφαλής και τραχήλου, μαστού αλλά σε μεταστατικούς όγκους.
Η ισομορφή CD44s εκφράζεται και στις τρεις κυτταρικές σειρές, αλλά η υπερέκφραση της SG μειώνει την έκφραση του CD44s στην κυτταρική σειρά του τερατοκαρκινωμάτος, ενώ δεν επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την έκφραση του στο σεμίνωμα και το εμβρυϊκό καρκίνωμα. Στην κυτταρική σειρά σεμινώματος, έχει βρεθεί, ότι εκφράζεται μόνο η ισομορφή HAS-3α, ενώ στις κυτταρικές σειρές του εμβρυικού καρκινώματος και του τερατοκαρκινώματος εμφανίζεται ισχυρή έκφραση της ισομορφής HAS-3α και μικρή έκφραση της HAS-2. Μετά την υπερέκφραση της SG παρατηρείται αύξηση της HAS-3a στην κυτταρική σειρά του σεμινώματος. Στην κυτταρική σειρά του τερατοκαρκινώματος παρατηρείται αύξηση της HAS-2, ενώ στην κυτταρική σειρά του εμβρυϊκού καρκινώματος παρατηρείται αύξηση και των δυο συνθασών που μελετήθηκαν. Μελετήθηκε, επιπλέον, η έκφραση των HYAL-1, -2,-3 και PH-20 στο σεμίνωμα και το τερατοκαρκίνωμα, μετά την υπερέκφραση της SG στις σειρές αυτές. Στην κυτταρική σειρά του σεμινώματος παρατηρήθηκε αύξηση στις HYAL-2 και HYAL-3, μείωση της PH-20, ενώ δεν παρατηρήθηκε μεταβολή της HYAL-1. Αντίθετα, στην κυτταρική σειρά του τερατοκαρκινώματος παρατηρήθηκε αύξηση και στα τέσσερα μόρια των HYALs, με τη μεγαλύτερη αύξηση να παρουσιάζεται στην HYAL-2.
Οι syndecans έχoυν σημαντικό ρόλο στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, την προσκόλληση, την μετανάστευση, την διαφοροποίηση και την αγγειογένεση. Η μελέτη στις κυτταρικές σειρές των όγκων των όρχεων έδειξε ότι οι syndecan-1 και 4 εκφράζονται στα κύτταρα του σεμινώματος και παρουσιάζουν αύξηση έπειτα από την υπερέκφραση της σεργλυκίνης, ενώ η syndecan-2 δεν εκφράζεται. Στην κυτταρική σειρά του τερατοκαρκινώματος έπειτα από διαμόλυνση με το γονίδιο της σεργλυκίνης παρατηρήθηκε αύξηση της syndecan-2 και μείωση της syndecan-4, ενώ η syndecan-1 δεν εκφράζεται σε αυτή την κυτταρική σειρά. Οι μεταβολές αυτές μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η SG, επηρεάζει τον φαινότυπο και την συμπεριφορά των καρκινικών κυττάρων.
|