| Περίληψη: | Η Ιδέα του Αγαθού, όπως υποστηρίζει ο G. Santas προηγείται από κάθε τι άλλο στη μέση περίοδο του Πλάτωνα τόσο από ηθικής, όσο και από γνωσιολογικής και οντολογικής πλευράς, και η εκτίμηση αυτή προκύπτει από
συζητήσεις που έγιναν το τελευταίο τέταρτο του αιώνα αναφορικά με τη
μεταφυσική του Πλάτωνα. Σύμφωνα με τον G. Santas, η θεωρία της Ιδέας
του Αγαθού στην Πολιτεία αντιπροσωπεύει το εγχείρημα του Πλάτωνα να
βασίσει την ηθική και πολιτική του στη θεωρία των Ιδεών. Γιατί ο Πλάτων
προσδίδει τόση υπεροχή στην Ιδέα του Αγαθού; Ποια αντίληψη περί
αγαθότητας είχε στο μυαλό του, η οποία του επέτρεπε να θεωρήσει την Ιδέα
του Αγαθού όχι μόνο ως την τελική αιτία των πράξεών μας αλλά επίσης και ως
την αιτία της ικανότητάς μας να γνωρίζουμε και ακόμη ως την αιτία της ουσίας
και της ύπαρξης των Ιδεών; Και ποια ήταν σύνδεση που έβλεπε ανάμεσα στην
Ιδέα του Αγαθού και στα μαθηματικά; είναι τα τρία ερωτήματα που θέτει ο G.
Santas. Στόχος αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι να διερευνηθεί και να
αναλυθεί ερμηνευτικά η οντολογική – γνωσιολογική και η ηθική – αξιολογική
προτεραιότητα της Ιδέας του Αγαθού έναντι των άλλων Ιδεών στα κεντρικά
βιβλία της Πολιτείας του Πλάτωνα.
Ειδικότερα στο 1o κεφάλαιο τονίζεται πως η γνώση της Ιδέας του
Αγαθού βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας των Ιδεών και με την
επενέργειά της κάνει χρήσιμη και τη δικαιοσύνη και όλα τα άλλα όντα, ενώ
χωρίς την γνώση της δεν έχει κανένα όφελος η γνώση πολλών πραγμάτων. Στο 2ο κεφάλαιο επισημαίνεται πως η Ιδέα του Αγαθού είναι η αιτία της
γνώσης και της αλήθειας. Αυτά τα δύο συσχετίζονται με το Αγαθό , αλλά δεν
ταυτίζονται με αυτό. Τονίζεται πως τα αντικείμενα της γνώσης γίνονται
γνωστά από το Αγαθό, αντλούν το είναι τους και την ουσία τους από αυτό,
όμως το Αγαθό δεν είναι ουσία, αλλά ανώτερο από αυτήν.
Στο 3ο κεφάλαιο τονίζεται πως ο διαλεκτικός βρίσκεται σε καλύτερη
γνωσιολογική θέση από τον μαθηματικό καθώς ο τελευταίος μιλά για τα ορατά
σχήματα όμως αυτό που σκέπτεται και για το οποίο κάνει τις υποθέσεις του
είναι τα πρότυπά τους. Χρησιμοποιεί τα αισθητά σχήματα και έτσι το
μαθηματικό του ένστικτο και η σκέψη του υπόκειται σε λάθη. Ο διαλεκτικός
αντίθετα βρίσκεται σε καλύτερη γνωσιολογική θέση καθώς μιλά για την φύση
των Ιδεών άμεσα και όχι διαμέσου των εικόνων τους, ασχολείται αποκλειστικά
με τις Ιδέες τόσο κατά την ανάβαση προς όσο και κατά την κατάβαση από την
Ιδέα του Αγαθού. Έχει κατανοήσει τη φύση των Ιδεών και έτσι κοιτάζοντας
από την Ιδέα του Αγαθού προς τα κάτω δεν θα μπερδέψει ποτέ τις Ιδέες με
τα αισθητά.
Στο 4
ο
κεφάλαιο τονίζεται πως η εξάσκηση της διαλεκτικής συντελεί
στο να κατανοούμε διανοητικά τις Ιδέες, κατανόηση η οποία οδηγεί στη
γνώση του Αγαθού, που είναι ο σκοπός της φιλοσοφίας.
Στο 5
ο
κεφάλαιο αναπτύσσονται οι θέσεις της I. Murdoch περί της
πολλαπλής φιλοσοφικής διάστασις της Ιδέας του Αγαθού όπως αυτές
διατυπώνονται στο κριτικό της δοκίμιο με τίτλο "The Sovereignity of Good".
|
|---|
