Ανάπτυξη έμπειρου συστήματος λήψης αποφάσεων ναυτιλιακής επιχειρηματικότητας

• Κύριος συγγραφέας: Χαντζάρα, Αικατερίνη
• Άλλοι συγγραφείς: Χριστοδουλάκης, Δημήτριος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2008
• Θέματα: Τεχνητή νοημοσύνη; Έμπειρο σύστημα; Κανόνες παραγωγής; Artificial intelligence; Expert system; Production rules; 006.33

Η Τεχνολογία της Γνώσης, και πιο συγκεκριμένα τα Έμπειρα Συστήματα (expert systems) ή αλλιώς Συστήματα Γνώσης (knowledge based systems) αποτελούν τους κλάδους της Τεχνητής Νοημοσύνης που αποδεδειγμένα έχουν προσφέρει τα πιο αξιοσημείωτα αποτελέσματα στην πρακτική τους εφαρμογή. Ως έμπειρα συστήματα θεωρούνται προγράμματα τα οποία επιδεικνύουν νοήµονα συµπεριφορά σε συγκεκριµένους τοµείς και διαδικασίες, ανάλογη με εκείνη ενός ανθρώπου εµπειρογνώµονα µε ειδικότητα στον ίδιο τοµέα. Η λειτουργία των έμπειρων συστημάτων βασίζεται τόσο στην κωδικοποίηση της γνώσης και της συλλογιστικής του ανθρώπου-ειδικού σε έναν εξειδικευμένο τομέα όσο και στο χειρισμό αυτής της γνώσης, με κυριότερους στόχους τη διόρθωση βλαβών, την πρόβλεψη, παρακολούθηση και ερμηνεία καταστάσεων, τη διαμόρφωση και τον έλεγχο συστημάτων. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η σημαντική πρακτική επιτυχία της εφαρμογής έμπειρων συστημάτων σε εξειδικευμένους τομείς όπως η φαρμακευτική διάγνωση (MYCIN), η ανάλυση γεωλογικών δεδομένων για εντοπισμό πετρελαίου (DIPMETER) και μετάλλων (PROSPECTOR), και η διαμόρφωση υπολογιστικών συστημάτων (XCON), έχουν οδηγήσει σε μία έκρηξη ενδιαφέροντος ως προς τη χρήση έμπειρων συστημάτων σε πολύ ευρύτερο φάσμα εφαρμογών. Το αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ανάπτυξη ενός έμπειρου συστήματος που θα συνάγει στον έλεγχο της κατάστασης λειτουργίας της κύριας μηχανής φορτηγών πλοίων τύπου container, με στόχο την πρόληψη ή έγκαιρη διόρθωση βλαβών και εν τέλει την επίτευξη αποδοτικότερης και ασφαλέστερης λειτουργίας της μηχανής, λιγότερων φθορών και μεγαλύτερου χρόνου ζωής. Η ανάγκη εφαρμογής ενός τέτοιου συστήματος, που θα παρέχει αντικειμενικά και συνεπή συμπεράσματα, από τις εταιρείες διαχείρισης των πλοίων γίνεται όλο και μεγαλύτερη. Όχι μόνο γιατί αποτελεί βασικό μέρος του συστήματος διαχείρισης της ποιότητας (quality management system) των παρεχόμενων υπηρεσιών της εταιρείας προς τους πελάτες – ναυλωτές των πλοίων τύπου container, αλλά κυρίως γιατί μπορεί να αποτελέσει βασικό αρωγό στην προσπάθεια της εταιρείας για συμμόρφωση με διεθνή πρότυπα και κανονισμούς περιβαλλοντικής διαχείρισης (environmental management) για την προστασία εκείνων του στοιχείων του περιβάλλοντος στα οποία έχει επιπτώσεις η δραστηριότητα της εταιρείας. Για τη διαδικασία απόκτησης της γνώσης που θα αποτελέσει την εμπειρογνωμοσύνη του συστήματος ή αλλιώς τη βάση γνώσης του συστήματος (knowledge base) θα χρησιμοποιηθεί η μέθοδος των μη-δομημένων και ημιδομημένων συνεντεύξεων με μηχανολόγους μηχανικούς, εξειδικευμένους σε θέματα μηχανών του συγκεκριμένου τύπου. Τα δεδομένα πάνω στα οποία θα εφαρμοστεί η βάση γνώσης του συστήματος (working memory), ώστε να εξαχθούν τα συμπεράσματα για τη λειτουργία της μηχανής προέρχονται από μετρήσεις πάνω στα όργανα της μηχανής ανά τακτά χρονικά διαστήματα καθώς και δεδομένα-αναφοράς που αντιπροσωπεύουν την ιδανική κατάσταση λειτουργίας της μηχανής. Το κέλυφος του συστήματος (expert system shell) θα αποτελέσει η μηχανή JBoss Rules, η οποία στο επίπεδο του μηχανισμού εξαγωγής συμπερασμάτων (inference engine) υλοποιεί μία αντικειμενοστραφή παραλλαγή του αλγορίθμου Rete, ενώ επιπλέον παρέχει σύστημα διαχείρισης της βάσης γνώσης που καθιστά την ανάπτυξη, τροποποίηση και τον έλεγχό της δυνατό ακόμα και από τους ίδιους τους εμπειρογνώμονες.