Περίληψη: | Η λιμνοθάλασσα Πρόκοπος βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Πελοποννήσου και αποτελεί μια πολύ σημαντική περιοχή με μοναδική πολιτιστική και οικολογική κληρονομιά όχι μόνο για τη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και για την Ελλάδα γενικότερα. Η λιμνοθάλασσα και ο υδροβιότοπο γύρω από αυτή έχει αναγνωριστεί από διεθνείς συνθήκες (RAMSAR), ευρωπαϊκά προγράμματα για την προστασία της φύσης (NATURA 2000) και της βιοποικιλότητας. Η λιμνοθάλασσα είναι ένας ενιαίος υγροβιότοπος, όμως το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης της έχει μικρό βάθος (περίπου 30 cm) και καλύπτεται από πυκνούς καλαμιώνες, ιδιαίτερα κατά την θερινή περίοδο
Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της μελέτης των ιζημάτολογικών χαρακτηριστικών της λιμνοθάλασσας μέσα από την ιζηματολογική και γεωχημική ανάλυση δειγμάτων ιζημάτων τα οποία συλλέχθηκαν από έξι θέσεις με πυρήνες βαρύτητας. Συνολικά 31 δείγματα αναλύθηκαν ως προς το κοκκομετρικό τους μέγεθος, τον ολικό οργανικό άνθρακα (TOC) και τα κύρια στοιχεία και ιχνοστοιχεία. Η κοκκομετρική ανάλυση πραγματοποιήθηκε για το αδρομερές υλικό με κόσκινα ενώ για το λεπτομερές κλάσμα χρησιμοποιώντας τον αναλυτή Malvern Mastersizer 2000 Hydro. Ο προσδιορισμός του ολικού οργανικού άνθρακα έγινε με την τροποποιημένη μέθοδο της τιτλοδότησης Walkley-Black ενώ ο προσδιορισμός των κυρίως στοιχείων και ιχνοστοιχείων, Al, Ca, Fe, K, Mg, Mn, Na, P, Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, V και Ζn με φασματοσκοπία πλάσματος ατομικής εκπομπής Thermo Scientific iCAP 6000 ICP-OES. Για την αξιολόγηση των φυσικοχημικών παραμέτρων των υδάτων χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία των σταθμών τηλεμετρίας (πολυαισθητήρας YSI6600), που έχουν εγκατασταθεί στην λιμνοθάλασσα του Πρόκοπου και τα οποία καλύπτουν περίοδο παρακολούθησης ενός έτους. Οι φυσικοχημικές παράμετροι οι οποίοι παρουσιάζονται και αξιολογούνται είναι το pH, θερμοκρασία (0C), διαλυμένο οξυγόνο (DO-mg/L) και αλατότητα (S ‰).
Από την μελέτη των ανωτέρω παραμέτρων πρόεκυψε ότι τα ιζήματα της λιμνοθάλασσας αποτελούνται από πολύ πτωχά έως πτωχά ταξιθετημένη, πολύ λεπτόκοκκη άμμο έως αδρομερή πηλό και από υψηλές συγκεντρώσεις ολικού οργανικού άνθρακα >3%. Από τις εποχικές διακυμάνσεις των φυσικοχημικών παραμέτρων καταγράφηκαν περίοδοι με πολύ χαμηλές έως μηδενικές συγκεντρώσεις διαλυμένου οξυγόνου, τη θερινή περίοδο δείχνοντας υποξικές συνθήκες και ανοξικές κρίσης. Με βάση την θέση των σταθμών διακρίνουμε ότι η αλατότητα παρουσιάζει σημαντική διακύμανση, η οποία δημιουργείται από τη διαδικασία εισόδου-εξόδου του θαλάσσιου και γλυκού νερού στη λιμνοθάλασσα. Το pH παρουσιάζει μια φυσική ημερήσια διακύμανση του συντελεστή 0,5 το οποίο είναι ανάλογο προς τη θερμοκρασία και τη συγκέντρωση του οξυγόνου διαλύματος. Για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης της λιμνοθάλασσας από τις γεωχημικές αναλύσεις, χρησιμοποιήσαμε γεω-περιβαλλοντικούς δείκτες ώστε να προσδιορίσουμε τον εμπλουτισμό ή τον απεμπλουτισμό των ιζημάτων του πυθμένα σε βαρέα μέταλλα στην λιμνοθάλασσα. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήσαμε τον δείκτη γεω-συσσώρευσης (index of geo-accumulation), τον δείκτη μόλυνσης (contamination factor), τον δείκτη εμπλουτισμού (enrichment factor) που υπολογίσθηκαν σε σχέση με τιμές βάσεις των υπό εξέταση μετάλλων στα ιζήματα από την διεθνή βιβλιογραφία. Από την πιο πάνω ανάλυση φαίνεται ότι με βάση τους γεω-περιβαλλοντικούς δείκτες που υπολογίσθηκαν, τα υπό εξέταση ιζήματα στην περιοχή μελέτης δεν εμφανίζουν χαρακτηριστικά φαινόμενα ρύπανσης.
|