| Περίληψη: | Η εργασία αυτή είναι μια μελέτη για τον τρόπο σχηματισμού της εφηβικής ταυτότητας και έχει στόχο να εγκαινιάσει ένα ψυχο-κοινωνιολογικό μοντέλο για την κατανόησή της. Μέχρι τώρα συνηθίσαμε να μιλάμε για τον έφηβο μέσα από μια βιο-αναπτυξιακή προοπτική μέσω της οποίας επιχειρείται να εξηγηθεί το σύνολο της συμπεριφοράς του, από τον επαγγελματικό του προσανατολισμό και τις σχολικές του επιδόσεις μέχρι τις χρήσεις του ελεύθερου χρόνου του. Την ίδια στιγμή, για καιρό τα περισσότερα ρεύματα της κοινωνικής θεωρίας είτε έδειχναν μια απροθυμία να εννοιολογήσουν την υποκειμενικότητα είτε το έκαναν με αναγωγιστικούς όρους. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να συγκρίνει τον τρόπο ζωής, τις συνήθειες και τις αντιλήψεις των εφήβων μαθητών/τριών που φοιτούν σε Γενικά, Τεχνικά και Πειραματικά λύκεια μεγάλου Νομού της χώρας και να αναδείξει αφενός τις όποιες ομοιότητες και διαφορές στον τρόπο που αυτές οι διαφορετικές ομάδες εφήβων νοηματοδοτούν και βιώνουν πρόσωπα και πράγματα της καθημερινότητάς τους και αφετέρου τις πρακτικές λογικές που οργανώνουν τους κόσμους τους. Ο προβληματισμός μας έγκειται στο να δούμε πώς μέσα στις αφηγήσεις που οικοδομούν οι έφηβοι εγγράφονται θεσμικές (π.χ. σχολικές, οικογενειακές, ταξικές) διεργασίες, πολιτισμικές αξίες (π.χ. σχέση με σχολική γνώση, φιλοδοξίες, ενδιαφέροντα) και βιογραφικές διαδρομές (π.χ. μετάβαση από γυμνάσιο σε τεχνικό ή γενικό λύκειο) και πώς αυτά τα τρία επίπεδα ανάλυσης (δομής, κουλτούρας, βιογραφίας) σχηματοποιούν τις αφηγήσεις του εαυτού τους και τις αξιώσεις ταυτότητας που οικοδομούν. Αντλώντας από την παράδοση της Συμβολικής Αλληλεπίδρασης και την έννοια του habitus του Bourdieu, η έρευνά μας θέτει σε κίνηση μια ποιοτική μεθοδολογία που έχει στο επίκεντρό της την βιογραφική-αφηγηματική συνέντευξη για την άντληση των δεδομένων και την επεξεργασία τους. Μέσα από μια διετή και εντατική έρευνα πεδίου, φάνηκαν να αναδύονται τέσσερις τύποι (με τη Βεμπεριανή έννοια του όρου) κοινωνικού εαυτού, καθένας από τους οποίους συγκροτείται στη βάση μιας αμφιθυμίας που οφείλει την οργάνωσή της στα βιογραφικά αποθέματα γνώσης των κοινωνικών κόσμων που ζουν και μεγαλώνουν οι έφηβοι. Θέση μας είναι ότι η έννοια αυτή της αμφιθυμικής βιογραφικής ταυτότητας μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο αναλυτικό εργαλείο όχι μόνο για την κατανόηση της εξέλιξης της ταυτότητας των εφήβων έτσι όπως αυτή ξεδιπλώνεται στον αντιφατικό και πολύπλοκο κόσμο της εποχής μας αλλά και για την χάραξη μιας εκπαιδευτικής πολιτικής για τη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
|
|---|
