| Περίληψη: | Η παρούσα εργασία θέτει ως βασικό ζητούμενο διερεύνησης τη μελέτη και την αποτίμηση της αφηγηματικής ικανότητας, όπως και τη χαρτογράφηση της εξέλιξής της κατά τη προσχολική (4-6) και πρωτοσχολική ηλικία (6-9). Επίσης, αναζητά το ενδεχόμενο η αφηγηματική ικανότητα των παιδιών να επηρεάζεται από κοινωνικομορφωτικούς παράγοντες. Η ερευνητική διαδικασία έλαβε χώρα το 2013 και στη διάρκειά της το δείγμα των συμμετεχόντων (εξήντα τέσσερις στο σύνολο) χωρίστηκε στις τέσσερις ηλικιακές ομάδες (προνήπια, νήπια, Α΄ και Γ΄ τάξης), οι οποίες αποτελούνται από δεκαέξι παιδιά (μισά αγόρια και μισά κορίτσια). Επίσης η διαμόρφωση των ομάδων των ομάδων εξυπηρετεί και τη μελέτη της επιρροής των κοινωνικομορφωτικών παραγόντων. Η ερευνητική διαδικασία πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση όλοι οι συμμετέχοντες και των τεσσάρων ηλικιακών ομάδων διηγήθηκαν μια ιστορία. Στη δεύτερη φάση οι συμμετέχοντες νηπιακής ηλικίας και της Γ΄ τάξης του Δημοτικού αναδιηγήθηκαν μια ιστορία, αφού πρώτα είχαν παρακολουθήσει την ανάγνωσή της. Τα αφηγηματικά κείμενα των συμμετεχόντων ηχογραφήθηκαν και στη συνέχεια αναλύθηκαν με βάση τη μέθοδο της «Πυραμίδας των ιστοριών» (Curenton & Lucas, 2007). Η ανάλυση των εγγράμματων γλωσσικών στοιχείων και της λεξιλογικής ποικιλίας των αφηγήσεων των παιδιών παρουσιάζει την εξέλιξη στη χρήση του εκτενή λόγου από τους συμμετέχοντες, καθιστώντας τις αφηγήσεις τους γλωσσικά πολύπλοκες και σαφείς. Επίσης η ανάλυση των αφηγηματικών δεδομένων των συμμετεχόντων και των δύο φάσεων παρουσιάζει την εξέλιξη της αφηγηματικής τους ικανότητας, η οποία ακολουθεί στο μεγαλύτερο μέρος του δείγματος την ηλικιακή ωρίμανσή τους, όπως συμβαίνει και στην εξέλιξη της χρήσης του εκτενή λόγου.
Συμπερασματικά, η παρούσα μελέτη παρουσιάζει μια ενθαρρυντική εικόνα για τους συμμετέχοντες της τάξης του νηπιαγωγείου και μια πολλά υποσχόμενη αναπτυξιακή πορεία για τα προνήπια του δείγματος. Όμως, τα αποτελέσματα της έρευνας αναφορικά με την αφηγηματική ικανότητα των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα της Α΄ τάξης του Δημοτικού εμφανίζουν μια μεταβατική εικόνα, η οποία χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Τέλος, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι οι αφηγήσεις των συμμετεχόντων της Γ΄ τάξης του Δημοτικού είναι σε μεγαλύτερο βαθμό γλωσσικά πολύπλοκες και σαφείς και αφηγηματικά καλά δομημένες, έναντι των μικρότερων ηλικιών.
|
|---|
