| Περίληψη: | Η παρούσα εργασία εστιάζει στην περιγραφή του φωνηεντικού συστήματος των Μιστιώτικων, - μιας Καππαδοκικής ποικιλίας που μιλιόταν στην περιοχή του Μιστί-, όπως αυτό διαμορφώνεται στις μέρες μας από διαφορετικές γενιές ομιλητών σε ένα μικτό προσφυγικό χωριό της Βόρειας Ελλάδας. Επιπλέον, πραγματοποείται μια σύγκριση ανάμεσα στο σημερινό φωνηεντικό σύστημα σε σχέση με το παλαιό της Καππαδοκικής διαλέκτου, όπως το έχει περιγράψει ο Dawkins (1916), και προτείνεται μια υπόθεση, η οποία έχει ως στόχο να εξηγήσει τις διαφορές που αναδεικνύονται μεταξύ τους, λαμβάνοντας υπ’όψιν τους γλωσσικούς μηχανισμούς και την επαφή διαλέκτων.
Σύμφωνα με τον Dawkins (1916), το φωνηεντικό σύστημα της Καππαδοκικής διαλέκτου αποτελούνταν από οκτώ φωνήεντα. Εκτός από τα φωνήνετα [i,e,a,o,u], που έχει και η ελληνική, πραγματώνονταν και τα φωνήεντα [y,œ,ɯ], εξαιτιας της επαφής της διαλέκτου με την τουρκική γλώσσα. Αυτά τα φωνήεντα εμφανίζονταν κυρίως σε τούρκικα δάνεια, π.χ. Τ. karı 'γυναίκα'> [karɯ]• T. tütün > ‘καπνό’ [tytyn] (Janse 2009;2015), ενώ η παρουσία τους σε ελληνικές λέξεις ήταν σπάνια.
Όμως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, φάνηκε ότι το τωρινό φωνηεντικό σύστημα αποκλίνει σημαντικά από αυτό που περιγράφουν προηγούμενες μελέτες. Τα τούρκικα φωνήεντα [y,œ,ɯ] έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, κυρίως από την ομιλία των νέων. Την ίδια στιγμή όμως, ένα νέο φωνήεν έδειξε να έχει ενσωματωθεί στο σύστημα, το φωνήεν [æ], το οποίο εντοπίστηκε στο λόγο τόσο των ηλικιωμένων όσο και των νέων πληροφορητών.
Με σκοπό να δωθεί μια εξήγηση για αυτές τις αλλαγές που παρατηρήθηκαν, υποστηρίζουμε ότι είναι αποτέλεσμα διαδικασιών γλωσσικής και διαλεκτικής επαφής. Συγκεκριμένα, θεωρούμε ότι τα φωνήεντα [y,œ,ɯ] βρίσκονται σε μια φάση εξάλειψης εξαιτίας της ενεργοποίησης του μηχανισμου εξομοίωσης, καθώς τα Μιστιώτικα ήρθαν σε επαφή με τα Ελληνικά και τα Ποντιακά μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών και τα τούρκικα χαρακτηριστικά θεωρούνται γενικά στιγματιζμένα εδώ και δεκαετίες. Επιπρόσθετα, το φωνήεν [æ] υποθέτουμε ότι μπορεί να έχει υιοθετηθεί ως ένα εξέχων χαρακτηριστικό από την Ποντιακή διάλεκτο, κάτι που επίσης εκλαμβάνεται ως μια άλλη μορφή εξομοίωσης.
|
|---|
