Εντοπισμός κατολισθήσεων από δεδομένα τηλεπισκόπησης και συσχέτισή τους με θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος σε περιβάλλον ΓΣΠ. Εφαρμογές σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδος

• Κύριος συγγραφέας: Παναγιωτοπούλου, Πετρούλα
• Άλλοι συγγραφείς: Νικολακόπουλος, Κωνσταντίνος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2015
• Θέματα: Κατολισθήσεις; Αρχαιολογικές θέσεις; Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ); Landslides; Archaeological positions; Geographic Information Systems (G.I.S.); 551.307

Οι κατολισθήσεις είναι ένα φυσικό γεωλογικό φαινόμενο που από την αρχαιότητα έως και σήμερα έχει προκαλέσει καταστροφές σε αστικές περιοχές ακόμα και το θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων. Αποτέλεσμα των κατολισθήσεων ιδιαίτερα στην Αχαΐα είναι σε αρκετές από τις περιπτώσεις η εγκατάλειψη, καταστροφή ή μεταφορά ολόκληρων οικισμών από την αρχαιότητα έως και σήμερα. Αν και η γνώση για παλαιότερες κατολισθήσεις που έχουν καταγραφεί ιστορικά είναι ελλιπής, εκτός από το παράδειγμα της Ελίκης το 373/2π.Χ. που είχε σαν έναυσμα εκδήλωσης ισχυρή σεισμική δόνηση, κατά τη διάρκεια ανασκαφών πολλές φορές ερχόμαστε στο συμπέρασμα της εγκατάλειψης ενός οικισμού έπειτα από καταστροφικές γεωλογικές διεργασίες. Εκτός όμως από ιστορικές κατολισθήσεις που έπληξαν τον αρχαίο κόσμο, σήμερα ιστορικά μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι έρχονται συχνά αντιμέτωποι με το φαινόμενο των κατολισθήσεων δημιουργώντας πολλά προβλήματα, κινδύνους για ανθρώπινες ζωές και μεγάλες καταστροφές σε χώρους οι οποίοι έχουν επιβιώσει από την προϊστορία έως τα νεότερα χρόνια. Η αυξανόμενη διαθεσιμότητα τηλεσκοπικών δεδομένων υψηλής χωρικής ανάλυσης έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη αποτελεσματικών μεθόδων χαρτογράφησης κατολισθήσεων. Η ταυτόχρονη εξέλιξη των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών καθιστά δυνατή τη συσχέτιση των θέσεων των κατολισθήσεων και των θέσεων των αρχαίων οικισμών και τη συστηματική μελέτη αυτής. Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας ήταν η αναγνώριση και ταξινόμηση κατολισθήσεων στον νομό Αχαΐας από τηλεπισκοπικά δεδομένα και η συσχέτιση τους με θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος σε περιβάλλον ΓΣΠ. Στο πρώτο στάδιο έγινε εντοπισμός ιστορικών κατολισθήσεων από ορθοφωτοχάρτες της Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ, από την εφαρμογή Google Earth, από αεροφωτογραφίες του 1945 και από δορυφορικές εικόνες του 1972. Οι κατολισθήσεις αυτές καταχωρήθηκαν στη διαδικτυακή πλατφόρμα Geoarch, η οποία αποτελεί ένα απογραφικό δελτίο κατολισθήσεων και σχεδιάστηκε από το Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας του Τμήματος Γεωλογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Στο δεύτερο στάδιο έγινε γεωκωδικοποίηση και αποτύπωση στο χώρο των καταγεγραμμένων αρχαιολογικών θέσεων της μυκηναϊκής περιόδου. Στο τρίτο στάδιο έγινε ο συσχετισμός των αρχαιολογικών θέσεων με τις κατολισθήσεις και χωρική ανάλυση λαμβάνοντας υπόψη, τη γεωλογική δομή κάθε θέσης, το ανάγλυφο, την εγγύτητα σε υδρογραφικό δίκτυο καθώς και άλλες παραμέτρους.