Αξιολόγηση του μέτρου των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών για την αειφορία της αλιείας με σκοπό τη βελτίωση της διαχείρισης της θαλάσσιας περιοχής της Γυάρου

• Κύριος συγγραφέας: Μαυράκη, Ουρανία
• Άλλοι συγγραφείς: Τζανάτος, Ευάγγελος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2015
• Θέματα: Μεσόγειος; Βιοκοινότητα της τραγάνας; Βαρέα μέταλλα; Mediterranean sea; Coralligenous biocommunity; Heavy metals; 577.738 802

Οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές (Marine Protected Areas, MPAs) θεωρούνται τελευταία ένα αξιόλογο μέτρο για τη διαχείριση της αλιείας και την προστασία των θαλάσσιων οργανισμών και ενδιαιτημάτων προτεραιότητας, όπως είναι η φώκια Monachus monachus και η τραγάνα αντίστοιχα. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις η θέσπιση μιας MPA δεν αναιρεί τις επιδράσεις που είχε η περιοχή πριν την εφαρμογή των προστατευτικών μέτρων και εξακολουθεί να υπάρχει επιβάρυνση σε αυτήν από παράγοντες πίεσης, όπως ρύπανση από βαρέα μέταλλα. Σκοποί της παρούσας εργασίας ήταν: (α) η αξιολόγηση του μέτρου των μεσογειακών MPAs ως προς τους ιχθυοπληθυσμούς, (β) η μελέτη της βιοποικιλότητας των αλιευμάτων που απαντώνται σε ενδιαίτημα τραγάνας και (γ) η ανίχνευση βαρέων μετάλλων σε δείγματα που συλλέχθηκαν από αυτόν τον τύπο ενδιαιτήματος. Για την επίτευξη του πρώτου σκοπού πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική αναζήτηση πληροφοριών που αφορούν στις μεσογειακές MPAs και διερευνήθηκε η ακτίνα στην οποία μπορεί να γίνουν αισθητά τα αποτελέσματα της προστασίας ως προς τους ιχθυοπληθυσμούς. Η βιοποικιλότητα της τραγάνας μελετήθηκε μέσω τριών δειγματοληψιών (με σχεδιασμό 2 σταθμοί × 2 επαναλήψεις × 3 μήνες) που πραγματοποιήθηκαν σε αυτόν τον τύπο ενδιαιτήματος στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Γυάρου (Κυκλάδες). Τέλος, για την ανίχνευση βαρέων μετάλλων (Zn, Cr, Cu, Cd, Pb, Mn) αναλύθηκαν δείγματα ιστών θαλασσίων οργανισμών που συλλέχθηκαν από τη Γυάρο. Οι μεσογειακές MPAs βρέθηκε να επιφέρουν θετικά αποτελέσματα στην αφθονία/βιομάζα, την πυκνότητα και το μέσο μήκος των ψαριών, αν και οι θετικές επιδράσεις περιορίζονται σε τοπικό επίπεδο. Όσον αφορά στη βιοποικιλότητα της τραγάνας βρέθηκε ότι είναι εφάμιλλη αυτής ενδιαιτημάτων με ιδιαίτερα υψηλή βιοποικιλότητα, όπως τα λιβάδια της Posidonia oceanica. Κάποια από τα δείγματα όμως που συλλέχθηκαν από αυτό την περιοχή αυτή είχαν συσσωρευμένες σχετικά μεγαλύτερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, σε σχέση με άλλες κοντινές περιοχές αλλά και συγκριτικά με τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια που έχει θέσει η ΕΕ, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι παρελθούσες ενέργειες που έλαβαν χώρα στη Γυάρο, εξακολουθούν να επιβαρύνουν τους οργανισμούς. Μέσω των αποτελεσμάτων της παρούσας εργασίας είναι δυνατή η αξιολόγηση της δημιουργίας θαλάσσιου πάρκου στην περιοχή της Γυάρου.