Δημιουργία συστήματος αξιολόγησης θαλάσσιων ενδιαιτημάτων τραγάνας (coralligenous) με σκοπό τη διατήρησή τους

• Κύριος συγγραφέας: Αχτύπη, Κυριακή
• Άλλοι συγγραφείς: Τζανάτος, Ευάγγελος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2016
• Θέματα: Αξιολόγηση; Θαλάσσια ενδιαιτήματα; Τραγάνα; Προστατευόμενες περιοχές; Evaluation; Marine habitats; Coralligenous; Protected areas; 578.778 9

Οι εναποθέσεις των κοραλλιοειδών φυκών σχηματίζουν ένα από τα πιο σημαντικά βιογενή ενδιαιτήματα της Μεσογείου γνωστό ως «τραγάνα» (coralligenous). Εξαιτίας της ευαισθησίας που παρουσιάζει το συγκεκριμένο ενδιαίτημα σε ανθρωπογενείς και φυσικές διαταραχές, προστατεύεται από την αλιεία με συρόμενα εργαλεία (ΕΚ 1967/2006) και περιλαμβάνεται στους οικοτόπους προτεραιότητας της Οδηγίας ΕΚ 43/1992. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η δημιουργία ενός δείκτη αξιολόγησης θαλάσσιων ενδιαιτημάτων βασισμένου σε ποικιλία κριτηρίων, προκειμένου να επιλεγούν ή όχι σ’ ένα δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών και η εφαρμογή του στα κοραλλιογενή ενδιαιτήματα του συμπλέγματος των Κυκλάδων. Χρησιμοποιήθηκαν ψηφιοποιημένα και παραμετροποιημένα δεδομένα χαρτογράφησης πυθμένα σε περιοχές του νοτίου Αιγαίου του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας. Δημιουργήθηκαν 10 διαφορετικά κριτήρια για την αξιολόγησή τους. Αυτά ήταν: (α) η έκταση, (β) το σχήμα, (γ) το ανάγλυφο, (δ) η ύπαρξη απειλούμενων ειδών, (ε) ο αριθμός κοραλλιογενών υφάλων, (στ) η απόσταση γειτονικών συναθροίσεων, (ζ) ο βαθμός περικύκλωσης, (η) η σύνδεση με άλλους σημαντικούς τύπους ενδιαιτήματος, (θ) η επίδραση της παράκτιας αλιείας και (ι) η επίδραση της αλιείας με μηχανότρατα. Κάθε κριτήριο βαθμονομήθηκε σύμφωνα με επιμέρους παραμέτρους και κατηγοριοποιήθηκε σε τρεις κατηγορίες προτεραιότητας διατήρησης (Υψηλή προτεραιότητα, Μέτρια προτεραιότητα, Χαμηλή προτεραιότητα). Η τελική αξιολόγηση έγινε σε επίπεδο κοραλλιοειδούς συνάθροισης καθώς και σε επίπεδο ευρύτερης θαλάσσιας ζώνης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό κοραλλιογενών σχηματισμών (45,83%) χαρακτηρίζονται ως «Μέτριας προτεραιότητας» για διατήρηση. Το 41,67% των τραγάνων ανήκει στην κατηγορία «Υψηλή προτεραιότητα», ενώ το 12,5% ανήκει στην κατηγορία «Χαμηλή προτεραιότητα». Σε ευρύτερο γεωγραφικό επίπεδο, η θαλάσσια περιοχή μεταξύ των νήσων Δήλου – Σύρου παρουσιάζει το μεγαλύτερο ποσοστό συναθροίσεων με υψηλή προτεραιότητα, ακολουθούμενη κατά σειρά προτεραιότητας από τη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Μύκονο, τη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Πάρο και την θαλάσσια ευρύτερη περιοχή της Σύρου. Την πιο χαμηλή προτεραιότητα παρουσιάζει η θαλάσσια περιοχή μεταξύ των νήσων Νάξος - Ηρακλειά. Η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε θα μπορούσε να αποτελέσει ένα εργαλείο αξιολόγησης και άλλων τύπων ενδιαιτημάτων ως προς τη σημασία τους για προστασία.