Mορφικές μεταρρυθμίσεις στην ελληνική ποίηση του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα

• Κύριος συγγραφέας: Κατσιγιάννη, Άννα
• Άλλοι συγγραφείς: Katsigianni, Anna
• Μορφή: Journal (paper)
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2016
• Θέματα: Ποιητική ευαισθησία; Ελεύθερος στίχος; Vers libre

Στην ποίηση η αλλαγή της ευαισθησίας, ήδη από τις αρχές του 19ου αι., συνεπάγεται τη ρήξη όχι μόνο με το λογοτεχνικό λεξιλόγιο του παρελθόντος αλλά και με τις μορφές που καθόριζαν και υπέβαλλαν τον τρόπο έκφρασης. Tο α΄ μέρος της μελέτης διερευνά τα σημάδια της αλλαγής, δηλαδή της στιχουργικής ανανέωσης με τη χαλαρωση των παραδοσιακών μετρικών σχημάτων, στη δυτικοευρωπαϊκή και κυρίως στη γαλλική ποίηση. Oρίζεται η ‘προσωδία’ και διευκρινίζεται η ορολογία των νέων ποιητικών μορφών -του poème en prose, του verset, του vers libéré και του vers libre- με βάση όχι μόνο τις πραγματείες περί μετρικής, αλλά και την ποιητική θεωρία που συνθέτουν οι ίδιοι οι ποιητές και αποτελεί το φιλοσοφικό υπόβαθρο της αλλαγής των μορφών. Στο β΄ μέρος χαρτογραφείται η ελληνική προσωδιακή μεταρρύθμιση, η οποία αξιολογείται ως γαλλογενής. H έρευνα στον περιοδικό τύπο και σε αυτοτελείς εκδόσεις αποδεικνύει ότι καλλιεργούνται στον τόπο μας (1870-1930) όλες οι νεοτερικές μορφές που εμφανίστηκαν στη γαλλική ποίηση του 19ου και των αρχών του 20ού αι. Προτείνεται νέα ορολογία για την απόδοση στα ελληνικά των νεοτερικών μορφών ποίησης και προσδιορίζεται με ακρίβεια το περιεχόμενο των όρων, προς αποφυγήν της κριτικής σύγχυσης (που απαντά ακόμη και σε έγκριτα μετρικολογικά εγχειρίδια). Σε Παράρτημα ανθολογούνται πρώιμα νεοελληνικά πεζόμορφα ποιήματα· ποιήματα σε ελευθερωμένο και πεζό στίχο, καθώς, τέλος, και κάποια ποιήματα που συνιστούν ακραίες μοντερνιστικές εκδοχές της νεοελληνικής ποίησης.