Περίληψη: | Η μελέτη της μορφοτεκτονικής σε μια περιοχή, δηλαδή της σχέσης μεταξύ γεωμορφολογίας και νεοτεκτονικής, είναι θεμελιώδης για την κατανόηση της εξέλιξης του ανάγλυφου. Τα όρια των ρηγμάτων και οι ζώνες μεταβίβασης που αναπτύσσονται μεταξύ των ρηγμάτων στις ρηξιγενής ζώνες, όπου η μετατόπιση (παραμόρφωση) μεταφέρεται από ένα κύριο ρήγμα σε ένα άλλο, συχνά έχουν χαρακτηριστικές σχέσεις με τις λεκάνες απορροής και το υδρογραφικό δίκτυο. Κατά συνέπεια η μελέτη των υδρογραφικών δικτύων μπορεί να μας βοηθήσει να περιγράψουμε λεπτομερώς τη σημερινή γεωμετρία των τεκτονικών δομών, ενώ η διάρκεια (διατήρηση) τους σαν γεωμορφολογικές οντότητες σημαίνει ότι καταγράφουν και στοιχεία (δεδομένα) του παρελθόντος.
Επιπλέον, η μελέτη του υδρογραφικού δικτύου και της γεωμορφολογίας κατά μήκος των ρηξιγενών ορεογραφικών μετώπων μπορεί να συνεισφέρει στη σε βάθος κατανόηση του τρόπου εξέλιξης των ρηγμάτων και στην εκτίμηση του «βαθμού ενεργότητας» μιας δομής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο υπολογισμός των μορφοτεκτονικών παραμέτρων των ρηξιγενών ορεογραφικών μετώπων μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατηγοριοποίηση των ρηγμάτων μιας περιοχής με βάση την εκτίμηση του βαθμού ενεργότητας.Στην παρούσα εργασία επιλέχθηκε η περιοχή όπου αναπτύσσεται η ρηξιγενής ζώνη της Αρκίτσας για την εφαρμογή μορφοτεκτονικής ανάλυσης. Μέσω ενός ψηφιακού μοντέλου ανάγλυφου της περιοχής (DEM), εφαρμόσαμε μεθοδολογίες του προγράμματος GIS για την εκτίμηση της τεκτονικής ενεργότητας σε μια περιοχή μέσω της μορφοτεκτονικής ανάλυσης. Για να γίνει αυτό υπολογίσαμε μέσω του υδρογραφικού δικτύου, των λεκανών απορροής και του ανάγλυφου σε αρκετούς πρόποδες, γεωμορφικούς δείκτες όπως ο δείκτης Μήκους – Κλίσης Ρέματος (SL), ο δείκτης της Κατά Βάθος και Κατά Πλάτος Διάβρωσης Χειμάρρων (Vf), ο δείκτης Ευθυγράμμισης του Πρόποδα (Smf), ο δείκτης Συντελεστής Ασυμμετρίας Λεκάνης Απορροής (AF) και ο Δείκτης Σχήματος Λεκάνης Απορροής (Bs).
Συνδυάζοντας τα αποτελέσματα των όλων των γεωμορφικών δεικτών που υπολογίσαμε, καταλήξαμε σε κάποια συμπεράσματα για την σχετική τεκτονική ενεργότητα της περιοχής μελέτης.Πιο συγκεκριμένα φαίνεται σύμφωνα με τις τιμές των γεωμορφικών δεικτών, το παράκτιο τμήμα της ρηξιγενούς ζώνης της Αρκίτσας να εμφανίζει μεγαλύτερη τεκτονική ενεργότητα. Σε εκείνο το τμήμα οι τιμές όλων των δεικτών συνηγορούν σε μια ενεργό τεκτονικά περιοχή. Στα υπόλοιπα τμήματα της περιοχής οι τιμές των γεωμορφικών δεικτών δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ένα ασφαλές συμπέρασμα.
* Η επιλογή του θέματος έγινε από τον Αναπληρωτή Καθηγητή Νεοτεκτονικής-Μικροτεκτονικής, Σωτήρη Κοκκάλα και την τριμελή εξεταστική επιτροπή αποτελούσαν οι κ.κ. Νικολακόπουλος Κωνσταντίνος, Επίκουρος Καθηγητής, Σαμπατακάκης Νικόλαος, Καθηγητής, και Ξυπολιάς Παρασκευάς, Επίκουρος Καθηγητής. Ο Κ. Κοκκάλας συνέβαλε σε αυτή την μελέτη ως εξωτερικό μέλος.
|