Περίληψη: | Σκοπός. Yπεργλυκαιμία του stress (ΥΣ) χαρακτηρίζεται η παρουσία υπεργλυκαιμίας σε μη διαβητικούς ασθενείς σε παρουσία διαφόρων παραγόντων στρες όπως τραύμα, έγκαυμα, χειρουργείο, έμφραγμα μυοκαρδίου και σήψη. Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση της υπεργλυκαιμίας του stress σε βαριά σηπτικούς ασθενείς και η επίδρασης της στην παραγωγή προ και αντι- φλεγμονωδών κυτταροκινών όπως IL-6, IL-10, TNF-alpha and TGF-beta 1 και στην τελική έκβαση ασθενών με βαριά σήψη.
Μέθοδος. Μελετήσαμε 265 σηπτικούς ασθενείς που εισήχθηκαν σε 3 παθολογικές κλινικές της ΝΔ Ελλάδος στη διάρκεια ενός έτους. Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε 3 ομάδες ανάλογα με το γλυκαιμικό τους προφίλ κατά το πρώτο 24ωρο της εισαγωγής τους: ασθενείς με στρες υπεργλυκαιμία (ομάδα ΥΣ,ν=45), με σακχαρώδη διαβήτη (ομάδα ΣΔ,ν=67),και με φυσιολογικές τιμές σακχάρου (ομάδα ΦΓ,ν=153). Ως ΥΣ ορίστηκε η παρουσία γλυκόζης νηστείας 126mg/dl ή τυχαίας τιμής 200 mg/dl σε ≥2 μετρήσεις. Η βαρύτητα της σήψης εκτιμήθηκε με SOFA score. Σε 62 από τους ασθενείς μετρήθηκαν επιπλέον οι κυτταροκίνες TNF-alpha , IL-6 , IL-10 and TGFb-1 μέσα στο πρώτο 24ωρο της εισαγωγής.
Αποτελέσματα. Ποσοστό 39.4% των βαριά σηπτικών ασθενών είχαν υπεργλυκαιμία, ενώ 15.3% είχε υπεργλυκαιμία του στρες προκαλούμενη από σήψη. Δεν παρατηρήθηκε κληρονομικό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη στην ομάδα ΥΣ. Υψηλότερο ποσοστό ασθενών με υπεργλυκαιμία του στρες απεβίωσε συγκριτικά με αυτούς με φυσιολογικές τιμές γλυκόζης (42.5 % vs 13.6 %) και αυτούς με σακχαρώδη διαβήτη 42.5 % vs 24.6%). Η ομάδα ΣΔ είχε χειρότερη πρόγνωση από την ομάδα ΦΓ (24.6% vs 13.6 %). Θετική συσχέτιση παρατηρήθηκε μεταξύ των τιμών γλυκόζης αίματος νηστείας των ομάδων ΣΔ και ΥΣ και τη βαρύτητα της σήψης όπως εκφράζεται από το SOFA score. Η ομάδα ΥΣ είχε υψηλότερο SOFA score και επίπεδα IL-6 και IL-10 από τις ομάδες ΣΔ και ΦΓ. Είχε επίσης υψηλότερα επίπεδα TNF-alpha από την ομάδα ΣΔ αλλά όχι από την ομάδα ΦΓ. Δεν παρατηρήθηκε διαφορά στα επίπεδα TGFb-1μεταξύ των 3 ομάδων. Οι επιζώντες είχαν υψηλότερες τιμές IL-10 από αυτούς που απεβίωσαν, δεν παρατηρήθηκε διαφορά για IL-6, TNF-alpha, το λόγο IL-10/TNF-alpha και TGFb-1 μεταξύ των 3 ομάδων. Οι τιμές της IL-10, οι μέσες τιμές νηστείας γλυκόζης και η ηλικία ανευρέθηκαν ως προγνωστικοί παράγοντες σχετιζόμενοι με την πρόγνωση.
Συμπεράσματα: Η υπεργλυκαιμία συμπεριλαμβανόμενης και της υπεργλυκαιμίας που παρουσιάζεται στα πλαίσια του στρες παρατηρείται συχνά σε ασθενείς με βαριά σήψη. Η υπεργλυκαιμία του στρες φαίνεται να μη σχετίζεται με ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά και να σχετίζεται με βαρύτερη νόσο. Η υπεργλυκαιμία του στρες συνοδεύεται με αυξημένη παραγωγή κυταροκινών και με κακή έκβαση σε ασθενείς με βαριά σήψη.
|