Περίληψη: | Οι λιγνάνες είναι πολυφαινολικές ενώσεις που απαντώνται στα φυτά και εμφανίζουν μεγάλη δομική ποικιλομορφία. Συγχρόνως, εμφανίζουν ένα ιδιαίτερα εκτεταμένο εύρος βιολογικών εφαρμογών και μπορούν να δράσουν ως κυτταροτοξικοί, αντιϊικοί (συμπεριλαμβανομένου του ιού HIV), αντιμυκητιακοί, αντιοξειδωτικοί και αντιρευματικοί παράγοντες.
Σε μια πρόσφατη ερευνητική εργασία των A. Troganis et al (Phytochem. Lett., 2013, 6, 46-52), αναφέρθηκε η απομόνωση της λιγνάνης εστερικού τύπου 15 από το ενδημικό φυτό Origanum Dictamnus L. της Κρήτης. Έτσι, στo πλαίσιo της παρούσας διπλωματικής εργασίας, πραγματοποιήθηκε η ολική σύνθεση των υδρολυτικώς σταθερότερων αναλόγων διαστερεομερικών αμιδίων αυτής 16α και 16β και η πλήρης ταυτοποίησή τους.
Η σύνθεση επιτεύχθηκε ακολουθώντας συγκλίνουσα μεθοδολογία ξεκινώντας από απλές πρώτες ύλες, όπως είναι η 3,4-διυδροξυβενζαλδεΰδη (23) και το φυσικό αμινοξύ L-Dopa. Αρχικά, έλαβε χώρα μια αντίδραση Wittig για το σχηματισμό του μεθυλεστέρα του καφεϊκού οξέος. Στη συνέχεια ακολούθησε ο διμερισμός του μεθυλεστέρα του καφεϊκού οξέος μέσω μιας αντίδρασης φαινολικής οξειδωτικής σύζευξης και έπειτα η προστασία των δύο μονάδων κατεχόλης του προκύπτοντος προϊόντος με τη βενζυλομάδα. Τέλος, πραγματοποιήθηκε εκλεκτική υδρόλυση του διμεθυλεστέρα παρουσία LiOH για να ληφθεί το μονοκαρβοξυλικό οξύ 18.
Από την άλλη πλευρά, το L-DOPΑ μετατράπηκε αρχικά στον αντίστοιχο μεθυλεστέρα του. Στη συνέχεια μέσω μιας αλληλουχίας αντιδράσεων που περιλαμβάνει την προστασία της αμινομάδας με την προστατευτική ομάδα Boc, την προστασία των υδροξυλομάδων χρησιμοποιώντας βενζυλομάδες και τέλος την αποπροστασία της αμινομάδας, σχηματίστηκε η ένωση 19. Η αντίδραση των δύο ενώσεων-κλειδιών 18 και 19, μέσω μιας αντίδρασης σύζευξης μας έδωσε τα διαστερεομερή αμίδια 17α και 17β, που διαχωρίστηκαν πλήρως με FCC. Τέλος, η εκλεκτική αποβενζυλίωση των δύο τελευταίων ενώσεων μας έδωσε τα αντίστοιχα επιθυμητά αμίδια 16α και 16β, που ταυτοποιήθηκαν με χρήση φασματοσκοπικών τεχνικών.
|