Ανάλυση αιθερίων ελαίων των φύλλων διαφορετικών taxa του γένους Eucalyptus με αέρια χρωματογραφία συζευγμένη με φασματομετρία μάζας

• Κύριος συγγραφέας: Καψή, Βασιλική
• Άλλοι συγγραφείς: Λάμαρη, Φωτεινή
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2017
• Θέματα: Ευκάλυπτος; Αιθέρια έλαια; 1,8-κινεόλη; Κιτρονελλάλη; Eucalyptus; Essential oils; GC-MS; 1,8-cineole; Citronellal; 547.71

Η υψηλή βιολογική και φαρμακευτική αξία του ευκαλύπτου, καθώς και των παραγόμενων προϊόντων του, έχει αποδειχθεί και επαληθευτεί σε βάθος χρόνων από πολυάριθμες καταγεγραμμένες αναφορές της παραδοσιακής ιατρικής. Η κυκλοφορία φυτικών φαρμακευτικών προϊόντων από φύλλα και αιθέρια έλαια ευκαλύπτου (E. globulus, E. polybractea και E. smithii) έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για την αντιμετώπιση του βήχα που σχετίζεται με το κρυολόγημα και τη συμπτωματική αντιμετώπιση των τοπικών μυϊκών πόνων. Στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή, πραγματοποιήθηκε ποιοτική και ποσοτική ανάλυση αιθερίων ελαίων διαφορετικών taxa του γένους Eucalyptus. Επιπλέον, αξιολογήθηκε η επίδραση της χρονικής περιόδου συλλογής των δειγμάτων φυτικού υλικού στην απόδοση και την ποιοτική αξία των ευκαλυπτελαίων. Δείγματα φύλλων από τα είδη E. globulus (μικρής και μεγάλης ανάπτυξης), E. cinerea και E. citriodora συλλέχθηκαν από την περιοχή Σαγαίικα Αχαΐας κατά τη διάρκεια πέντε διαδοχικών εποχικών περιόδων (Άνοιξη 2015, Φθινόπωρο 2015, Χειμώνας 2016, Άνοιξη 2016 και Καλοκαίρι 2016). Τα αιθέρια έλαια απομονώθηκαν με τη μέθοδο της υδροαπόσταξης σε αποστακτική συσκευή Clevenger. Η σύσταση των ευκαλυπτελαίων προσδιορίστηκε με τη συζευγμένη αναλυτική τεχνική της Αέριας Χρωματογραφίας – Φασματομετρίας μάζας (GC – MS). Έπειτα από σύγκριση των αποδόσεων (%) σε αιθέριο έλαιο μεταξύ των τριών ειδών ευκαλύπτου, παρατηρήθηκε ότι η ποσότητα αιθερίου ελαίου που εξήχθη από νεαρά φύλλα του E. globulus ήταν υψηλότερη (5,75 – 8,75 %) των E. cinerea (3,17 – 6,88 %), ώριμων φύλλων E. globulus (3,75 – 5,28 %) και E. citriodora (0,56 – 3,38 %). Συγκεκριμένα, το φθινόπωρο του 2015 καταγράφηκε η μέγιστη τιμή απόδοσης του E. globulus (8,75 %), αλλά και των υπολοίπων ειδών, με εξαίρεση το E. globulus (από ώριμα φύλλα), όπου διέθετε μέγιστη απόδοση την άνοιξη του 2015. Αναλυτικότερα, με ενδελεχή ποσοτική και στατιστική ανάλυση των ταυτοποιημένων ουσιών που περιέχονταν σε κάθε αιθέριο έλαιο, σταθμίζοντας και φιλτράροντας όλους τους παράγοντες που επηρέαζαν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο τη συγκέντρωση τους στο ανάλογο αιθέριο έλαιο, διαπιστώθηκε ότι η 1,8-κινεόλη, η οποία είναι η κύρια ένωση στα αιθέρια έλαια E. globulus και E. cinerea, κυμάνθηκε μεταξύ 55 – 68 % στο E. globulus (από νεαρά φύλλα), 55 – 61 % στο E. cinerea και 50 – 51 % στο E. globulus (από ώριμα φύλλα). Η χημική σύσταση μεταξύ των αιθερίων ελαίων E. globulus από νεαρά και ώριμα φύλλα δεν διέφερε σημαντικά, όπως και μεταξύ των E. globulus και E. cinerea. Από την άλλη πλευρά, αισθητή ήταν η διαφοροποίηση της ποιοτικής σύστασης που χαρακτήριζε τα αιθέρια έλαια E. citriodora αναφορικά με τα άλλα είδη, αλλά και μεταξύ τους. Η κύρια ένωση στο αιθέριο έλαιο του E. citriodora είναι η κιτρονελλάλη της οποίας η συγκέντρωση εμφάνισε μεγάλη διακύμανση από 12 – 84 %. Τέλος, επιβεβαιώθηκε ότι κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα στη σύσταση όλων των αιθερίων ελαίων (E. globulus, E. cinerea και E. citriodora) είναι η πλούσια περιεκτικότητά τους σε οξυγονωμένα μονοτερπένια.