Λυδία

Η Λυδία (ασσυριακά: ''Luddu'', ελληνικά: Λυδία, τουρκικά: ''Lidya,'' γαλλικά: ''Lydie'') ήταν ένα αρχαίο βασίλειο στη δυτική και κεντρική Μικρά Ασία που αντιστοιχεί σήμερα σε τρεις τουρκικές επαρχίες: Επαρχία Ουσάκ, Επαρχία Μανίσας και Επαρχία Σμύρνης. Οι κάτοικοί της στην αρχαιότητα ήταν γνωστοί ως Λυδοί και η πρωτεύουσα του βασιλείου ήταν οι Σάρδεις. Η αφετηρία του βασιλείου της Λυδίας τοποθετείται κατά σύμβαση γύρω στο 1200 π.Χ., ενώ περίοδος ιδιαίτερης ακμής ήταν αυτή του τελευταίου ενάμιση αιώνα της ύπαρξής του. Το βασίλειο καταλύθηκε από την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία το 546 π.Χ. και έμεινε γνωστό ως ''"Σατραπεία της Λυδίας"'' ή ''"Σπαρντ"'', κατακτήθηκε από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (133 π.Χ.) και έγινε τμήμα της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασίας. Τα νομίσματα άρχισαν να παράγονται στη Λυδία γύρω στον 7ο αιώνα π.Χ. Το ενδώνυμο ''"Σφαρντ"'' εμφανίζεται σε δίγλωσσες λίθινες επιγραφές που διασώθηκαν από την εποχή των Αχαιμενιδών. Η ''"Σατραπεία της Σπαρντ"'' στην αρχαία περσική γλώσσα ονομαζόταν ''"Σπάντρα"'', στην αραμαϊκή γλώσσα ''"Σάπαρντα"'' και στην ακκαδική γλώσσα ''"Σαπαρντού"''.

Τα ονόματα αυτά πιθανώς σχετίζονται με το τοπωνύμιο Σάρδεις, το όνομα της πρωτεύουσας που ίδρυσε ο βασιλιάς Γύγης τον 7ο αιώνα π.Χ. Η περιοχή του λυδικού βασιλείου κατά τον 15ο και 14ο αιώνα π.Χ. ήταν, τουλάχιστον εν μέρει, τμήμα του βασιλείου της Άρζαβα, αλλά η λυδική γλώσσα συνήθως δεν κατατάσσεται στη λουβική υποομάδα, η οποία περιλαμβάνει τη λουβική, την καρική και τη λυκιακή γλώσσα. Στην αρχή της βασιλείας του (550 π.Χ.), ο Κροίσος φρόντισε για την κατασκευή του Ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο, που έγινε σύντομα ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ο Κροίσος ηττήθηκε σε μάχη από τον βασιλιά της Περσίας Κύρο τον Μέγα (546 π.Χ.), η Λυδία έχασε από τότε την αυτονομία της και έγινε περσική σατραπεία. Παρέχεται από τη Wikipedia