Νίκος Μαρκάτος

Ο Νικόλαος - Χρήστος Μαρκάτος του Γρηγορίου είναι πρώην πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1991-1997), πρώην Κοσμήτορας Σχολής Χημικών Μηχανικών (1990-1994 και 2006-2010) και νυν ομότιμος καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ και Επισκέπτης Καθηγητής του Πανεπιστημίου Τέξας Α&Μ. Υπήρξε Επισκέπτης και Bye-Fellow στο τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Cambridge(2002-2003) και Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Surrey (2000-2010). Είναι Fellow της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών της Αγγλίας FRSA.

Αποφοίτησε από το 1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Αθηνών και εισήχθη με εξετάσεις στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ). Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα για την Ειρήνη και τη Δημοκρατία. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του τον Ιούνιο του 1967, πρώτος σε σειρά επιτυχίας μεταξύ όλων των σπουδαστών του Πολυτεχνείου. Έλαβε πέντε υποτροφίες [κρατικές (ΙΚΥ) και Πετζετάκι] και τρία βραβεία (βραβείο Θωμαίδη 1966, 1967 και βραβείο Χρυσοβέργη 1967)

Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία από τον Οκτώβριο 1967 μέχρι τον Οκτώβριο του 1969 στο Σώμα Υλικού Πολέμου του Στρατού Ξηράς, ως στρατιώτης.

Από το Νοέμβριο του 1969 μέχρι το Σεπτέμβριο του 1970 εργάστηκε στη "ΒΙΟΧΡΩΜ - Procter & Gamble Hellas" ως προϊστάμενος διεργασιών.

Το 1969 έλαβε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1970 μέχρι το 1974 παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Imperial College of Science and Technology του Λονδίνου, απ' όπου και έλαβε το δίπλωμα D.I.C. (Diploma Imperial College) και το Διδακτορικό Δίπλωμα Μηχανικής. Το 1974 κατέλαβε θέση μετα-διδακτορικού ερευνητή στον τομέα Ρευστοδυναμικής και Θερμοδυναμικής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Imperial College και εργάστηκε με τον διεθνούς φήμης καθηγητή D.B. Spalding, FRS, με τον οποίο εξακολούθησε να συνεργάζεται μέχρι το θάνατο του τελευταίου το 2017.

Παράλληλα, μέχρι το 1981, εργάστηκε στην εταιρία CHAM Ltd (Concentration Heat and Momentum, Limited) στον τομέα των υπολογιστικών μεθόδων για την επίλυση προβλημάτων μεταφοράς μάζας, θερμότητας και ορμής, ιδιαίτερα σε προβλήματα με έντονη τύρβη καθώς και σε χημικά αντιδρώντα συστήματα. Αρχικά εργάστηκε ως διευθυντής του Τμήματος Αεροδιαστημικής (1976) και κατόπιν (από το 1977 και μετά) ως διευθυντής της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Εφαρμογών όλων των ερευνητικών Τμημάτων της εταιρείας, με γνωστικά αντικείμενα στις περιοχές της Ρευστοδυναμικής, Θερμοδυναμικής και Φαινομένων Μεταφοράς, στην Αεροδιαστημική, καθώς και τη Μηχανική Περιβάλλοντος και Διεργασιών. Κατά την περίοδο αυτή, εξελέγη “εξωτερικός  ακαδημαϊκός σύμβουλος” των υποψηφίων διδακτόρων του Imperial College που είχαν λάβει υποτροφίες από το SRC (Scientific Research Council) της Αγγλίας.

Το Δεκέμβριο του 1981 εξελέγη Αν. Καθηγητής στη γνωστική περιοχή της Μαθηματικής Μοντελοποίησης και Ανάλυσης Διεργασιών στο Τμήμα Μαθηματικών και Επιστήμης των Υπολογιστών [School of Mathematics and Scientific Computing] του Πανεπιστημίου του Greenwitch, Λονδίνο. Το Μάιο του 1983 δημιούργησε το Κέντρο Μαθηματικής Μοντελοποίησης και Ανάλυσης Διεργασιών στο ίδιο Τμήμα και διορίστηκε Διευθυντής του. Το 1984 έγινε Καθηγητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Από τον Απρίλιο του 1983 εργάστηκε παράλληλα ως Επισκέπτης Καθηγητής στη μονάδα Υπολογιστικής Ρευστοδυναμικής του Imperial College.

Από το 1974 εργάστηκε ως τεχνικός σύμβουλος σε πολλά Ερευνητικά Κέντρα, Κρατικά Ιδρύματα, Υπουργεία και Βιομηχανίες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιαπωνία και αλλού. Ενδεικτικά αναφέρονται τα ακόλουθα: Combustion Engineering (U.S.A.),  NASA-Langley Research Centre (U.S.A.),

Admiralty Experimental Works (United Kingdom)·,  Ishikawajima-Harima Heavy Industries (Japan), Westinghouse Co. (USA) ,SNPE (France), κ.α.

Τον Ιούνιο του 1980 έλαβε από το Συμβούλιο Εφευρέσεων της NASA πιστοποιητικό αναγνώρισης και βραβείο, που του απενεμήθη με το σκεπτικό ότι η εργασία του αποτελεί : “Δημιουργική ανάπτυξη πρωτοποριακής τεχνολογίας, που θεωρείται σοβαρή συνεισφορά με μελλοντικές συνέπειες στην Αεροδιαστημική και σε άλλα πεδία της επιστήμης”, ("Creative development of innovative technology which is considered as a serious contribution with future consequences in aerospace and other fields of  science").      

Το 1985 εξελέγη Καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και τα έτη 1990 και 1992 εξελέγη δύο φορές, Πρόεδρος (Κοσμήτορας) του ίδιου Τμήματος, θέση που διατήρησε μέχρι και το 1994. Εξελέγη Πρύτανης του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου δύο φορές, τα έτη 1991 και 1994. Επανεξελέγη Πρόεδρος της Σχολής Χημικών Μηχανικών το 2006 και το 2008.

Από το 2002 Senior Visitor στο Department of Applied Mathematics & Theoretical Physics του Πανεπιστημίου Cambridge και Bye - Fellow του Selwyn College του Πανεπιστημίου Cambridge.

Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται στις γνωστικές περιοχές της Μαθηματικής Μοντελοποίησης Φαινομένων Μεταφοράς, της Ρευστοδυναμικής και των Φυσικών Διεργασιών, της Μεταφοράς Θερμότητας και Μάζας, της Καύσης, των Διεργασιών Περιβαλλοντικής Μηχανικής, καθώς και της επίλυσης των διαφορικών εξισώσεων που περιγράφουν τα παραπάνω φαινόμενα με υπολογιστικές μεθόδους. Επίσης, στις γνωστικές περιοχές της ανάπτυξης πολύπλοκων αλγορίθμων για τη μελέτη περιβαλλοντικών και βιομηχανικών διεργασιών με ιδιαίτερη έμφαση στη γενικότητα και την ανάπτυξη φιλικών-προς-το-χρήστη εφαρμογών λογισμικού, σε περιβάλλον γραφικών. Η ερευνητική του ομάδα περιλαμβάνει επιστήμονες με υψηλή ειδίκευση στην προσομοίωση με υπολογιστή, στη σχεδίαση μηχανολογικού εξοπλισμού και διεργασιών, καθώς και στις περιβαλλοντικές μετρήσεις, παρακολούθηση και έλεγχο. Δίδαξε και προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα. Σήμερα διδάσκει τα μεταπτυχιακά μαθήματα "Υπολογιστική Ρευστοδυναμική " και " Ροή Ρευστών " στο ΕΜΠ και προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο του Τέξας Α&Μ, όπως " Computational Sustainability" και " Computational Fluid Dynamics".

Είναι μέλος πολλών επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων:

Είναι κριτής επιστημονικών περιοδικών και βιβλίων, μέλος της συντακτικής επιτροπής πολλών διεθνών επιστημονικών εκδόσεων, καθώς και τοπικός εκδότης του διεθνούς περιοδικού "Applied Mathematical Modelling" (regional editor). Εχει δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό (άνω των 600) πρωτότυπων ερευνητικών εργασιών σε διεθνή περιοδικά με κριτές και πρακτικά συνεδρίων και έχει διατελέσει επιστημονικός υπεύθυνος πολλών χρηματοδοτούμενων από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους ερευνητικών προγραμμάτων, ενώ έχει επίσης διατελέσει επιστημονικός υπεύθυνος σε πολλές ερευνητικές εργασίες και μελέτες. Ειναι ο συγγραφέας τριών διδακτικών βιβλίων στην Ελληνική γλώσσα και ο εκδότης άλλων δύο βιβλίων στην Αγγλική γλώσσα. Επίσης, έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα στον εθνικό τύπο και σε Ευρωπαϊκά fora  με αντικείμενο την ανώτατη εκπαίδευση των Μηχανικών και τη Στρατηγική της Ανώτατης Παιδείας στην Ευρώπη.  Τέλος, έχει διοργανώσει πολλά διεθνή συνέδρια και έχει συμμετάσχει σε τιμητικές, οργανωτικές και επιστημονικές επιτροπές πολλών άλλων, ενώ έχει προσκληθεί και διδάξει σε πολλά μέρη του κόσμου.

Το 1996 εξελέγη Επίτιμος Διδάκτωρ (Doctor Honoris Causa ) του Πανεπιστημίου Σόφιας, Βουλγαρία

Διατέλεσε Δημοτικός Σύμβουλος στο Δήμο Αθηναίων από το 1994 έως το 1998.

Ήταν Πρόεδρος της Έκκλησης της Ακρόπολης για την Ειρήνη, τον Πολιτισμό και το Περιβάλλον και του Κέντρου Κοινωνικών και Πολιτικών Ερευνών «Σταύρος Καλλέργης».

Τα βιογραφικά του στοιχεία έχουν συμπεριληφθεί σε πολλές διεθνείς βιογραφικές εκδόσεις και είναι ισόβιο μέλος του International Biographical Association (LFIBA), των Η.Π.Α. Είναι μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης. Τέλος εξελέγη Fellow της Βασιλικής Εταιρείας Τεχνών, UK (FRSA), το 2006.

Ένα μικρό δείγμα των επιστημονικών και επαγγελματικών επιδόσεών του δίνεται σε συντομία παρακάτω.

Ξεκίνησε με ομάδα συνεργατών στο ΕΜΠ την πρώτη ολοκληρωμένη μελέτη για την αναβάθμιση του Ελαιώνα που οδήγησε στην τροποποίηση του Νόμου 84/84.

Συνέβαλε με ομάδα ερευνητών στην ελάττωση του “Νέφους στην Αθήνα” (ΑΘΗΝΑ SOS '94, ΥΠΕΧΩΔΕ).

Με μελέτες στο εργαστήριό του θεράπευσε πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλεί η βιομηχανία (π.χ. Οσμές από την Interchem Αυλίδας Ευβοίας, ρύπανση ατμόσφαιρας και θάλασσας από τη βιομηχανία ξυλείας Shelmann, Δήμος Ληλαντίων, αριστοποίηση εγκαταστάσεων διυλιστηρίου Petrola Ελευσίνας, καύση RDF από την τσιμεντοβιομηχανία Ηρακλής και πολλά άλλα).

Συμπαραστάθηκε με την ομάδα του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση απανταχού της χώρας, στη διεκδίκησή της για καλύτερη ποιότητα ζωής και πράσινη ανάπτυξη (π.χ χωροθέτηση ΔΕΗ στη Λέσβο και ενίσχυση της προσφυγής στο ΣτΕ της Τοπικής αυτοδιοίκησης Μανταμάδου, ακύρωση κινέζικου διαμετακομιστικού κέντρου στο Τυμπάκι Κρήτης επί Υπουργίας Κεφαλογιάννη, κ.α.).

Δημιούργησε Κέντρο Επιχειρησιακής Ετοιμότητας για μεγάλα Βιομηχανικά Ατυχήματα (με ηλεκτρονικούς υπολογιστές που λειτουργεί στη Νομαρχία Δυτικής Αττικής, στην Πυροσβεστική και στην Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας και εκπόνησε τις μελέτες των ΣΑΤΑΜΕ (Σχέδια για μεγάλα βιομηχανικά ατυχήματα).

Εκπόνησε μελέτες Seveso για τα υπουργεία Ανάπτυξης, ΠΕΧΩΔΕ και Απασχόλησης και οργάνωσε εκπαίδευση των Επιθεωρητών Ασφάλειας. Πέτυχε τη συναίνεση της Βιομηχανίας στην εκπόνηση Σχεδίων Ασφάλειας με καθορισμένους όρους.

Συνεισεφερε στο επιχειρησιακό σχέδιο FIREMENTOR (παγκοσμίως πρωτότυπο) για τη διαχείριση πυρκαγιών δασών και το εφαρμόζει πιλοτικά στην Πεντέλη. Γι'αυτό το σχέδιο που χρηματοδοτήθηκε από τα προγράμματα ανταγωνιστικότητας ενδιαφέρθηκαν η Πολιτεία της Καλιφόρνια και η Αυστραλία.

Συμμετείχε, είτε ως συντονιστής είτε ως μέλος, σε πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα με θέματα όπως περιβάλλον, εξοικονόμιση ενέργειας, ασφάλεια πτήσεων, βελτιστοποίηση αναπτυξιακών διαδικασιών, κ.α.

Ασχολείται με την πράσινη ανάπτυξη στη μορφή των εναλλακτικών μορφών ενέργειας, όπου δημιούργησε υπολογιστικό σύστημα για την αριστοποίηση της μικτής χρήσης ανεμογεννητριών, φωτοβολταϊκών και κελιών καυσίμων.

Τέλος μεγάλη είναι η επαγγελματική ενασχόλησή του με τα θέματα Παιδείας όπου έχει προωθήσει μέσω του τύπου και των άλλων ΜΜΕ σαφείς προτάσεις για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, την αξιολόγηση, σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, τις εισαγωγικές εξετάσεις, τη δια βίου εκπαίδευση κ.τ.λ.

Είναι γνωστή η κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική δραστηριότητα του υποψηφίου.

Ανέλαβε το Πολυτεχνείο το 1991 σε περίοδο παρακμής ως Πρύτανης και συνέβαλε στην ανάπτυξή του σε όχι μόνο σοβαρό Εκπαιδευτικό-Ερευνητικό Τεχνολογικό Ίδρυμα αλλά και σε Κέντρο Πολιτισμού, διοργανώνοντας δεκάδες πολιτιστικές εκδηλώσεις με συμμετοχή του πνευματικού και πολιτικού κόσμου.

Συνέβαλε στη δημιουργία των θεσμών της δια βίου εκπαίδευσης, των εργαστηρίων παροχής υπηρεσιών, των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, στην εισαγωγή ανθρωπιστικών μαθημάτων στα προγράμματα εκπαίδευσης μηχανικών, κ.λ.π.

Πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Τεχνολικού-Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου για την προώθηση της Πρωτότυπης Τεχνολογίας καθώς για τη διατήρηση της Βιομηχανικής Παράδοσης , που συνέβαλε στην αμβλυνση της ανεργίας που μάστιζε στις αρχές της δεκαετίας του '90 το Λαύριο.

Προσπάθησε να δημιουργήσει το Πανεπιστήμιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Ελληνικό Σχολείο του Chatby στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και πραγματοποίησε πολιτιστικά δρώμενα εκεί μαζί με την εκεί Ελληνική Κοινότητα.

Συνέλαβε την ιδέα και υπήρξε επί σειρά ετών διοργανωτής της “Συνάντησης των Αθηνών” (The Athens Summit) και προσκάλεσε διεθνούς ακτινοβολίας προσωπικότητες όπως τον Γκορμπατσώφ, τον Σιμόν Πέρεζ,  Υπουργούς Παιδείας των Ευρωπαϊκών χωρών, τον Πήτερ Ουστίνωφ, τον τότε Πρόεδρος της Κύπρου Βασιλείου, κ.α.

Τις συναντήσεις αυτές παρακολούθησε σύσσωμος ο πολιτικός και πνευματικός κόσμος της χώρας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, και πλήθος κόσμου.

Υπήρξε ο εκδότης του βιβλίου για τη Μακεδονία “On the Scientific Truth about Macedonia” στα Αγγλικά, το οποίο διανεμήθη μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου.

Υπήρξε ομιλητής, κατόπιν προσκλήσεων στον απόδημο Ελληνισμό της Νέας Υόρκης και της Αυστραλίας καθώς και σε πλείστα όσα επαρχιακά πολιτιστικά κέντρα στην Ελλάδα.

'Ηταν πρόεδρος του Ιδρύματος Κοινωνικών και Πολιτικών Μελετών “Σταύρος Καλλέργης” της “Έκκλησης της Ακρόπολης” για την Ειρήνη, το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό και του Ιδρύματος ιστορικών μελετών “Ιωάννης Καποδίστριας” καθώς και μέλος του ΔΣ του Ωδείου Αθηνών.

Μέσω της εκπομπής του στο κανάλι SEVEN (που διήρκεσε πάνω από τρία χρόνια) “Φάκελος Παιδεία” προώθησε στο ευρύ κοινό την ιδεολογία της Παιδείας και του Πολιτισμού. Από την εκπομπή αυτή πέρασαν οι τότε Υπουργοί, Υφυπουργοί, Γραμματείς κλπ Παιδείας και δημιουργήθηκε πολύ γόνιμος κοινωνικός προβληματισμός.

Τέλος μέσω της εκπομπής του  στην ΕΤ3 “Ανθρώπων Έργα” προωθήθηκαν στην κοινωνία τα Τεχνολογικά Ερευνητικά επιτεύγματα της σύγχρονης εποχής μας.

Είναι παντρεμένος με την Χριστίνα Κρούσσα και πατέρας 3 παιδιών. Παρέχεται από τη Wikipedia