Μελετώντας τη φύση της επιστημονικής γνώσης στο πλαίσιο εργαστηριακών ασκήσεων βιολογίας

• Κύριος συγγραφέας: Φερτάκης, Βασίλειος
• Άλλοι συγγραφείς: Εργαζάκη, Μαρίντα
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2017
• Θέματα: Φύση επιστημονικής γνώσης (ΦΕΓ); Δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Εργαστηριακές δραστηριότητες; Βιολογία; Nature of scientific knowledge (NOSk); High school science; Laboratory activities; Biology; 570.712

Με την παρούσα εργασία ερευνάται η επίδραση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος με εργαστηριακές ασκήσεις βιολογίας, στην κατανόηση της Φύσης της Επιστημονικής Γνώσης (ΦΕΓ) μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η μελέτη αφορά συγκεκριμένες πτυχές της ΦΕΓ, δηλαδή (α) την προσωρινότητά της, (β) τη διαφορά παρατήρησης – ερμηνείας, (γ) την επίδραση κοινωνικό – πολιτισμικών παραγόντων στην επιστημονική έρευνα, (δ) τη σχέση της δημιουργικότητας και φαντασίας των επιστημόνων με την επιστημονική έρευνα και (ε) την επιστημονική μέθοδο. Το μαθησιακό περιβάλλον περιλαμβάνει δέκα εργαστηριακές ασκήσεις που καλύπτουν ευρύ φάσμα της διδακτέας ύλης της βιολογίας της Β΄ τάξης Λυκείου. Οι δώδεκα συμμετέχοντες μαθητές πραγματοποιούσαν σε πρώτη φάση εργαστηριακές δραστηριότητες, διερευνητικού τύπου, και στη συνέχεια ακολουθούσε φάση αναστοχασμού, δηλαδή συζήτηση κατά την οποία γινόταν ρητή αναφορά σε πτυχές της ΦΕΓ που σχετίζονταν με τις δραστηριότητες που προηγήθηκαν ή με περιστατικά από την ιστορία της επιστήμης που είχαν σχέση με το επιστημονικό περιεχόμενο της εκάστοτε εργαστηριακής άσκησης. Για την αξιολόγηση του επιπέδου κατανόησης της ΦΕΓ των μαθητών χρησιμοποιήθηκε τροποποιημένη εκδοχή του ερωτηματολογίου SUSSI που περιλαμβάνει ερωτήσεις κλειστού και ανοιχτού τύπου. Το εργαλείο συλλογής δεδομένων χορηγήθηκε ως προ-τεστ, πριν την συμμετοχή των μαθητών στο μαθησιακό περιβάλλον, και ως μετά-τεστ, μετά την ολοκλήρωση των δέκα εργαστηριακών ασκήσεων. Η συνολική διάρκεια εφαρμογής του μαθησιακού περιβάλλοντος ήταν πέντε μήνες. Οι αρχικές “μεταβατικές” απόψεις των μαθητών για τη ΦΕΓ φαίνεται ότι ενισχύθηκαν ύστερα από τη διδακτική παρέμβαση. Επομένως, τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ιδέα ότι η ρητή και αναστοχαστική διδασκαλία, αναφορικά με τις εξεταζόμενες πτυχές ΦΕΓ, μετά από διερευνητικού τύπου εργαστηριακές ασκήσεις μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την κατανόηση των μαθητών για τη ΦΕΓ.