Διερεύνηση της συσχέτισης της βιολογικής συμπεριφοράς του καρκίνου του ρινοφάρυγγα με κλινικο-δημογραφικές παραμέτρους

• Κύριος συγγραφέας: Χριστοδουλόπουλος, Νικόλαος
• Άλλοι συγγραφείς: Christodoulopoulos, Nikolaos
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2020
• Θέματα: Καρκίνος ρινοφάρυγγα; Επιδημιολογικά χαρακτηριστικά; Κλινικές-δημογραφικές παράμετροι; Nasopharyngeal cancer; Epidemiological features; Clinical-demographic parameters

Ο καρκίνος του ρινοφάρυγγα αποτελεί έναν από τους τύπους κακοηθειών της ανωτέρας αναπνευστικής οδού. Η εμφάνιση του μπορεί να οφείλεται σε παράγοντες όπως η έκθεση σε μεταλλαξιογόνους παράγοντες, η μόλυνση από τον ιό Epstein-Bar και το γενετικό υπόβαθρο (φυλή προέλευσης των ασθενών). Στην παρούσα αναδρομική κλινική μελέτη ασθενείς με καρκίνο του ρινοφάρυγγα, εξετάστηκαν ως προς τον τρόπο ζωής που μπορεί να οδήγησε στη συγκεκριμένη ασθένεια, ως προς τη θεραπεία που έλαβαν μετά τη διάγνωσή τους και τέλος ως προς το τελικό αποτέλεσμα των παραπάνω παρεμβάσεων στην επιβίωση τους. Μεθοδολογία: Εβδομήντα δύο (72) ασθενείς που διαγνώσθηκαν με ρινοφαρυγγικό καρκίνο κατά τα έτη 1990 – 2014 και αντιμετωπίσθηκαν στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, συμπεριλήφθησαν στην παρούσα μελέτη. Οι ασθενείς εξετάστηκαν μακροσκοπικά και μικροσκοπικά και ταξινομήθηκαν σύμφωνα με το σύστημα WHO (ιστολογικός τύπος) και το σύστημα ΤΝΜ (διαστάσεις του όγκου και μεταστάσεις). Εκτός από τον ιστολογικό τύπο, στο πρωτόκολλο της διατριβής καταγράφηκαν επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, η χρήση καπνού και αλκοόλ, η έκθεση των ασθενών σε μεταλλαξιγόνους παράγοντες καθώς και η επιλεχθείσα θεραπευτική αντιμετώπιση. Οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά, με ακτινοθεραπεία, με χημειοθεραπεία ή συνδυασμούς αυτών. Στους ασθενείς χορηγήθηκε είτε ακτινοθεραπεία μόνη της, είτε σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, με ή χωρίς μάσκα ακινητοποίησης. Μετά τη θεραπεία οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν για ανίχνευση τυχόν υποτροπών ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Τα δεδομένα επιβίωσης των ασθενών επεξεργάστηκαν στατιστικά με τη μέθοδο Kaplan-Meier, log rank (Mantel-Cox) test (95% CI), ενώ επίσης χρησιμοποιήθηκαν η ανάλυση Kolmogorov-Smirnov, το student's t-test και η ανάλυση χ2, όπου κρίθηκε απαραίτητο. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS (IBM SPSS Statistics v.21.0, Chicago, IL, USA) και του προγράμματος Prism v5.0.0 (GraphPad, San Diego, CA). Η τιμή p<0.05 θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική. Αποτελέσματα: Στο δείγμα της μελέτης μας το φύλο δεν φαίνεται να παίζει κάποιο ρόλο στην βιολογική συμπεριφορά του καρκίνου του ρινοφάρυγγα ούτε στην επιβίωση των ασθενών, ενώ όσον αφορά την ηλικία, φάνηκε ότι ασθενείς < 56 ετών εμφανίζουν καλύτερη ανταπόκριση και επιβίωση. Το κάπνισμα φάνηκε να επηρεάζει αρνητικά την επιβίωση, ενώ η κατανάλωση αλκοόλ όχι, αν και ο συνδυασμός τους την μείωσε σημαντικά. Αν και σημαντικός αριθμός των ασθενών μας ήταν γεωργοί, εν τούτοις η έκθεση σε φυτοφάρμακα δεν φάνηκε να επηρεάζει την πορεία του νεοπλάσματος και την επιβίωση των ασθενών. Ασθενείς σταδίων Ι και ΙΙΙ κατά ΤΝΜ που έλαβαν χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία με χρήση μάσκας είχαν πολύ καλύτερη επιβίωση έναντι αυτών που έλαβαν είτε χημειοθεραπεία είτε ακτινοθεραπεία χωρίς χρήση μάσκας είτε συνδυασμό (p<0,05). Επίσης, ασθενείς που δεν είχαν μεταστάσεις είχαν καλύτερη συνολική επιβίωση σε σχέση με αυτούς που είχαν (p <0,05). Στο σύνολο των ασθενών η ακτινοθεραπεία με τη χρήση μάσκας ακινητοποίησης προσέφερε καλύτερη 5-ετή επιβίωση (57,1%) και συνολική επιβίωση τα 6 έτη, σε σχέση με αυτούς που δέχθηκαν ακτινοθεραπεία χωρίς μάσκα, με 5-ετή επιβίωση 13,6% και συνολική επιβίωση τα 3,36 έτη. Επίσης, συνολικά η χρήση χημειοθεραπείας πέτυχε 5-ετή επιβίωση στο 51,6% σε σχέση με ασθενείς που δεν έλαβαν χημειοθεραπεία (11%). Τέλος, ο συνδυασμός ακτινοθεραπείας με μάσκα ακινητοποίησης και χημειοθεραπείας είχε καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο συνδυασμό, καθώς προσέφερε 5-ετή επιβίωση 61% και συνολική μέση επιβίωση 6,26 έτη, σε σχέση με τους υπόλοιπους ασθενείς που είχαν αντίστοιχα 11,5% και 3,25 έτη. Συμπεράσματα: Το κάπνισμα μόνο του αλλά και ο συνδυασμός του με αλκοόλ, η προχωρημένη ηλικία και οι μεταστάσεις φάνηκε να επηρεάζουν αρνητικά την πορεία της νόσου και την πρόγνωση των ασθενών με καρκίνο του ρινοφάρυγγα. Θεραπευτικά, η χρήση μάσκας ακινητοποίησης κατά την ακτινοθεραπεία σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, οδηγεί συνολικά σε καλύτερη 5-ετή επιβίωση σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη θεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου του ρινοφάρυγγα.