Περίληψη: | Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτελεί η διερεύνηση του ζητήματος της αξιολόγησης στην εικαστική αγωγή. Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται η διαμόρφωση μιας εικόνας ως προς τις στάσεις των εκπαιδευτικών, σχετικά με την αξιολόγηση της μαθησιακής προόδου στα προγράμματα εικαστικής αγωγής στην πρωτοβάθμια ελληνική εκπαίδευση. Για το σκοπό αυτό, εξετάζονται οι πρακτικές και οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για την αξιολόγηση της μαθησιακής προόδου στα εικαστικά και αναζητούνται οι παράγοντες που τις επηρεάζουν. Εργαλείο άντλησης των ερευνητικών δεδομένων αποτέλεσε ένα ταχυδρομημένο ερωτηματολόγιο, ενώ, για την παρουσίαση και ανάλυση των δεδομένων, αξιοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα IBM SPSS έκδοση 26.
Η εργασία διαρθρώνεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος διαμορφώνεται το θεωρητικό πλαίσιο, στο οποίο θα στηριχτεί και η μελέτη του υπό διερεύνηση θέματος και ακολουθεί το δεύτερο μέρος της εργασίας, όπου επιχειρείται η προσέγγιση των ερευνητικών ερωτημάτων που έχουν τεθεί. Στο πρώτο μέρος, αρχικά, παρουσιάζεται ο προβληματισμός, που αναπτύχθηκε στους κόλπους της επιστημονικής κοινότητας, από τη συνάντηση της αξιολόγησης με την εικαστική εκπαίδευση και επισημαίνονται ορισμένοι από τους κύριους παράγοντες στην ανάπτυξη αυτού του προβληματισμού. Παρουσιάζεται η συζήτηση γύρω από την αναγκαιότητα ύπαρξης της αξιολόγησης στο πεδίο της εικαστικής αγωγής και ανιχνεύονται οι προσεγγίσεις θεωρητικών και εκπαιδευτικών τέχνης σχετικά με τη μορφή που θα έπρεπε να έχει η αξιολόγηση στο πεδίο της εικαστικής αγωγής, περιλαμβάνοντας μια ποικιλία παραμέτρων που συνδέονται με αυτές τις προσεγγίσεις. Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται λόγος για την ανάγκη “εναλλακτικών – αυθεντικών” μορφών αξιολόγησης που αρμόζουν στη μαθησιακή ανάπτυξη, που παρατηρείται ειδικά στην περιοχή της εικαστικής αγωγής. Στη συνέχεια, η συζήτηση επικεντρώνεται στο ρόλο που έχει ο εκπαιδευτικός κατά τη συνάντηση του μαθητή με τις εικαστικές τέχνες στο σχολικό χώρο και, ειδικότερα, υπογραμμίζεται ο εξίσου καθοριστικός ρόλος του για την αξιολόγηση της μαθησιακής επίδοσης. Καταληκτικά, αναφερόμαστε στο ζήτημα της συγκρότησης των εκπαιδευτικών μέσω είτε της κατάρτισής τους κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών τους σπουδών, είτε της συνεχιζόμενης επιμόρφωσής τους.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, τα οποία διατυπώνονται στο δεύτερο μέρος της εργασίας, οι εκπαιδευτικοί διατηρούν μια θετική στάση σχετικά με την αξιολόγηση της μαθησιακής προόδου στην εικαστική αγωγή, γεγονός που αποδεικνύουν και οι σχετικές αξιολογικές πρακτικές τους, οι οποίες συμβαδίζουν με τον ανοιχτό και ρευστό χαρακτήρα των εικαστικών τεχνών. Ωστόσο, παρότι αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα και τους σκοπούς της αξιολόγησης, οι ίδιοι εντοπίζουν ουσιαστικές δυσκολίες κατά το σχεδιασμό και τη διεξαγωγή της. Οι δυσκολίες αυτές, οι οποίες συνηγορούν και στη χαμηλή αυτοπεποίθηση που νιώθουν οι εκπαιδευτικοί για την αξιολόγηση στα εικαστικά, αφορούν κυρίως την ελλιπή σχετική κατάρτισή τους κατά τις προπτυχιακές τους σπουδές και την κακή διατύπωση του περιεχομένου της αξιολόγησης στα αναλυτικά προγράμματα σπουδών, καθώς και στα διδακτικά εγχειρίδια για τα εικαστικά. Οι παράγοντες, που φαίνεται να επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα των πρακτικών και τις σχετικές αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για την αξιολόγηση, αφορούν, κυρίως, τη σχετική συγκρότησή τους και το είδος του εκπαιδευτικού ιδρύματος όπου σπούδασαν. Το γεγονός αυτό, δημιουργεί έναν εύλογο προβληματισμό σχετικά με την αρχική κατάρτιση των εκπαιδευτικών και την επαγγελματική τους ανάπτυξη σε ζητήματα που αφορούν την αξιολόγηση της μαθησιακής προόδου στα εικαστικά.
|