Aνίχνευση μαθησιακών δυσκολιών και προβλημάτων συμπεριφοράς σε μαθητές δημοτικού

• Κύριος συγγραφέας: Βασιλόπουλος, Γρηγόριος-Ραφαήλ
• Άλλοι συγγραφείς: Vasilopoulos, Grigorios-Rafail
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2022
• Θέματα: Μαθησιακές δυσκολίες; Προβλήματα συμπεριφοράς; Μαθητές δημοτικού; Learning difficulties; Βehavioral problems; Primary school students

σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της σχέσης των Μαθησιακών Δυσκολιών και των προβλημάτων συμπεριφοράς σε μαθητές Γ´, Δ´, Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεων του Δημοτικού σχολείου. Ο όρος Μαθησιακές Δυσκολίες αναφέρεται σε μία ετερογενή ομάδα διαταραχών που εκδηλώνονται με σοβαρές δυσκολίες στην εκμάθηση και χρήση του λόγου, της ανάγνωσης, της γραφής, της λογικής σκέψης και των μαθηματικών. Αυτές οι διαταραχές είναι εγγενείς, οφείλονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και ενδέχεται να εμφανίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου (Νational Joint Committee on Learning Disabilities, 1991, USA, σ.18). Τα προβλήματα συμπεριφοράς, σύμφωνα με έναν ορισμό συνιστούν «κάθε μορφή συμπεριφοράς που έχει αρνητικές επιπτώσεις είτε στη διαπροσωπική προσαρμογή (οδηγεί το παιδί σε υιοθέτηση ανεπιτυχών κοινωνικών ρόλων, σε έλλειψη αυτοκυριαρχίας, συναισθήματα αδιαφορίας ή εχθρότητας για τους άλλους) είτε στην ενδο-προσωπική προσαρμογή (συντείνει στη δημιουργία συναισθήματος αναξιότητας, απαισιόδοξης στάσης και ανίας) θεωρείται, εξ ορισμού, προβληματική συμπεριφορά (Παρασκευόπουλος & Γιαννίτσας, 1999, σ.10). Το δείγμα της έρευνας αποτελούνταν από 194 μαθητές και μαθήτριες των τάξεων Γ´, Δ´, Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού που φοιτούσαν σε Δημοτικά σχολεία της Ελλάδος στον Νομό Ηλείας ηλικίας 8 έως 12 χρονών. Επίσης, συμμετείχαν και 10 δάσκαλοι που συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για όσους μαθητές τους έκριναν ότι είχαν προβλήματα συμπεριφοράς. Tα μέσα συλλογής δεδομένων ήταν οι σταθμισμένες δοκιμασίες Αναγνωστικής Επίδοσης (Padeliadu, & Sideridis, 2000) και Ορθογραφικής Δεξιότητας (Μουζάκη, Πρωτόπαπας, Σιδερίδης & Σίμος, 2007) που χορηγήθηκαν στους συμμετέχοντες μαθητές τάξεων Γ´ έως ΣΤ΄ Δημοτικού . Επιπλέον, στους μαθητές Ε΄ και ΣT΄ Δημοτικού χορηγήθηκε το Ερωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών για μαθητές (SDQ-Hel), ενώ οι εκπαιδευτικοί των τάξεων από Γ´ έως ΣΤ´ συμπλήρωσαν το Ερωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών για Δασκάλους (Strengths and Difficulties Questionnaire) (Goodman, 1997). Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι υπήρξε στατιστικώς σημαντική επίδραση της μεταβλητής της τάξης στις σταθμισμένες δοκιμασίες της ανάγνωσης και της ορθογραφίας. Αναφορικά με τα αποτελέσματα του Ερωτηματολόγιου Δυνατοτήτων και Δυσκολιών δεν υπήρξε στατιστικώς σημαντική επίδραση των μεταβλητών της τάξης και του φύλου τόσο στο Ερωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών των μαθητών όσο και στο Ερωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών των δασκάλων. Ωστόσο, υπήρξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές ως προς το φύλο στις επιμέρους υποκλίμακες της Θετικής Κοινωνικής Συμπεριφοράς και των Προβλημάτων σε Σχέσεις με Συνομηλίκους του Ερωτηματολογίου Δυνατοτήτων και Δυσκολιών των μαθητών. Eπίσης, βρέθηκε ότι οι μαθητές που με βάση την σταθμισμένη δοκιμασία της ανάγνωσης είχαν δυσκολίες στην ανάγνωση (επίδοση κάτω από 30οστο εκατοστημόριο), είχαν και στατιστικά σημαντικά περισσότερα προβλήματα στην υποκλίμακα Έλλειψης Προσοχής/Υπερκινητικότητας συγκριτικά με τους μαθητές τυπικής ανάπτυξης αλλά όχι στις υπόλοιπες 4 υποκλίμακες του Eρωτηματολόγιου Δυνατοτήτων και Δυσκολιών των μαθητών (Προβλήματα στις Σχέσεις με Συνομηλίκους, Προβλήματα Διαγωγής, Συναισθηματικά Συμπτώματα και Θετική Κοινωνική Συμπεριφορά). Τέλος, δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση των σταθμισμένων δοκιμασιών ανάγνωσης και ορθογραφίας με τα προβλήματα συμπεριφοράς στο Eρωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών των μαθητών. Στο Eρωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών των εκπαιδευτικών βρέθηκε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της υποκλίμακας της Θετικής Κοινωνικής Συμπεριφοράς των μαθητών και της επίδοσης στη σταθμισμένη δοκιμασία της ορθογραφίας.