Περίληψη: | Τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα κατά την πρώιμη ηλικία επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη διαμόρφωση της συμπεριφοράς. Σημαντικό ερέθισμα σε αυτή την κρίσιμη περίοδο αποτελεί η σχέση μητέρας-νεογνού. Ο νεογνικός χειρισμός και ο μητρικός αποχωρισμός αποτελούν δύο καθιερωμένα μοντέλα πρώιμων εμπειριών, τα οποία είναι γνωστό ότι επιφέρουν μεταβολές στη λειτουργία του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (HPA), γνωστό ως άξονας στρες. Ένα από τα νευροδιαβιβαστικά συστήματα που ρυθμίζουν τον άξονα HPA αποτελεί το ντοπαμινεργικό.
Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η μελέτη της επίδρασης των πρώιμων εμπειριών στους υποδοχείς ντοπαμίνης D1, D2 και D4 στο ραβδωτό σώμα και επικλινή πυρήνα και στις συμπεριφορές του άγχους και της προτίμησης στο νέο αρσενικών και θηλυκών ενήλικων επίμυων. Τα πειραματικά μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ο ημερήσιος αποχωρισμός μητέρας-νεογνού είτε για 15 λεπτά (νεογνικός χειρισμός) είτε για 3 ώρες (μητρικός αποχωρισμός) κατά τις πρώτες 3 μεταγεννητικές εβδομάδες. Γνωρίζοντας ότι τα μοντέλα επηρεάζουν τη μητρική φροντίδα, πραγματοποιήθηκε παρατήρηση της μητρικής συμπεριφοράς κατά τις πρώτες 8 μεταγεννητικές ημέρες. Κατά την ενηλικίωση των ζώων, προσδιορίστηκαν τα πρωτεϊνικά επίπεδα των υποδοχέων ντοπαμίνης με τις τεχνικές της in vitro αυτοραδιογραφίας και της ανοσοαποτύπωσης. Επιπλέον, προσδιορίστηκαν οι συμπεριφορές του άγχους και της προτίμησης στο νέο με τις δοκιμασίες του ανοιχτού πεδίου και αναγνώρισης νέου αντικειμένου, αντίστοιχα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο νεογνικός χειρισμός προκάλεσε μείωση των μεμβρανικών υποδοχέων D4 στο ραβδωτό σώμα και στον επικλινή πυρήνα, προσθέτοντας σε προηγούμενα αδημοσίευτα αποτελέσματα της ερευνητικής ομάδας που έχουν δείξει παρόμοια μείωση στους μεμβρανικούς υποδοχείς D1 και D2. Ωστόσο, τα ολικά πρωτεϊνικά επίπεδα των υποδοχέων επηρεάστηκαν από το μοντέλο του μητρικού αποχωρισμού, προκαλώντας αύξηση των υποδοχέων D2 και μείωση των υποδοχέων D1 στο ραβδωτό σώμα. Οι μεταβολές αυτές παρατηρήθηκαν στους αρσενικούς και όχι στους θηλυκούς ενήλικους επίμυες. Αναφορικά με τη συμπεριφορά, οι θηλυκοί επίμυες του νεογνικού χειρισμού παρουσίασαν μεταβολές σε διάφορες παραμέτρους της δοκιμασίας ανοιχτού πεδίου που υποδηλώνουν μειωμένη συναισθηματική απόκριση, ενώ η προτίμηση του νέου βρέθηκε μειωμένη στους αρσενικούς και αυξημένη στους θηλυκούς επίμυες που είχαν υποστεί μητρικό αποχωρισμό. Επιπλέον, παρατηρήθηκε αυξημένη μητρική φροντίδα και στις δύο πειραματικές ομάδες.
Συνοψίζοντας, προτείνουμε ότι τα δύο μοντέλα πρώιμων εμπειριών έχουν διαφορετική επίδραση στα πρωτεϊνικά επίπεδα των υποδοχέων ντοπαμίνης και στη συμπεριφορά κατά την ενηλικίωση. Η επίδραση αυτή είναι διαφορετική για τα δύο φύλα
|